Euskararen alde egon edo izan
Euskararen egunetik hilabetera, beharbada urte hasmenta hau momentu ona da hausnarketarako. 2019ko abenduaren 3a pasatu zen baina etorriko da aurtengoa eta ezin dugu berriz ere hauts bihurtzen diren adierazpenekin, ekitaldi sinbolikoekin eta euskara goraipatze hutsarekin eguna bete eta aitzina egin.
Abenduaren 3aren inguruan aditu, solastatu eta leitu dudanaren artean argi dut zein den egin beharrekoa: euskararen eguna aldarrikapen eguna bilakatu eta ez ospatze egunarekin konformatu. Zapalketak ez dira ospatzen eta guk ez dugu deus ospatzekorik. Zoritxarrez.
Bertze edozein zapalketarekin funtzionatzen dugun gisan aritu beharko genuke: emakumeen egunean ez dugu ospatzen, aldarrikatzen dugu; langileen egunean edo harrotasunaren egunean egiten den bezala. Akaso horixe da arazoa, zapalketa ez dugula ikusten. Normalizatua dugu eta iruditzen zaigu gazteleraz solastatzera behartzen gaituzten guzietan bertzearen eskubideak errespetatzen ditugula. Horixe da zapaldua izatearen sintoma bat: gu gaizki ari garela sinestea, normala dela gazteleraz egin behar hori ulertzen ez gaituenen artean.
“Euskararen alde egotearekin ez da aski, izan eta aritu behar dugu”
Eta normalizaziorat ailegatu bagara, zapalketa hori identifikatzen ez dugulakoz izanen da segur aski. Egin dezagun bertze zapalketa batzuekin bezala beraz. Hasteko identifikatu dezagun hizkuntza zapalketa. Elebitasunean bizi garela sinestarazi digute, baina diglosian bizi gara. Hau da, espainola eta frantsesak aise presentzia eta prestigio handiagoa dute euskarak baino. Horrek eramaten gaitu eremu eta inguru aunitzetan gure hizkuntzan aritzeko zailtasunak eta maiz ezintasunak izaterat (medikuak, administrazioa, kultura adierazpenak, formakuntza…) eta horrekin batean sinestera euskarak ez duela balio gauza guzi horietarako. "Denek erdaraz baldin badakigu, zertarako euskaraz aritu?".
Euskara identitatearen ardatz inportanteenetako bat da eta erabili ezin dugun bakoitzean gure identitatea eta mundua ulertzeko manera guttiesten dugu, altxatzen dugu, desagerrarazten dugu. Hori nahikoa beharko luke izan gure aldarrikapenak mahai gainean paratzeko: euskaraz bizi nahi dut. Edo agian pausu bat gehiago: euskaraz bizi naiz. Hizkuntzari eta beraz identitateari balioa emanez.
Eta hortxe proposamena aurtengo euskararen egunerako: modu aktiboan aritzeko indarra hartzeko aldarrikapen eguna bihurtu. Ez da aski egotearekin, izan eta aritu behar dugu euskararen alde. Eta solastatze hutsarekin erdia baino gehiago egina dugu. Has gaitezen bada.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Zertarako irakaskuntza kontzertatua?
Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]
Azaroaren 15ean Errenteria-Oreretan Euskal Herria Digitala osatzen dugun eragileek antolatutako hirugarren jardunaldiak egingo ditugu. Autodefentsa digital feminista lantzeko tailer bat eta digitalizazio demokratikoa oinarri izango duen hitzaldi bat izango dira... [+]
Aste batzuk daramatzagu hedabide eta sare sozial guztietan Iñigo Errejoni indarkeria matxista batzuengatik egindako akusazioei buruzko iritziak entzuten. Horrekin batera, eztabaida asko sortzen ari dira: nola salatu behar dugun emakumeok, nolakoak izan behar duten gure... [+]
Badira hauteskundeek erabaki politikoei legezko izaera emateko baino ez dutela balio diotenak. Eta ez dira gutxi horrela pentsatzen dutenak. Bale, baina horrekin gauza asko esaten dira, besteak beste, benetako agintea, boterea, joko horretatik kanpo dagoela.
Baina –nire... [+]
Guraso elkartean mugikorren inguruan bigarren hezkuntzarako protokoloa lantzen dabiltzala eta, protokoloaz galdetu dit Bilboko guraso batek.
Jaurlaritzaren webgunean irakurri dudanez, EAEn, 2024ko urtarrilean ikastetxeetan mugikorren erregulazioaren inguruan adierazi zena... [+]
Batzuetan batbihiru bat egiten duzu, eta esan, esan behar zen lekuan, ziur dirudizu, eta amaitzean, zotinka negar egin nahi duzu. Dena bukatu denean, ekipokoen goxotan, besarkada bat eman dizu, luzea, eusten ari balitzaizu bezala.
Agian, behin, lagun uste zenuen lankide... [+]
Bost hamarkada igarota, badirudi Washingtongo Kontsentsua atzean uzten ari garela. Krisi klimatikoak eta, batez ere, Txinaren igoerak interesa berritu dute estatuak ekonomian izan beharko lukeen gidaritzan eta parte hartze aktiboan. Garai bateko austeritatearen kudeatzaileek,... [+]
Indarkeria matxistagatik Iñigo Errejónen aurkako salaketa dela-eta, badirudi batzuk konturatu direla ezkerreko alderdi, sindikatu eta erakundeetan ere emakumeok ez gaudela gizon kideengatik biolentzia jasotzetik aske. Argi geratu da, gainera, halako egoeratan... [+]
Duela bi urte Urdaibai Guggenheim Stop! plataforma herritarra sortu zenetik, Urdaibai ez dago salgai! leloa nonahi ari gara entzuten. Joan den urriaren 19an Gernikan milaka lagun bildu ginen proiektu horri ezetza emateko eta, nire aburuz, hiru dira arrazoi nagusiak... [+]
Duela bi aste, Frantziako irratien finantziamendua zalantzan zen, Frantziako Kultur Ministerioak %35 apaldu nahi baitzituen elkarte irrati lokalei bideratu dirulaguntzak. Orduan, 200 bat elkarte ziren lanjerrean eta horien artean Iparraldeko Euskal Irratiak.
Azalpena... [+]
Urriaren 25a. Valentziako Meteorologia Elkarteak iragarri duenez, hurrengo astean goi geruzetako tanta hotz batek euri-erauntsiak eragin ditzake Valentzian. Egunez egun, aurreikuspenak berresten dira, eta urriaren 29an, goizeko lehen orduan, Espainiako Estatuko Meteorologia... [+]
Azken hamarkadotan euskalgintzan jardun izan dut, dela helduen euskalduntzean AEKn, dela hizkuntza-eskubideen defentsan Behatokian, dela euskararen normalizazioaren alde Euskalgintzaren Kontseiluan. Den-denetan egokitu zait euskalgintza edota herrigintza auzitan jartzen zutenen... [+]
Dakigunez, Hego Euskal Herriko Independentismo Instituzionalak ibilbide-orri jakin bati ekin dio. Espainiako Estatuarekin itun berri bat sinatzea. Bide horrek zenbait aldagai ala premisa nagusi erabiltzen ditu. Hala nola: PSOE ezkerreko alderdia da; Espainiako Estatua... [+]
Batzuetan, mehatxua behar izaten dugu arriskuan dagoenaren garrantziaz jabetzeko. Eta mehatxu horren tamainaren araberakoa izaten da balizko erasoari erantzuteko barruan sentitzen dugun indarra. Konturatu orduko, zeure burua ikusten duzu lanean, buru-belarri, galtzeko arriskuan... [+]