Euskara bost axola EITBri. Eta guri?
Garaiera handian eginiko reality “gogorra” estreinatuko omen du ETB2k (estreinaldiak ETB2n batez ere, eta errepikapenak, batez ere ETB1en izan ohi dira). Objetivo Chimborazon, Hego Euskal Herriko talde bat eta Espainiako hiru lehiatuko dira. FORTA Telebista Autonomikoen Federazioarentzat ekoitzi dute saioa.
Ez bila Iparraldeko euskaldunik, katalanik edo galegorik. Andaluziakoak, Aragoikoak eta Gaztelakoak dira beste hiru talde lehiakideak. ¡Arriba-arriba! Hain gara “nasío” foral kosmopolitta…
Radio Euskadi entzutea ere, ariketa gero eta gogorragoa gertatzen da espainiar sentimendurik ez duen edonorentzat. “Este país” (Espainia) gora eta behera aritzen zaizkizun esatari eta laguntzaileak ez dira falta, edota euskararen “exijentziak” Euskal Herriko gazteen artean migrazioa areagotzea eragin ote dueneko kezka agertzen duen profesionalik ere (MQP saioko esataria bera).
Tú al norte, yo al sur saio xelebreak ere, ez zien Iparraldeko neba-arrebei so egiten, ez horixe.Hori baino “zabalagoak” izaki, Andaluziarrekin harremanak sendotzera begira egindako saioa zen, hango Canal Sur telebistarekin elkarlanean.
Nazio foralaren oinarriak zein diren erakusten ari zaizkigu egunez egun.
Euskarazko telebista publiko bakarraren realitya are tristeagoa da.Urte luzetako gainbeheraren ondotik, %2ko ikusleria ez du gainditzen. Eta ez da harritzekoa, programazio erabat gorabeheratsua eskaintzen baitu, etxeko produktu duinekin batera, beste edozer eskaintzeko gauza dira ETB1eko arduradunak: erdarazko habanera lehiaketak, rancherak, edota euskaraz azpi titulatutako erdal saioetatik hasi, Lasturko erromeriarekin segi edo saloi-dantza eta kulturismo saioekin jarraituz, kamara ezkutu mutuekin bukatzeko… Igande goizetako Egi bidean eta meza santua ahaztu barik. Bitxia da erdarazko katean ez dutela errito erlijiosorik eskaintzen…
Soilik euskal hiztunon salbazioa dute buruan, ala? Gaixo erdaldunak!
Hain ikusleria datu urriak lortzen dituen hedabide batek aldaketa sakonak ezarri beharko lituzke, gutxien-gutxienik. Baina, Eneko Olasagastik oraintsu salatu bezala, “badirudi ez garela kontziente guztion diruarekin mantentzen den hedabidea dela… Edota kontziente bagara, berdin zaigula”.
Edota ez gara konturatzen euskarazko telebista publiko sendo eta kalitatezkoa ezinbestekoa dela euskarak etorkizunik izango badu, telebistak jarraitzen baitu izaten herritarrok gehien erabiltzen dugun hedabidea, egunero hiru orduz gora kontsumitzen duguna bataz beste, interneten eta irratiaren gainetik, eta paperezko hedabideen oso gainetik.
Erdarazko askotariko hedabideen eraginak eta euskarazkoen urritasunak ez ditu kezkatzen ikastetxeetako eta euskaltegietako irakasle eta arduradunak? Eta euskarazko zerbitzua bermatu behar luketen erakunde publikoetakoak? Nola ikasiko dute euskara ganoraz ikasleek nahiz langile publikoek, erdara hutsez (edo ia) elikatzen badira?
Eta galdera da: Ez gara konturatzen? Edo bost axola zaigu?
