Euskararen erabilerak atzerapausoa eman du eskola eremuetan
Arrue Ikerketaren 2017ko txostenaren arabera, D ereduko umeen artean egon da jaitsiera nabarmenena. Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako ikastetxeetako ikasleak eskola giroan euskaraz zenbat aritzen diren neurtzen du ikerketak.
2017an egindako ikerketa da baina 2020ko martxoan argitaratu da eta ikerketak Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako ikastetxeetako umeen euskara giroa aztertzen du. Ikerketak bi urtean behin egiten dira, azkena 2015ean izan zen eta honekin alderatuz 2017an euskararen erabilera eskolako eremu guztietan txikitu da. Datuak zehazki aztertu ditu Berria-k.
2017an neurturiko ia erabilera guztiak 2015ekoak baino baxuagoak dira. LH4ko umeen artean, hau da, hamar urte ingurukoen kasuan, %62 ziren beti euskaraz zihardutenak gainerako ikaskideekin gelan, baina jolaslekura irteten ziren momentuan %34 izaten ziren. DBH2ko ikasleen kasuan haatik, %26 aritu ziren ikasgelan euskaraz denbora osoan eta jolastokian %15.
Eskolan euskararen presentzia etxean baino handiagoa dela adierazi du ikerketak. Lehen hezkuntzako ikasleen kasuan etxean %30ak egiten du euskaraz, baina lehenago azaldu bezala, irakaslea aurrean ez dagoen momentuan –jolaslekuan adibidez– datu hauek oso parekoak dira.
D ereduko ikasleak
D ereduan ikasten duten ikasleen datuak soilik alderatuz gero, 2017ko datuak 2011koak baino baxuagoak dira. D ereduko ikasleen artean epe horretan LH4n erabilera orokorrak 2,2 puntu egin du behera, eta DBH2n 4,1 puntuz. Jaitsierak gradualak izan ez direla azpimarratu dute, nagusiki 2015etik 2017ra baizik.
Ikerketa honen emaitzak ondorioztatuz, D ereduaren inguruko hausnarketak jarri dituzte mahai gainean: D ereduan ikasteak eta euskaraz aritzea eskutik ez doazela adierazi dute. D ereduaren baitan ikasleei euskarazko ingurune eraginkor bat eskaini behar zaiela azpimarratu nahi izan dute ere: "Zabaltzea komeni den hausnarketa bat da nolako osagarriak, indartzeak edo baliabide berriak behar diren zailtasun horiek orekatzeko".
Aspaldidanik Saran bizi den arren, goiza Bidasoaren ibarrean pasa behar zuenez gero, Hondarribiko parte zaharrean zitatu gaitu Ruper Ordorikak (Oñati, 1958). Goiz eguzkitsuan, puntual eta irribarretsu agertu da maldan gora, konsistorioaren parera, turista gazte kuadrilla... [+]
Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]
Hizpidea jarri zuen Pello Salaburuk sare sozialetan, aipatuta hemendik hamabost urtera etorkinen pisua Bizkaian biderkatu egingo zela, biztanle guztien %22 izateraino, eta hori badela “zinez euskararen mehatxua”. Jakina, horrela botata, beste zehaztasunik gabe, azkar... [+]
Ekainean kaleratu zuen Anthropic enpresak Claude adimen artifizialaren (AA) Claude 3.5 Sonnet izeneko bertsioa. Eta joan den asteko nobedadea, Android aplikazioa. AA inbento hauek jada ohituta gauzkaten bezala, euskaraz oso txukun aritzen da. Beñat... [+]
"Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara" jardunaldian parte hartu zuen Katixa Dolhare Zaldunbidek. Seaskak eta UEUk antolatu Udako Ikastaroen barne. Bere problematikak horiek ziren: Zer leku du literaturak hezkuntza programetan eta nola landu euskal... [+]
Iñaki Iurrebaso soziolinguistak euskararen egungo egoeraren argazkia egin du Baionan iragan zen Hizkuntz politikari buruzko ikastaroan, muga-gaindiko ikastaroen kari.
Eusko Jaurlaritza berriko bozeramaile Maria Ubarretxenak lehenengo elkarrizketa Euskadi Irratiari eman zion. Solasaldian asmoez jardun zuen, kontu orokorrak adierazi zituen, ezinbestean, gobernua martxan jarri berri zegoelako. Adeitsua izan zen tonua kazetari eta eledunaren... [+]
Euskara, eremu digitala den itsasoan ezagutzara eta harremanetara abiatzeko portua da. Adimen artifizialarekin, portu horretatik mundu osoarekin euskaraz harremanetan jartzeko aukera ematen dela dirudi. Euskararen automatizazioa laguntza ederra da belaunaldi berriekin euskal... [+]
Mugaz gaindiko uda ikastaroak abiatu dira astelehen honetan ostiralera arte irauteko Baionan eta Hizkuntza Politika berrirako urratsak Ipar Euskal Herrian aztertuko da.
Argantzonera (Araba) iritsiko da asteazkenean Euskarabentura espedizioa, Gesaltz-Añanatik pasa ostean aurreko egunean. Hamar egun dira espedizioa hasi zela Atharratzen (Zuberoa). 15-17 urte bitarteko 125 Jzioquitar (Euskarabenturako parte-hartzaileek jasotzen duten izena... [+]
Asko dira teknologia euskaratik lantzen ari diren ikerlariak; horien artean, Naiara Perez EHUko HiTZ Hizkuntza Teknologiako Zentroko ikerlaria, Itziar Cortes Elhuyarreko ikerlaria eta Eli Pombo Iametzako kudeatzailea. Euskarak adimen artifizialean daukan lekuaz, aukerez,... [+]