Euskararen aurkako oldarraldiei aurre egin
Azken hilabeteetan euskarak hainbat oldarraldi jaso ditu epaileen sententzien bitartez. Euskal Autonomia Erkidegoko Auzitegi Nagusiak hainbat epai eman berri ditu: udal administrazioek euskara ez dutela derrigorrez lehenetsi behar beren jardunean, edo langileen oposizio prozesuetan hizkuntza eskakizunak derrigorrak ez izatea. Sententzietan azpimarratzen da Araba, Bizkai eta Gipuzkoan bi hizkuntza ofizial daudela, eta biek pareko izan behar dutela: “Ezin da egon bat bestearen gainetik. Bi hizkuntzak ofizialki berdinak dira, eta ezin da bietako bat lehenetsi”.
Epaileen argudioek hautsak harrotzen dituzte. Nahiz eta, lehenik eta behin, aitortzen den administrazio publikoak zuzen jokatzen duela herritarrek zerbitzu publikoak ematen dituzten langileekin nahiago duten hizkuntzan komunikatzeko duten eskubidea onar dezaten, kontrajarrian ipintzen du bere argudioa. Hala, autoek diote asmo hori ezin dela oinarritu bi hizkuntza koofizialak menderatzen dituzten pertsonen kontratazioan, horrek esan nahi baitu bietako bat bakarrik dakiten pertsonen eskubidea mugatzen dela, hau da, gaztelania.
Euskararen erabilera normalizatzeko asmoa agertu zenetik 40 urte baino gehiago igaro dira. Kontenplaziorik gabe egin zitekeen, inposizioaren bidez. Hala ere, malgutasunaren alde egin zen, eta malgutasun hori, luzarora, ez da itzuli horren onuradun izan ziren erdaldunen artean. Eta ez dut esaten zuzena ez zenik, baina lau hamarkada geroago, oraindik ere, euskaldunek langile publikoekin beren hizkuntzan komunikatzeko duten eskubidea ukatzen da.
Euskararen inguruko eztabaida gehiago garatu behar da; ez da isiltzeko unea. Euskal hiztunak baztertu egiten dira Euskal Herri osoan; ezin dugu gure hizkuntzan normaltasunez bizi. Esaterako, Urkullu lehendakariak urriaren 24an Familia Enpresen Kongresuan bere hitzaldian euskaraz jardun zenean kexua erakutsi asmo zuten murmurioak eta eztulak egin zituzten han zeuden hainbat pertsonak. Hortaz, Euskal Autonomia Erkidegoaren agintari nagusiari mespretxu eta eraso hori egiteko gai badira, zer ez diete ba egingo herritar xumeei? Horrelako erasoak ezin ditugu onartu eta ezer gertatuko ez balitz bezala utzi. Espainieraren nagusitasuna defendatzen dutenek eztabaida publikoa baldintzatu nahi dute, gizartea jarrera epeletara eramateko, aldaketa minimo eta kosmetikoak bakarrik onar daitezen, horrela estatuaren kontzeptu monolitiko bat inposatzen dute, gaztelaniaren hegemoniarekin batera.
Horregatik, Bilbon datorren azaroaren 4an euskararen normalizazioaren aurkako oldarraldia salatzeko manifestazioan parte hartzeko garrantzia azpimarratu behar da, eta euskalgintza sustatu. Euskaldunok ez gara isilduko erasotzen gaituzten bitartean; ez dugu etsiko, etxean geratuz, euskaraz mintzatzeko beldurrez.
Aritza Urrengoetxea Cordovilla, irakaslea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.
Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]
Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.
Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]
Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]
Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]
.jpg)
Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.
Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]
Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]
Bizi dugun kultura kontsumistak, erabiltzaile oro agintzen du gozamen neurrigabera. Slavoj Zizek dioen eran, Goza ezazu zure fetitxea, hiper-modernitatearen agindu ozena bihurtu da. Fetitxearen lekua betetzeko dauden gailu teknologikoen bidez gauzatzen baita egungo gozamena... [+]
Mamu batek zeharkatzen ditu sukaldeak: Karlosen mamuak.
Karlos ez da aurkeztu Master Chef Celebrity lehiaketara. Bere sukaldaritza-ondarea aztertuta, oso argi dauka ez duela lehiakideen aukeraketa gaindituko. Izan ere, hedabide eta gastronomiaren akademiaren ateak itxita izan... [+]
Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]
Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]
PAIk sortutako biktimak ez dira bakarrik PAIren Legeak eragindako egonkortze prozesuari esker funtzionarizatutako irakasleak, baizik askoz gehiago. Batzuei nolabaiteko ikusgarritasun mediatikoa eman zaie Steilasek jarritako errekurtsoaren ondorioz; gehienak, alabaina, ikusezinak... [+]