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Bidea pausoka egiten da, eta hasiak egina dirudiela ikasi nuen aspaldi xamar. Baina jendeak esaldi hori edukiz betetzen ere ikasi nahi du. Bakarrik ezer gutxi lor genezake, hasi orduko etsi, akaso. Sekulako jendetza biltzeak ere antolaketa zaildu eta ikusi beharrekoa gandutu... [+]
Ez zuen egoki jokatu, neurriak hartu behar ziren, bestela, ez dugu ikasten. Itxuraz, ez zen ohartzen egindakoaren inpaktuaz, normal jarraitzen zuen, batzuetan, ingurukoek baino itxura zoriontsuagoz. Gainera, altuegi hitz egiten du, hori ez zaio inori gustatzen. Darabiltzan... [+]
Hezkuntza Sailak ez ei du ulertzen publikoko langileak zergatik joan garen grebara. LAB sindikatuari galdetzea dauka. Sindikatu horrek akordioa sinatu zuen sailarekin, 2023ko apirilean. Urte bi geroago grebara deitu dute haiek ere, aurrekoetan ez bezala, Hezkuntza Sailak... [+]
Erretiratu berri den lankide-ohi baten omenez, Historiako irakaslea. Bejondeizula!
Hezkuntza-legeek azpimarratzen dute zein garrantzitsua den ikasleengan pentsamendu kritikoa sustatzea. Baina irakasle-klaustroak, garai batean ideien eztabaidarako eta proposamenak... [+]
Mendebaldeko herrialdeetako demokrazia liberalak demokrazia minimalista baten itxura gero eta handiagoa du. Definizioaren muina litzateke hauteskunde bidezko gobernu aldaketak errespetatzen direla. Horren aldaera autoritarioari Levitsky eta Way politologoek autoritarismo... [+]
Euskadi irratian baineraren ordez dutxa jartzeko iragarkiak etxeko komunean obrak ya hastera animatzen duen kuña hori. Obra erraza, inbestitze txikia eta aldaketa handia iragartzen da. Komunetako sanitarioen joerak aldatu dira eta ahoz aho zabaldu da zeinen eroso eta... [+]
Zutabe hau idazten nengoela, gaia aldatu behar izan dut, nire arreta osoa harrapatu dutelako Trumpen muga-zergek. Azalpen gutxi beharko duzue, leku guztietan da berria, Txinako produktuei %10eko zerga eta Kanadako eta Mexikoko produktuei %25eko muga-zergak jarri dizkie. Trumpek... [+]
Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.
Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]
Greba ataritan jaso nuen zuen e-maila, posta pertsonalean. Hasieran, beste askok bezala, grebaren aurrean ze aukera ditugun jakinarazteko zela pentsatu nuen. Baina ez, grebaren aurkako mugimendu politiko eta komunikatiboa zen jasotako e-maila.
Aitortuko dizuet ahozabalik utzi... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Asteburu honetan 'estetikoa' hitzaren inguruan pentsatzen aritu naiz, lagun batek esandako esaldi baten harira: “Lan hau estetikoa da”. Estetikoa hitzaren etimologia aztertu dut, badirudi jatorrian zentzumenen bidez hautematea zela bere esanahia, eta gerora... [+]
Aurreko egunean, Bilbon, lagun batekin elkartu nintzen Bira tabernan. Tar-tarrean ari ginen oso gustura eta esan nion: “Noski, Giputxia zarenez, kar-kar-kar”. Eta berak nabarmendu zuen ez zela gipuzkoarra. Nik ongi ulertu gabe, jarraitu nuen esaten, “A! ez?... [+]
Zalantza asko izan ditut, meloia ireki ala ez. Ausartuko naiz, zer demontre! Aspaldian buruan dudan gogoeta jarri nahi dut mahai gainean: ez da justua erditu den emakumearen eta beste gurasoaren baimen-iraupena bera izatea. Hobeto esanda, baimen-denbora bera izanda ere, ez... [+]
Mundu mailako erasoaldi inperialista betean gaude, mendebaldeko burgesiak gidatuta. Ofentsiba inperialistak hartu duen forma gerrarena da, aldaera guztiekin: gerra ekonomikoa, gerra kognitibo eta kulturala, lawfarea; eta, noski, gerra militarra. Mendebaldeko inperialismoak... [+]