Euskararen ofizialtasuna eztabaidagai asteazken honetan, Europako Batasunean
Espainiako Gobernuak proposamen berri bat igorri die gainontzeko estatu kideei. Orain aste batzuk aurkeztutako lehen testua moldatu dute bigarren proposamen honetan. Ez da espero asteazken honetan egingo den bilkuran behin betiko erabakirik hartzea, baina mahaigainean jarriko dute berriz ere euskararen, katalanaren eta galegoaren ofizialtasunaren gaia. Ofizialtasuna lortzeko ezingo du inork aurka bozkatu.
Iragan urrian Europako Batasuneko estatuek euskara, katalana eta galegoaren ofizialtasunari buruzko erabakia atzera bota ondoren, Europako Batasuneko Kontseiluan euskarak “itxaron beharko zuela” adierazi zuten. Asteazken honetan mahaigaineratuko du berriz ere gaia Europako Batasuneko Mahai Orokorrak, Espainiako Gobernuak estatu kideei bidali dien proposamen berriaren bitartez. Milek P. Ansak Berrian jaso duenez, zera zehazten du honek: euskara, katalana eta galiziera hizkuntza ofizialak direla beren eremuetan; badirela akordio administratibo batzuk Europako instituzioekin komunikazio batzuetan hizkuntza horiek erabiltzeko; eta erabakia ez dela aurrekari bat izango beste hizkuntza batzuk ofizial bihurtzeko europan.
Espainiak Europako Batasunera lehendabizikoz bidalitako testua moldatu dute oraingoan, "testu hartatik ateratako irakaspenak aplikatuta". Baina Efe berri agentziak iturri diplomatiko batzuetatik jaso duenez, zenbait estatutako ordezkari “ez zeuden pozik”, gaztelaniaz soilik bidali duelako testua Espainiak, eta bilera baino bi egun lehenago. Herbehereetako Gobernuko iturri batek azaldu du “asteartean, bileraren bezperan, dokumentua irakurri ezinik genbiltzan”.
Eztabaidaren nondik norakoak
Euskara, katalana eta galiziera Europako Batasuneko hizkuntza ofizialen zerrendan sartu edo ez erabakiko dute, eta horretarako, hizkuntz erregimenari buruzko 1/1958 araudia moldatzeko eskaria erregistratu du Espainiak. Batzuen ustez, hori onartzekotan, “aurrerapen nabarmenak” lortuko lituzkete hizkuntzok, Europako Batasuna osatzen duten erakunde guzietan aintzat hartu beharko liratezkeelako.
Beste batzuen ustez, ordea, euskara, katalana eta galiziera “hizkuntza erregionalak” dira eta horiek onartzeak beste hainbat hizkuntza gutxituri beren ofizialtasuna eskatzeko bidea irekiko liekeela.
Aho batez onartu behar da
Europako Kontseiluak eskaera onetsi behar badu ere, Europako Batasuneko 27 herrialdeetako Atzerri ministroek osatuko dute batzordea, eta aho batez onartu beharko dute eskaera. Ezingo da kontrako botorik egon, baina abstenitu ahalko dira. Oraingoz, uzkur azaldu dira zenbait batzordekide eta Espainiako Gobernuak herrialde horiekin negoziatu beharko du, horiek abstentziora jo dezaten.
Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Lanartea elkarteak Euskal Artisten Lan eta Bizi Baldintzen I. Inkesta argitaratu berri du. Inkesta bete dutenen %40k du jarduera artistikoa lanbide. Batez beste, hilean, 1.027,5 euro irabazi zituzten 2023an. Inkestatuen %33,8k erantzun du azken urtebetean jarduera uztea pentsatu... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.
Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]
78 urterekin hil da ibilbide oparoa izan duen euskaltzalea. Euskal Filologian doktore izateaz gain, hamarnaka lan argitaratu zituen, poesian, nobelan zein saiakeran, baita biografiak eta bertso bildumak ere. Lan handia egin zuen antzerkigintza ikertzen.
Euskaltzaleen Topaguneak hasiera berri bat irudikatu du. Hemendik aurrera Taupa, euskaltzaleen mugimendua izena hartuko du. Euskara elkarteen topagunea izatetik, Euskal Herri osoko euskaltzaleak aktibatzea eta saretzea izango du helburu. Topaguneko kideek adierazi dutenez,... [+]
Nafarroako Legebiltzarrean datorren urteko aurrekontuak ixteko negoziazioetan ari dira egunotan alderdiak, eta horietan adostutakoaren arabera, euskararen Euskararen Nafar Institutuak iaz baino 1,3 milioi gehiago izango ditu.
Euskal Herri osoan euskara eta hiztun komunitatea larrialdi egoeran daudela berretsi zuen azaroan Kontseiluak eta, ostegun honetan, egoera hori Nafarroan zertan datzan azaldu du Iruñean. Era berean, herrialdean ataka horretatik ateratzeko egin beharrekoak azpimarratu ditu.
Ikusle euskaldun gehien biltzen dituen katea da ETB2, datuen arabera. Aldatu Gidoia mugimenduak agerraldia egin du Bizkarsororen kontraprogramatzearen harira. Salatu dute askotan ETB1 lehian sartzen dela ETB2rekin, eta "herritar guztiak eta publiko bakarra helburu izango... [+]
Hamabi haur eskola publiko daude Iruñean, eta horretatik bakarrean dago euskarazko eredua. Protesta egin dute dozena bat eragilek, eta euskal hiztunen “egoera berezia” aintzat har dezan galdegin diote udalari.
Benetan nahasia da euskara ikasteko dirulaguntzen kontu hori. Euskara ikasi nahi duen herritarrak leihatila bat baino gehiagotara jo beharko du egin nahi duen ikastaroa zenbat kostatuko zaion eta dirulaguntzak nondik, nola eta noiz lortuko dituen jakiteko. Oraindik ere dirua... [+]