Euskara nafar guztiona dela aldarrikatuko dute larunbatean Iruñean Sorionekuak ekimenak deituta
Larunbat honetan, ekainaren 10ean, festa eta aldarrikapen eguna biziko dute Nafarroako euskaldunek eta euskaltzaleek Iruñean, Sorionekuak ekimenak antolatuta, Euskara nafar guztiona goiburupean.
Iruñeko Alde Zaharrean eta Takonera parkearen ondoan dagoen Basotxo kalean ekitaldi ugari antolatu dira egunean (ikusi egitaraua albistearen amaieran) eta 17:30ean manifestazioa egingo dute: Antoniutti parketik irten, Gaztelugibelerantz jo, eta Pio XII.aren etorbidetik barrena ostera ere Basotxo kalera, han manifestazioa amaitzeko.
Ager eta Irulegiko Eskua
Iragan urriaren 22an zonifikazioaren aurkako manifestazioa egin zuten Tuteran. Jende asko biltzeaz gain, giroa sortu zen bertan, eta pentsatu zuten hori Nafarroa osora zabaldu behar zutela. Handik gutxira, hegoaldeko asmo haiei bultzada emateko gertaera baten berri izan genuen: azaroaren 14an Irulegiko Eskuaren berri eman zuten Iruñerriko Aranguren bailaran. Aranzadi Zientzia elkartearen aurkikuntzak uholde bat ekarri zuen euskararen bertakotasunaren inguruan, eta haren gainean, iragan urtarrilean aurkeztu ziren Sorionekuak manifestua eta mugimendua, larunbateko festa antolatu duena. Hemen ikus daitezke zeintzuk sinatu zuten manifestua.
Egiteko beste molde bat
Euskaraz bizi den eta bizi nahi duen jendea batzen du Sorionekuak ekimenak. Manifestuan eta hilabete hauetan egindako adierazpenetan, euskalgintzara beste egiteko modu bat ekarri nahi dutela diote, euskara nafar guztien hizkuntza delako. Euskaldunak Nafarroan oztopo asko bizi dituela azpimarratu dute, arlo askotan gainera, irakaskuntzan, administrazioan, kulturan eta beste hainbat esparrutan. Hala ere, ez dute euskara kezkarekin bizi nahi, euskara pozetik eta normaltasunetik bizi nahi dute: “Euskaraz blaituta bizi nahi dugu, akaso, euskarari buruz gehiegi hitz egin gabe”. Sorionekuak izan nahi dugu, diote Irulegiko Eskua festaren aitzinean jarrita.
Kezkarekin eta arazoarekin baino, euskara irribarrearekin eta positiboarekin lotu nahi dute, beti kontrara baino, alde agertu. Baina jakitun dira, halaber, “ardura politikoak exijitzeko garaia” ere badela, eta “eskubide guztiak herritar orori bermatuak izan daitezen nahi dugu, fikziozko mugarik gabe”. Manifestuaren amaieran aldarrikatzen duten gisa, ekiteko daude, ez amore emateko: “Etsitzea ez da aukera bat. Erakutsi dugu eta oraingoaren ere erakutsiko dugu: efemeride berriak sortu nahi ditugu, historiaren orrialde berriak idatzi, euskaraz”.
Egitaraua
Nafarroa osotik etorritako jendea bilduko da eta antolatzaileek zonalde bakoitzak bere ezaugarriekin jantzita etor dadila animatzen dituzte herritarrak: “Norberak bere herriko zapia ekartzeko, txaranga, mozorro, jantzi bereizgarri, kultur talde, aldarri edo dena delakoa” ekar dezala.
Urtarriletik hona hainbat ekimen antolatu dituzte eskoletan, aisialdian eta kulturan, eta larunbata arlo horien guztien bilduma izan nahi du. Honakoa da prestatu duten egitaraua:
11:00 Tailerra eskuak egin eta margotzeko. Eskuahaldunak elkartea. Basotxoan.
11:00-14:00 Puzgarriak eta gazteendako jolasak. Basotxoan.
11:30 Erraldoien kalejira. Basotxoan.
