Euskararen Eguneko manifestu bat


2024ko abenduaren 20an - 09:00

Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu dugu iturri. Eta orain itsaso handi eta zabal bat izanen da. Hala ere, itsaso zabal baten parekoa den arren, estatuan ez da oasi txiki bat baino, baina hura lehortzea kosta behar zaizue.

Gauza jakina da, azkenaldian, zuzenbideak jorratzen dituen hainbat arlotan euskararentzat oso zuzenak ez diren bideak hartu dituzuela epaitegietan. Dirudienez ez zaizue asko inporta herri honen ahotsa. Zenbat gera? Hiru? Lau? Sei? Zazpi? Bai, zazpi gara eta zazpiak bat asko gara. Ezin duzue gure oihua isilarazi. Guk hizkuntza bat dugu herri honetakoa, benetakoa eta betikoa. Eta hemen bada herri bat euskaraz bizi nahi duena eta oztopo guztien gainetik bere hizkuntzaren alde borrokatzeko prest dagoena. Zuen artean manifestu hau ulertzeko itzultzaile bat behar duenik ere egongo da, eta hori onartezina da. Ertzainen artean euskara ulertzen ez dutenak ere asko dira. Gogoan dut multa euskaraz jartzeko eskatu zuen gizonaren kasua, euskaraz eskatze hutsagatik multa bikoitza ordaindu behar izan zuen. Eta Osakidetzan ere arreta euskaraz jasotzeko aukerak oso murritzak dira.

Gure hizkuntzak zenbait zapalkuntza jasan behar izan ditu historian. Gaur egun bere ofizialtasun eza adierazten duten zantzuak ugariak dira Nafarroan eta Ipar Euskal Herrian, eta ez da oharkabean igarotzen atzerriko hizkuntzen mehatxuen presentzia Euskal Herrian. Eta azken urteetan euskararen aurkako oldarraldia gero eta latzagoa da eta ez du etenik: nola da posible euskara ofiziala eta gehien erabilia den herri batean lanpostu publiko baterako euskara ez jakin behar izatea?

Azken urteetan ugariak izaten ari dira euskararen biziberritzearen aurkako sententziak epaitegi eta auzitegien bitartez. Legea aplikatzen dutela diote baina errealitatean euskaldunon aurkako erabakiak dira, euskaraz bizi nahi dugunon aurkako erabakiak dira, euskararen normalizazioaren aurkako erabakiak dira. Sententzia horien bitartez, euskaldunok bigarren mailako biztanle gisa gara tratatuak, mespretxuz, zapalduz, eskubideak murriztuz. Eta hori guztia ez da Madrilen hala Parisen pasatzen, ez, Euskal Herrian gertatzen da, euskararen herrian. Gure hizkuntza kendu nahi digute, baina ez dute lortuko. Berez etikoki eta moralki perfektua izan beharko lukeen horrek; hau da, justiziak, hamaika aldiz faltatu digu errespetua. Nabaria da legeak Gaztelako herrian eginak direla eta herri hartako hizkuntzaren pribilegioak zaintzen dituela justua ez izanagatik ere.

Ehunka urteko sokatiran bizi gara, euskararen aurkako edota aldeko sokatiran, erdararen alde daude tiratzen Frantziako eta Espainiako estatuak, baita estatuko indar politiko, mediatiko eta judizialak ere. Ikusi besterik ez dago, Ertzaintzaren, Osakidetzaren, zaintza arloaren eta beste hainbat eta hainbat baliabide publikoren errealitate soziolinguistikoa. Baina, euskararen alde herri bat dago martxan.

Arantzak kendu nahi izan dizkiguzue, eta hegoak ebaki, baina ez duzue txantxangorria harrapatzerik lortu, eta oraindik hegaka dirau zazpi haizeetan barna euskara zabalduz. Beraz, argi geratzea nahi dugu que esto no es País Vasco!! This is not Basque Country!! C’est ne pais Pays Basquè!! Hau Euskal Herria da, euskararen herria, eta gure herriaren hizkuntza eta haren eskubideak aldarrikatzen jarraituko dugu euskaratik eta euskaraz. Gazteak gara eta etorkizuna daukagu eskuan, eta ez da hilko Euskal Herria gu bizi garen artean.

