“Euskararen aurkako estrategia judizial eta politikoari erantzun behar diogu”
Zizurko Udalaren obretako langile lanpostu baten euskarazko profila atzera bota du Iruñeko Administrazioarekiko Auzien 3. Epaitegiak. Erabaki horren aurka elkarretaratzera deitu dute hainbat eragilek. Hizkuntza Eskubideen Behatokiko zuzendari Agurne Gaubekaren aburuz, epaiaren gibelean estrategia judizial eta politiko bat dago, eta ezinbestekoa da euskaltzaleek bereziki eta gizarteak oro har euskararen eta herritarren arteko berdintasunaren aurkako eraso horri erantzutea, Euskalerria Irratiko Metropoli Forala saioan azaldu duenez.
Zizur Nagusiko epaia bereziki larria dela diozue. Zergatik?
Kontuan hartu behar dugu bederatzi obretako langile postu atera zituela Zizurko Udalak, eta bati bakarrik ezarri ziola euskarazko profila. Udalak oso ongi argumentatu zuen langile horrek herritarrekin, ikastetxeekin eta kultur etxearekin harremanak zituela, eta betetzen zituen funtzioengatik euskararen beharra zuela. Baina berdin bota dute atzera. Aitzakia batek balio ez duenean beste bat bilatzen dute. Beste sententzia batzuetan proportzionaltasuna aipatzen da edo lanpostuak herritarrekin harremanik ez duela. Kasu honetan hori guztia justifikatu arren esaten da euskara ezagutzen ez dutenekiko diskriminatzailea dela euskarazko profil hori ezartzea. Kontua da epai hau Euskal Herriko luze zabalean ikusten ari garen estrategia judizial eta politiko baten barruan kokatzen dela.
Epaiak dio herritarrek badutela udalarekin euskaraz aritzeko eskubidea, baina eskubide horrek ez dakarrela udalak ahoz zein idatziz euskaraz erantzun behar izatea.
Tamalez hori da Nafarroako azken urteetako epai guztietan aipatzen dena. Euskaraz egiteko askatasuna dugula esaten digute, baina ez dakit norekin hitz egingo dugun aurrean dugunak ulertuko ez bagaitu. Nafarroan euskara erabiltzeko muga juridiko eta sozialak diseinatzen ari dira, eta estrategia judizial eta politiko baten bitartez ezartzen ari dira.
"Hizkuntzen berdintasunaren aurkako irizpideak ezarri eta legitimatu nahi dituzte"
Zizurko Udala kostuak ordaintzera zigortu dute, nahiz eta lehen instantziak, Nafarroako Administrazio Auzitegiak, udalari eman zion arrazoia.
Tamalez hor ere araudia kontra dugu. Aldaketa bat egin dute, eta orain baldintza horietan udalari kostuak ezartzea legezkoa da. Terreno juridiko hori kontra dugu. Estrategia juridiko eta politiko bat da, eta horren barruan denak balio du. Horixe da osteguneko elkarretaratzearekin salatu nahi duguna.
Zein da estrategia horren azken xedea?
Oinarri-oinarrian dago gaztelania ez diren gainontzeko hizkuntzen aurkako oldarraldia. Menpeko hizkuntzak nahi dituzte. Hizkuntzen arteko berdintasunaren aurkako irizpideak ezarri eta legitimatu nahi dituzte. Estrategia judizial eta politiko horretan denak balio du eta Euskal Herriko luze zabalean pairatzen ari garen estrategia bat da. Euskara dakitenen eta ez dakitenen arteko tentsioa areagotzea dute helburu. Afera honek luze joko du.
"Argi utzi behar zaie onargarriak ez diren adierazpenak egiten ari direla"
Gaurko elkarretaratzea dator PSN, UPN zein PPko zenbait udal hautetsiren euskararen aurkako gorroto mezuen erdian.
Ez du balio esateak euskararen alde gaudela eta hizkuntza eskubideak errespetatzen ditugula, gero bestela jokatzen badugu. Europako Hizkuntza Gutxituen Karta sinatu duten alderdiek gutun horren printzipioak bere egin beharko lituzkete, baina, lehen aipatu dugun estrategiari jarraituz, ez dute egiten, eta halako adierazpenak egiten dituzte, halako astakeriak esaten dituzte, behin eta berriz. SInestarazi nahi dute gutxitutako hizkuntza batek norbait diskrimina dezakeela eta hori oso larria da. Hori Orkoiengo ordenantzaren auzian dago. Kezkaz bizi dugu, baina uste dugu gizarteak esparru juridikoari behetik gorako presio hori egin behar dion bezala, adierazpen horiei ere kontrakotasuna adierazi behar diegula. Gizarte honetan onartu ezin ditugun adierazpenak dira eta hori utzi behar dugu.
