Euskararen Plan Estrategikoa abian Nafarroan
Herritarrekiko eta Erakundeekiko Harremanetarako kontseilari Ana Ollok aurkeztu zuen urtarrilaren 24an Plan berria eta gaur, urtarrilaren 25, onartuko da. “Planak Nafarroa osoan euskara ikasteko eta erabiltzeko eskubidea bermatu nahi die herritar guztiei”, azaldu du kontseilariak.
Planak euskararekiko eta honek izan beharreko lekuarekiko “ikuspegi berria” dakarrela adierazi du. 3,17 milioi euroko aurrekontua izango du 2017an. Halere, Ollok garbi utzi du hori ez dela izango inbertituko duten diru guztia, “plangintza aurrera eramateko Euskarabidearen aurrekontuetan dagoen partida” soilik dela.
Guztira zazpi ardatz izango ditu: erabilera soziala, hiztun berriak, zerbitzu publikoa, ospe eta erakargarritasuna, euskara motor ekonomiko gisa, marko linguistikoa eta Euskarabidearen gestioa. Bide horiek erabiliz euskara “eztabaida interesatuetatik” atera nahi dute.
Ollok azpimarratu du 1991tik elebidunen kopurua %9,5etik %12,9ra igo dela, batez ere eremu mistoan izaniko gorakadaren ondorioz. Halere, erabileraren datuak ez dira “hain baikorrak”; jakintzak gora egin arren, ez da gehiago erabiltzen.
Hizkuntzaren erabilera politikoa
UPNko Iñaki Iriartek “euskalduntze prozesuan” parte hartu nahi ez izateagatik inor okerrago ez tratatzea eskatu du: “Euskal hiztunok ez dugu zertaz lotsatu, baina gaztelaniadunek ere ez”. Geroa Baiko Koldo Martinezek UPNri egotzi dio euskararen erabilera eta normalizazioa oztopatu izana eta hizkuntzari erabilera politikoa ematea.
EH Bilduk positiboki baloratu du plana, baina hainbat puntutan zehaztasun gehiagoren beharra dagoela nabarmenduz. Podemos eta Izquierda-Ezkerrak ontzat hartu dute plana eta lehenak “ahalik eta arrakastatsuena” izatea desiratu duen bitartean, bigarrenak inongo inposizio edo obligaziorik ez dagoela adierazi du.
PSNko Inma Juríok esan du euskararen erakargarritasunean alde positiboak dituela, baina ez duela autonomia erkidegoaren errealitatea kontuan hartzen. PPko Ana Beltránek, berriz, inposiziotzat jo du plana, euskaraz aritzeko askatasun osoa dagoenean %12 bakarrik aitortzen direlako euskaldun: “Inposizioa eta politizazioa da, guztion diruaren kontura”.
Ingelera orduak handitu eta euskarazkoak murrizteko foru aginduaren kontrako helegitea aurkeztu du STEILAS sindikatuak. “Murgiltzea ataka larrian jartzen ari dira” salatu dute.
Lizarraldean euskara sustatzeko lana egiten duen Bagara elkarteak egin du salaketa: "Sorkuntzarako gaitasuna bultzatzen da eta pentsamendua kritikoa lantzen, hori guztia ikuspegi ludikotik, gozamenean oinarrituta".
Haurrak dituzten familiei egiten diete deia, bereziki. Seme-alabentzat onena nahi dugulako, etorkizunerako aukerak zabaltzea litzateke euskara ematea. "Eleaniztasunaren aldeko hautua egiteko gonbidapena da, euskara ematea batzea delako", esan du Ana Ollo Euskara... [+]
"Etorkizuneko zubiak" eraikiz, azpimarratu dute "garai nahasi hauetan" euskararen aldeko aldarriak ozen entzun behar direla aurrerantzean: "Bada garaia euskarari dagokion tratamendua, lekua, emateko".
Modu horretan, euskara eta euskal kultura hiriaren bihotzera eraman duen proiektuari egonkortasuna eta sendotasuna emanen diote.
Urtea amaitu baino lehen gehiengo politikoaren oniritzia lortu nahi du udalak
Nafarroako Legebiltzarrean datorren urteko aurrekontuak ixteko negoziazioetan ari dira egunotan alderdiak, eta horietan adostutakoaren arabera, euskararen Euskararen Nafar Institutuak iaz baino 1,3 milioi gehiago izango ditu.
Euskal Herri osoan euskara eta hiztun komunitatea larrialdi egoeran daudela berretsi zuen azaroan Kontseiluak eta, ostegun honetan, egoera hori Nafarroan zertan datzan azaldu du Iruñean. Era berean, herrialdean ataka horretatik ateratzeko egin beharrekoak azpimarratu ditu.
Hamabi haur eskola publiko daude Iruñean, eta horretatik bakarrean dago euskarazko eredua. Protesta egin dute dozena bat eragilek, eta euskal hiztunen “egoera berezia” aintzat har dezan galdegin diote udalari.
“Ez da posible hiri guztia zeharkatu behar izatea seme-alabak hemengo jatorriko hizkuntzan murgiltzeko” salatu dute guraso askok. Euskarazko plazak ere “oso urriak direla” salatu dute familia askoren artean eginiko bideoan.
Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.
“Ikae” edo “igae” bezala transkribitu ditu aurkituriko ikurrak Nafarroako Gobernuko Kultura Zuzendaritza Nagusiko ikertzaile taldeak. Duela 2.000 urteko "baskoierazko" idazkun bat izan daitekeela diote ikerleek, baina garai hartako hizkuntzei... [+]
Premiazko txostena eskatu dio Nafarroako Kontseiluari. Behin betiko onartzeko aurretiazko urratsa da, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak aurreko dekretuaren zati batzuk baliogabetu eta bost urtera.