Euskara doan ikasteko eskubidea bermatu nahi duen legea atzera bota dute Gasteizen
Lege proposamena EH Bilduk aurkeztu du Eusko Legebiltzarrean eta EAJk eta PSE-EEk kontra bozkatu dute. Koalizio abertzalearen esanetan euskaraz jakiteko eskubidea "unibertsala" izatea bilatzen dute ekimenarekin. Eusko Jaurlaritzak, berriz, kontrako iritzia agertu zuen duela hilabete egin gobernu kontseiluan, proposatzen diren neurrietako asko jadanik "bideratuta" daudelako, bere ustez.
Euskaraz jakiteko aukera bermatzeko lege-proposamena atzera bota du Eusko Legebiltzarrak, Gasteizen ostegun honetan egindako osoko bilkuran. EH Bildu eta Elkarrekin Podemosen aldeko botoa izan du ekimenak; EAJk, PSE-EEk, PP-Ciudadanos koalizioak eta Vox-ek, aldiz, kontra bozkatu dute.
Proposamenaren testuak dioenez "herritarrek euskara jakiteko eskubidea bermatzeko EAEko Administrazio amankomunak bide luzea egin du eta berariazko garapen araugilea eta legegilea burutu ditu"; baina nabarmentzen du hezkuntza sistematik kanpo ahalegin guzti horiek "hainbat disfuntzio" erakutsi dituztela, eta euskara ikastea eskubide unibertsala ez den heinean, "herritarrak inbertsio ekonomiko adierazgarria egitera behartzen" dituela.
EH Bilduko parlamentari Jasone Agirrek azaldu duenez, unibertsaltasun horrek denen eskubideak bermatuko lituzke: "Euskaraz jakin gura ez duten horien eskubidea bermatuko da lehenengo eta behin. Sekula ezin izango dute esan diskriminatuta daudenik, eduki edukiko dutelako –gainontzekoek bezala– euskaraz jakiteko eskubidea". Eta alderantziz, gaur egun "arrazoi askorengatik" euskara jakiteko eskubidea bermatuta ez dutenek, baldintza nahikoak izango lituzkete lege horrekin.
Lege-proposamenak hainbat puntu dauzka, irakaskuntza aldiko hizkuntza-maila, administrazio publikoaren bete beherrak eta baita, esaterako, euskara ikastea doakoa edo kosturik gabea izatea EAEko heldu guztientzat, "C1 mailaren pareko jakintza lortu arte".
Eusko Jaurlaritzak, bai baina ez
Ekimenak antzekotasun handia du aurreko legealdian onartutako beste proposamen batekin. Ordukoan Eusko Jaurlaritzak oniritzia eman zion, ez ordea oraingoan, bertan azaltzen diren neurri asko "bideratuta" daudelako bere esanetan. Zentzu horretan, EH Bilduko heledunak iritzi aldaketa hori salatu du "urte bi, pandemia bat eta hauteskunde batzuk eta gero", eta gogorarazi du Jaurlaritza geldirik egon ez den arren, pademiaren ondorioz euskararen irakaskuntzan "atzerakada" handia sumatu dela, eskoletan zein euskaltegietan. Hala, Iñigo Urkulluren exekutiboari egotzi dio "harresi bat" jartzea, legeari bide eman beharrean.
Jaurlaritzako gobernu kontseiluak, bere aldetik, gogorarazi du 2018ko proposamenak ez zuela "legebiltzar-taldeen arteko behin betiko inolako akordiorik ekarri", baina hainbat puntu Kultura eta Hizkuntza Politikako Sailaren "planetan" daudela jadanik, esaterako 16-30 urte arteko helduentzat C1 maila lortzeko matrikularen doakotasuna.
Hala, PSE-EEk ez du lege berri bat beharrezkotzat jo eta EAJri, berriz "antzua" iruditzen zaio "gaur egungo euskararen debatea" doakotasunera mugatzea, Aitor Aldasororen hitzetan.
PP-Ciudadanos eta Vox-ek ere kontra bozkatu dute aurrekoekin batera, azkeneko honen esanetan, lege-proposamenarekin euskara ikastera "derrigortu" nahi dituzte herritarrak, areago, euskara bultzatu izan den enpresatan hauen "lehiakortasuna hondoratu" da, alderdi ultra-eskuindarreko bozeramaileak hemizikloan bota duenez.
Baionan egin dute agerraldia euskalgintzako 25 bat eragilek maiatzaren 15 honetan. Erakunde publikoen interpelazioaz gain, datorren urteko maiatzaren 15etik 25era iraganen den Euskaraldiaren berri emateko unea ere izan da.