12:00 Topadantzak. Basotxoan.
12:00 Dj bermuta. Laba elkartea, Gazteluko plazan.
12:30 Gora bihotzak! Haurrendako ikuskizuna. Basotxoa.
13:00 Kantuz.
14:00 Herri bazkaria. Arrano elkartea.
16:30 Igandea txaranga. Basotxoa.
17:30 Herri mobilizazioa. Antoniutti.
Ekimenak era guztietako sostenguak jaso ditu: Euskalgintzaren Kontseilua, Topagunea, Behatokia, AEK, IKA eta EHE, besteak beste; irakaskuntzatik Sortzen eta Nafarroako Ikastolen Federazioa; sindikatuetatik ELA, LAB, ESK eta Steilas, eta alderdi politikoetatik EH Bildu eta Geroa Bai. Gazte Euskaltzaleen Sareak, Ikamak eta Ernaik ere festara hurbiltzeko deia egin dute.
Barañaingo EH Bilduk salatu du Barañaingo Udalak haur eskoletarako hezitzaileen deialdian euskarazko eta gaztelaniazko azterketak egun eta ordu berean jarri dituela, eta hala, hautagaiak hizkuntza bat aukeratzera behartzen dituela.
Euskaltzaleen Topaguneko kideek euskara sustatzeko jarreren inguruko datu kezkagarriak hauteman dituzte. Hori dela eta, Gero eta aldeko gehiago gizartean ikerketaren bidez, herritarrak euskarara hurbiltzeko estrategia berriak landu dituzte. Horretaz mintzatu dira, apirilean,... [+]
Hezkuntzak aurreikuspena zuzendu eta onartu du institutuak Zientzia, Humanitate eta Gizarte Zientzien Batxilergoko lehen mailan bi talde izaten jarraitzea.
Barañaingo Alaitz institutuko 26 ikasle batxilergoko zerrendatik kanpo gelditu dira, Nafarroako Hezkuntza Sailak gela bat murriztu duelako. Murrizketa salatzeko mobilizazioa egin dute.
Administrazioan Euskaraz taldeak Nafarroako Kontseiluaren jardun euskarafobikoa salatu du ekintza baten bidez. Nafarroako Gobernuak euskarako dekretua prestatzen bost urte eman ondoren, Nafarroako Kontseiluari zirriborroa aurkeztu dio.
Atzo eguerdian, Mañeruko herriko plazan egindako ekitaldian, diploma bana eman zieten zortzi eta hamabi urte arteko ibarreko 45 haur euskaldunei. Horretaz gain, Oskar Alegriak umeokin ondutako film laburra estreinatu zuten.
Hilaren 29tik aurrera Sortzen Guraso Elkarteak Jauzi.eus bilatzailea martxan jarriko du. Xedea da euskararen normalizazioa bultzatzeko dagoeneko eskaintzen den aisia atari digital bakarrean biltzea.
Euskara galdua zen eremu mistoko eta ez-euskalduneko herrietako familien ahaleginak aitortuko dituzte ekitaldian. Oskar Alegria zinemagilearen bideoak emango dio hasiera ekitaldiari 11:30ean udaletxean.
Erdialdeko Euskal Jaia larunbatean ospatuko da Tafallan egun osoko eta adin guztietarako egitarauarekin, euskarak eta bere kulturak Erriberriko merindadean daukan errotzea erakusteko helburuarekin.
Nastat-ek, Nafarroako Estatistika Institutuak, 2022an egindako ikerketa lanaren emaitzak argitaratu ditu. Euskaldunen proportzioa %15,1ekoa da, euskaldun hartzaileena %11,6koa eta ez-euskaldunena % 73,3koa. Hogei udalerritan euskaldunen proportzioa %80tik gorakoa da.
Ehunka lagun atera ziren ostegun honetako arratsaldean Sarasate Pasealekutik eta manifestazioa egin zuten Iruñeko Udal Plazaraino, eskatzeko udalari hiriko haur eskoletan euskaraz ikasteko eskubidea izatea lehentasunen artean jar dezala. "Haur eskolak euskaraz: eman... [+]