Segi dezagun iturri zaharreko ur berria edaten.

Gora Euskal Herri euskalduna!

L.I.E. - Laskoraingo Ikasle Euskaltzaleak

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Irakurleen gutunak
2025-01-19 | Urtzi Ugalde
Agur, amatxu

Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.

Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]


2025-01-17 | Oihane Artetxe
Urratutako haurtzaroa: indarkeria instituzionala gure testuinguruan

Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]


Militantzia politikoaren debekurik ez!

Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]


“More with less”

Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]


Smartphonea: gure fetitxe erregea

Bizi dugun kultura kontsumistak, erabiltzaile oro agintzen du gozamen neurrigabera. Slavoj Zizek dioen eran, Goza ezazu zure fetitxea, hiper-modernitatearen agindu ozena bihurtu da. Fetitxearen lekua betetzeko dauden gailu teknologikoen bidez gauzatzen baita egungo gozamena... [+]


Marxter Chef

Mamu batek zeharkatzen ditu sukaldeak: Karlosen mamuak.

Karlos ez da aurkeztu Master Chef Celebrity lehiaketara. Bere sukaldaritza-ondarea aztertuta, oso argi dauka ez duela lehiakideen aukeraketa gaindituko. Izan ere, hedabide eta gastronomiaren akademiaren ateak itxita izan... [+]


2025-01-13 | Gerardo Luzuriaga
Euskadiko Selekzioa?

Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]


Entzumen eta hizkuntzako irakasleen gaur egungo egoera kezkagarria eta horren ondorioak

Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]


PAIren biktima guztiak

PAIk sortutako biktimak ez dira bakarrik PAIren Legeak eragindako egonkortze prozesuari esker funtzionarizatutako irakasleak, baizik askoz gehiago. Batzuei nolabaiteko ikusgarritasun mediatikoa eman zaie Steilasek jarritako errekurtsoaren ondorioz; gehienak, alabaina, ikusezinak... [+]


Erriberarako kalitatezko trenbide zerbitzu publikoaren alde

Azken asteotan Castejón-Soria trenbidea berreskuratzeko eta Tuterako tren-geltokia gaur egun dagoen tokian mantentzeko edo, Nafarroako Erriberako hiriburuan Abiadura Handiko Trenaren ustezko geralekuak aitzakiatzat hartuta, hirigunetik kanpo beste bat egiteko... [+]


Ez goaz gerrara. Gerrarik ez, ez gure izenean!

Gerra Urte, Gezur Urte!

Horrela dio esaldiak eta horrela berresten du errealitateak.

Munduan eta Europan dagoen gerra-egoera, horren gorakada etengabea eta horrek Euskal Herrian izan dituen eta izango dituen balizko ondorioak aurreikusita, joan den abenduan hainbat... [+]


Laga hondartza leheneratzea

Laga hondartzaren ezaugarri naturalen leheneratzea duela hiru hamarkada abiatu zen, eta aurrera darrai etenik gabe, erlojuz kontrako lehengoratze mailakatuan.

Laga (Bizkaia) gune aparta da, natura eta gizarte ikuspegitik oso esanguratsua. Kostaldeko legeak eta Urdaibaiko... [+]


Lortu da. Lortu duzue! Lortu dugu. Zorionak eta eskerrik asko

Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]


Noizko berrikusi ANren prozesuak eta epaiak

Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.

Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]


Txikitasunean handi… handitasunean txiki?

2023ko otsailean irakurri nuen berria prentsan, eta triste geratu nintzen, ezustean harrapatu eta zer pentsatua eman baitzidan. Azpeitiko Jostaldi Kirolak Erdikaleko denda itxi egingo zuten, 48 urteko ibilbidearen ondoren.

Denboran atzera bidaiatu arazi zidan horrek. Makina... [+]


Eguneraketa berriak daude