Euskararen alde egon edo izan
Euskararen egunetik hilabetera, beharbada urte hasmenta hau momentu ona da hausnarketarako. 2019ko abenduaren 3a pasatu zen baina etorriko da aurtengoa eta ezin dugu berriz ere hauts bihurtzen diren adierazpenekin, ekitaldi sinbolikoekin eta euskara goraipatze hutsarekin eguna bete eta aitzina egin.
Abenduaren 3aren inguruan aditu, solastatu eta leitu dudanaren artean argi dut zein den egin beharrekoa: euskararen eguna aldarrikapen eguna bilakatu eta ez ospatze egunarekin konformatu. Zapalketak ez dira ospatzen eta guk ez dugu deus ospatzekorik. Zoritxarrez.
Bertze edozein zapalketarekin funtzionatzen dugun gisan aritu beharko genuke: emakumeen egunean ez dugu ospatzen, aldarrikatzen dugu; langileen egunean edo harrotasunaren egunean egiten den bezala. Akaso horixe da arazoa, zapalketa ez dugula ikusten. Normalizatua dugu eta iruditzen zaigu gazteleraz solastatzera behartzen gaituzten guzietan bertzearen eskubideak errespetatzen ditugula. Horixe da zapaldua izatearen sintoma bat: gu gaizki ari garela sinestea, normala dela gazteleraz egin behar hori ulertzen ez gaituenen artean.
“Euskararen alde egotearekin ez da aski, izan eta aritu behar dugu”
Eta normalizaziorat ailegatu bagara, zapalketa hori identifikatzen ez dugulakoz izanen da segur aski. Egin dezagun bertze zapalketa batzuekin bezala beraz. Hasteko identifikatu dezagun hizkuntza zapalketa. Elebitasunean bizi garela sinestarazi digute, baina diglosian bizi gara. Hau da, espainola eta frantsesak aise presentzia eta prestigio handiagoa dute euskarak baino. Horrek eramaten gaitu eremu eta inguru aunitzetan gure hizkuntzan aritzeko zailtasunak eta maiz ezintasunak izaterat (medikuak, administrazioa, kultura adierazpenak, formakuntza…) eta horrekin batean sinestera euskarak ez duela balio gauza guzi horietarako. "Denek erdaraz baldin badakigu, zertarako euskaraz aritu?".
Euskara identitatearen ardatz inportanteenetako bat da eta erabili ezin dugun bakoitzean gure identitatea eta mundua ulertzeko manera guttiesten dugu, altxatzen dugu, desagerrarazten dugu. Hori nahikoa beharko luke izan gure aldarrikapenak mahai gainean paratzeko: euskaraz bizi nahi dut. Edo agian pausu bat gehiago: euskaraz bizi naiz. Hizkuntzari eta beraz identitateari balioa emanez.
Eta hortxe proposamena aurtengo euskararen egunerako: modu aktiboan aritzeko indarra hartzeko aldarrikapen eguna bihurtu. Ez da aski egotearekin, izan eta aritu behar dugu euskararen alde. Eta solastatze hutsarekin erdia baino gehiago egina dugu. Has gaitezen bada.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]
Hizpidea jarri zuen Pello Salaburuk sare sozialetan, aipatuta hemendik hamabost urtera etorkinen pisua Bizkaian biderkatu egingo zela, biztanle guztien %22 izateraino, eta hori badela “zinez euskararen mehatxua”. Jakina, horrela botata, beste zehaztasunik gabe, azkar... [+]
Laugarrenez altxatu da eguzkia Baionako besten eremu setiatuan eta uste dut, septentrioko Euskal Herri honetan, hatsa hobekiago hartzen dugula, batez ere gure hiru diputatuak Fronte Herritar Berrikoak direlako eta olde beltz-kakia hirugarren postura zokoratu dugulako. Bi gauza,... [+]
Joseba Diez Antxustegi EAJk Eusko Legebiltzarrean duen bozeramaile berriaren iritziz, Imanol Pradales lehendakariak "esperientzia handiko emakumez eta gizonez osatutako gobernua osatu du, sektore profesionaletan errespetatuak eta Euskadirekin konpromisoa hartu... [+]
Pedrosa andere agurgarria:
Zorionak, Hezkuntza sailburu izendatu zaituztelako. Ez da ardura berria zure gainean izango duzuna aurrerantzean. Ederto ezagutu behar duzu Hezkuntza Saila, lau urte sailburuorde eman ostean. Ikasturtea bukatuta, kontu batzuk gogoratu nahi nizkizuke... [+]
Joe Bidenen narriadura kognitiboaren eztabaidak bi urte inguru ditu. Batzuetan portaera bitxia zuen, beste batzuetan ez zitzaion ondo ulertzen edo egiak ez ziren gauzak esaten zituen, semea Iraken hil zitzaiola, adibidez. Halere, establishment liberalak bere egoera kognitiboari... [+]
Ilarei buruzko artikulu bat irakurri nuen duela bizpahiru egun, Guillem Martinezena, eta ez dakit ondo ulertu nuen. Kontatzen zuen etxe azpian ezer berezirik ez zuen izozki denda bat daukala, eta azken aldian ireki orduko izaten duela jendea, bata bestearen atzean ordenatuta,... [+]
Ez dut oso argi gure bizitzak gidatzeko, banaka, botere nahikoa dugun, baina saiatzen jarraitu behar dugula bai. Taldean gauza asko egin badaitezke ere, egunero gure buruarekin borroka bakartia dugu aurrera egiteko. Gizaki gehienok, bizitzea den norabide bakarreko ur... [+]