2024 urte hastapenean adostuko du ondoko urteetarako hizkuntza politika Euskararen Erakunde Publikoak (EEP). Azken inkesta soziolinguistikoaren emaitzak eta EEPk 2050ari begira egindako aurreikuspenak esku artean, alarma gorria pizturik du euskalgintza sozialak: ezin da orain... [+]
Euskalgintzaren Kontseiluak "atsekabez" hartu du berria, baina atzerapenaren ostean onartuko duten esperantza du. Bestalde, gaurtik aurrera hizkuntza horiek erabili ahal izango dira Espainiako Kongresuan. Kontseiluak kezkaz hartu du euskal alderdietako politikariek... [+]
Andorrako katalanaren defentsarako lege berriak katalanaren oinarrizko maila eskatuko du bertan bizi eta lan egin ahal izateko. A2 titulua baino maila baxuagoa eskatuko dute.
Ostegunean jakin genuen: Espainiako Gobernuak eskatu du galiziera, euskara eta katalana hizkuntza ofizialak izan daitezela Europako erakundeetan. Zergatik? Kataluniako alderdi politikoek behartu dute horretara, negoziazioetan.
Atzerapausoa. Horrela baloratzen du Euskalgintzaren Kontseiluak, hizkuntza auziari eta euskararen sustapenari dagokionez, Nafarroako Gobernu berria eratuko duten alderdi politikoek sinatu duten 2023-2027 legegintzaldirako akordio programatikoa.
Hamabi irakaslek 2.040 idazlan zuzendu eta 680 ikasleren ahozko probak egingo dituzte 18 egunetan, “kontuan hartu gabe idazlan bakoitza bi irakaslek zuzentzea litzatekeela gure helburu ideala, bigarren iritzi bat izateko”. Jaume Gelabert Iruñeko Hizkuntza... [+]
EAEko Berritzeguneetan hurrengo ikasturtean lan egiteko deialdira aurkezten diren irakasleek aldaketa bat ikusiko dute beren lana ahoz defendatzeko jarraibideetan: aurreko deialdian “defentsa euskaraz egingo da” zioen lekuan, orain dio “defentsa ahal bada... [+]
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, Hezkuntza Legean edo Administraziorako Euskararen Legean eragin nahi du Kontseiluak; Nafarroan, ofizialtasunaren aldarrikapena ardatzean jarri; eta Lapurdi, Baxe Nafarroan eta Zuberoan, berriz, ikasleek azterketak euskaraz egiteko eskubidea... [+]
Pantailaldiaren Arabako ordezkaria izan da Mitxel Elortza Exea. Ekimena arrakastatsua izan dela uste du herritarren parte hartzeagatik, baina astebetez euskarazko ikus-entzunezkoak soilik ikusteko erronka egunerokoan bete dadin lan asko geratzen da egiteko Elortzaren ustez... [+]
Euskararen Legea aldatzeko eskatu du Euskaltzaindiak eta bat egin du Euskararen Nafar Kontseiluak irailean egindako adierazpenarekin. Gogorarazi du euskararen akademia dela lurralde guztietan, hizkuntzari dagokionez, "instituzio aholku-emaile ofiziala".
Arangurengo Gongora jauregian Irulegiko eskuaren aurkezpenean María Chiviteren diskurtsoa izan da, askoren harridurarako, Aranzadiren aurkikuntzaren garrantzia azpimarratzeko indartsuenetakoa eta mamitsuenetakoa.
Txillardegiren heriotzaren 10. urteurrenean, Telesforo Monzon laborategiko Txillardegi Gogoeta Guneak, Jakinek eta UEUk elkarlanean antolatu dute XXI. menderako hizkuntza politikaz jardunaldia, XXI. mendeko erronken aurrean zer hizkuntza politika behar dugun argitu eta... [+]
Hizkuntza-politikari buruzko debateen aurrean –ei, ei, aber, ez joan oraindik, eman aukera bat artikulu honi– sentitzen hasia naiz Bill Murray pelikula hartan bezala: planteamenduren bat egiten da, kontua korapilatzen da bateko eta besteko iritziekin, kinki-kanka... [+]
1986ko Euskararen Legea aldatu eta Nafarroa osoan euskara ofizial egiteko eskaera zuzena egin dio Euskararen Nafar Kontseiluak Nafarroako Gobernuari, irailaren 16an onarturiko adierazpenean. ARGIAk bat egin du adierazpenarekin, IKA euskaltegiak abiarazitako atxikimendu... [+]