Euskara lege-estatus gabe gelditu da Ipar Euskal Herrian, boto bakarrarengatik

  • Frantziako Asanblea Nazionalak atzera bota du, boto bakarrarengatik, Frantziako Estatuko hizkuntza gutxituak bultzatzeko proposamena. Bultzatzaileek hezkuntzan, bizitza publikoan eta hedabideetan korsikera, bretainiera, katalana, euskara eta gainerako hizkuntza minorizatuen erabilera sustatzea zuten helburu. Frantzian 75 hizkuntza gutxitu autoktono daude.


2016ko otsailaren 08an - 12:24
Hizkuntza minorizatuen aldeko ekimen ugari antolatzen dira Ipar Euskal Herrian.

Aspaldi ireki zen hizkuntza minorizatuen auzia eta ez da lege-estatusa ukatzen zaien lehen aldia. 2012an, 90eko hamarkadan sinaturiko testua berresteko konpromisoa hartu zuen François Hollande presidenteak, baina prozesua uste baino gehiago luzatu eta  babesa galdu zuen ekimenak. 2015ean, ostera, hizkuntza minorizatuen Karta Europarra berrestearen aurka azaldu zen Senatua.

Proposamena bertan behera gelditu zela ikusita, Asanblea Nazionaleko kide Paul Molacek ez zuen bere harridura ezkutatu: “Hizkuntza erregionalen aldeko neurria errealitate bilaka zitekeela zirudien, baina, azkenean, aldeko 13 eta aurkako 14 boto izan ziren. Momentu horretan presente ez zeuden zenbait diputatu sozialisten bozka zenbatu egin zuten gainera”. Hizkuntza minorizatuen aldeko ekintzaileek ere ez zuten PSFren erabakia espero; batez ere, aurka agertu diren diputatu batzuk beren jaioterrian –Dordoinan– okzitaniera bultzatzearen alde azaldu izan direlako.

Erabakiaren aurkako ahotsak

Euskal Konfederazioko bozeramaile Sebastien Castetek salatu du eskuinak eta ezkerrak modu alderdikoiean darabiltela hizkuntza minorizatuen auzia. Era berean, gogorarazi du “frantsesa eta euskara maila berean jarriko dituen legea exijitzen” jarraituko dutela.

Bestetik, ezkerreko diputatu batek bultzatzaileak zorotzat hartu izana salatu du Akitaniako sailburu ohi David Grosclaudek: “Zoratuta al daude, ba, Manuel Valls, Justizia ministro ohi Christiane Taubira eta beste hainbeste diputatu beren ingurune pribatuan frantsesa ez den beste hizkuntza bat erabiltzeagatik?”.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskara Ipar EHn
2024-09-25 | Bea Salaberri
Toponimoak ezabatzen

Euskal Herriko lekuen izenen frantsestearen arazoa ez da bakarrik seinale paneletan hizkuntza ez kontutan hartzearengatik izaten, duela zenbait urte hartu helbideratzeari buruzko erabaki baten gauzatzearen ondorioa ere bada.

Azal dezagun, administrazioko hainbat arlo... [+]


2024-09-24 | Euskal Irratiak
Bost urte euskara hutsezko lehen haurtzaindegia sortu zela Baxe Nafarroan

Larunbatean ospatu dituzte Ttinka mikro haurtzaindegiaren bost urteak Lakarran. Baxe Nafarroko euskara hutsezko egitura bakarra da, Euskararen Erakunde Publikoaren B ziurtagiriduna.


Maddi Kintana
“Badirudi lagunarteko hizkera, Hegoaldean eta Iparraldean, ezin dela banandu gaztelaniatik eta frantsesetik”

Maddi Kintanak ekainean aurkeztu du Master Amaierako Lana Bordeleko Unibertsitatearen eta Iker ikerketa-zentroaren laguntzarekin. Gazteen hizkera BAM eta inguruan du izenburu eta Biarritz, Baiona eta Angeluko 18 eta 24 urte bitarteko gazteen hizkera aztertu du. Horretarako,... [+]


2024-09-03 | Euskal Irratiak
Elgarretaratzea deitu du EHEk Gorka Torreren sustenguz

“Geldi euskara zapaltzea” lema berriz hartu du Euskal Herrian Euskaraz taldeak larunbatean egin duen prentsaurrekoan. Maiatzaren 17an, esaldi hori Baionako suprefeturan tindatzeaz akusaturik, irailaren 10ean epaituko dute Gorka Roca Torre.


2024-09-03 | Euskal Irratiak
Iparraldeko eskola publikoen %66 elebiduna izanen da ikasturte honetan

Ikasturte honetan, lehen mailako ehun eskola elebidunetan 5.700 ikaslek ikasiko dute. Bigarren mailan hamasei kolegio eta lau lizeotan 1.600 dira. Zailtasun nagusia aurten ere kolegioan euskararen eta frantsesaren arteko oren parekotasuna erdiestea da.


Folklore Basque-a

Uda hasiera. EHZ festibalaren biharamuna (atx, buruko mina). Ikasturte kargatu baten ondotik, hatsa hartzeko gogoa. Burua hustu. Funtsezko elementuei berriz konektatu. Familian denbora hartu, aspaldiko lagunak berriz ikusi eta eguneroko borrokak (pixka bat) pausan eman... [+]


2024-08-22 | Euskal Irratiak
Maddi Kintana: “Gazte euskaldunen hizkeran frantsesak eragin handiagoa du”

Maddi Kintanak Baiona, Angelu eta Miarritzeko gazteen euskara aztertu du bere tesian. Hitz berriak sortzen dituzte baina baita hitzak beste hizkuntzetatik hartzen ere, besteak beste, interneten eraginez.


2024-07-24 | Euskal Irratiak
Katixa Dolhare: «Frantsesa klaseetan literatura azkar lantzen da baina euskara klaseetan anitzez gutxiago»

"Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara" jardunaldian parte hartu zuen Katixa Dolhare Zaldunbidek. Seaskak eta UEUk antolatu Udako Ikastaroen barne. Bere problematikak horiek ziren: Zer leku du literaturak hezkuntza programetan eta nola landu euskal... [+]


2024-07-18 | Euskal Irratiak
Iñaki Iurrebaso
“Euskararen egoera ikusita, gaitasunean bereziki ahul gaude”

Iñaki Iurrebaso soziolinguistak euskararen egungo egoeraren argazkia egin du Baionan iragan zen Hizkuntz politikari buruzko ikastaroan, muga-gaindiko ikastaroen kari.


2024-07-16 | Euskal Irratiak
Sébastien Castet
“Euskaldun gehiago bada, baina euskaldunak gero eta giro frantsesdunago batean bizi dira”

Mugaz gaindiko uda ikastaroak abiatu dira astelehen honetan ostiralera arte irauteko Baionan eta Hizkuntza Politika berrirako urratsak Ipar Euskal Herrian aztertuko da.


2024-06-26 | ARGIA
Laborantza lizeoetan euskaraz ikasi ahal izango da, Frantziako Gobernuak hala onartuta

Aspaldiko aldarrikapena onartu du Frantziako Gobernuak: laborantza lizeo pribatuetan formakuntza elebidunak eskaini ahal izango dira, “esperimentazio pedagogiko” gisa, alegia frantsesez bakarrik ez, euskaraz ere irakatsi ahalko da. Donapaleun eta Hazparnen baliatuko... [+]


Eguneraketa berriak daude