Deitzaileen zerrenda luzea da: Zizurko Euskara Taldea, Hizkuntza Eskubideen Behatokia, Euskararen Defentsarako Sarea, Euskal HErrian Euskaraz, ELA, LAB, Steilas, Zizurko Geroa Bai eta ZIzurko EH Bildu.
Batasuna da bidea, hemen ari baikara herritarren arteko berdintasunaz. Gizartean oinarri-oinarrizko printzipioak beharko luketenen aurka egotea oso harrigarria egiten zaigu 2024 urtean gauden honetan. Bestalde, kolektiko askotarikoak gara, baina printzipio horiek bakoitzaren elkartearen barruan argi duazkagu. Bide horretatik jarraitu behar dugu lanean.
Baionako eta Donostiako epaitegiak margotu ostean, ostegun gauean Eibarko epaitegian pintaketa egin dute zenbait ekintzailek. "Oldarraldia gelditu" idatzi dute eta pintura berdea jaurti diote eraikinari. Abenduan, CCOO sindikatuaren egoitza ugari margotu dituzte, baita... [+]
"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]
Irungo euskaldunen pazientziak gainezka egin du; haserre daude eta oraingoan ez dira "isilik geratuko". Gabonetako argiak pizteko ekitaldia erdara hutsean egin izanak hiriko 35 elkarte eraman ditu udalaren hizkuntza politika salatzera –aurrekari gutxi izango ditu... [+]
Euskararen kontrako epaien oldarrialdien, azkenengoetako bat izan da Gipuzkoako entitate publiko bat, Kabia, kinkan jarri duena, ezarritako hizkuntza eskakizunen kontrako epai batekin. Bertako langileak egonkortzeko prozesuan ezarritako euskara eskakizunak, euskararen... [+]
ELA, LAB eta Kontseiluak elkarretaratzea egin dute, Administrazioarekiko Auzietarako epaitegi batek Kabia organismoari emandako ebazpenaren aurka protestatzeko. Euskara maila bermatzeko ahalegina “hutsaren hurrengoa” bilakatzeko arriskua dagoela salatu dute.
Donostiako Decathlon saltoki handiak errotulazioak euskaraz ez dauzkalako kexa jarri du kontsumitzaile batek Behatokian. Saltokiaren erantzuna (gaztelaniaz) esanguratsua da: Erkidegoko legeak ez du jasotzen inongo inposiziorik karteldegia euskaraz jartzeari buruz. Alegia, lege... [+]
Kabia organismoaren zaharren egoitzetan 54 plaza egonkortzeko 2022an onartutako lan-eskaintza bertan behera utzi du Donostiako epaile Gonzalo Pérez Sanzek. Gipuzkoako Aldundiaren erakundeak jarritako hizkuntza eskakizuna gehiegizkoa eta baztertzailea dela dio epaileak.
Donostiako auzitegiak Gipuzkoako Foru Aldundiko aterpetxeetako garbitzaileen lanpostuen prozesuaren harira sententzia eman du: lanpostu guztietarako hizkuntza eskakizuna ezartzea “proportzioz kanpokoa eta diskriminatzailea” dela dio. CCOO sindikatuak eman du... [+]
Euskal Herriko lurralde batzuetan euskara ofiziala da, besteetan meridianoaren arabera ofiziala ala ukatua eta, aitzitik, ipar aldera bagoaz, toleratua (ez ofiziala).
Azken boladan, epaitegi batzuk ebatzi dute funtzionario publikoek ez dutela euskara ezagutzarik izan behar eta,... [+]
Realeko futbol taldeko entrenatzaile Imanol Alguacilek, Nizan, Europako Ligako partiduaren aurretik eskainitako prentsaurrekoan euskarazko hedabideei euskaraz erantzuten ari zela, hainbat kazetariren kexa entzun behar izan du. Duela astebete antzeko egoera gertatu zen... [+]
Amurrioko Udalak alde bakarrez dirulaguntza kendu zion eskualdeko euskarazko komunikabide bakarrari, eta ehunka herritarrek eta entitatek eskatu zioten dirulaguntza berrezartzeko. Aiaraldea Komunikabidea saiatu da udalarekin biltzen, baina udalak elkartzeari uko egin dionez,... [+]
Filosofiako laugarren mailan, EHUn, nahitaez ikasgairen bat gaztelaniaz hautatu behar dute ikasleek, ez baitago nahikoa ikasgai euskaraz. Gaztelaniazko ikasleek ez dute arazo hori, eta bitxia da, euskarazko ikasle gehiago dagoelako gaztelaniazkoak baino. Beste karrera batzuetan... [+]
Irailaren 18koa da azken sententzia: Donostiako udaltzaingorako lanpostu deialdiaren euskara eskakizuna atzera bota du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. Euskalgintzaren Kontseiluak eta Donostiako Bagera Euskaltzaleen elkarteak elkarretaratzea deitu dute Donostian, Alderdi... [+]