Euskara bost axola EITBri. Eta guri?
Garaiera handian eginiko reality “gogorra” estreinatuko omen du ETB2k (estreinaldiak ETB2n batez ere, eta errepikapenak, batez ere ETB1en izan ohi dira). Objetivo Chimborazon, Hego Euskal Herriko talde bat eta Espainiako hiru lehiatuko dira. FORTA Telebista Autonomikoen Federazioarentzat ekoitzi dute saioa.
Ez bila Iparraldeko euskaldunik, katalanik edo galegorik. Andaluziakoak, Aragoikoak eta Gaztelakoak dira beste hiru talde lehiakideak. ¡Arriba-arriba! Hain gara “nasío” foral kosmopolitta…
Radio Euskadi entzutea ere, ariketa gero eta gogorragoa gertatzen da espainiar sentimendurik ez duen edonorentzat. “Este país” (Espainia) gora eta behera aritzen zaizkizun esatari eta laguntzaileak ez dira falta, edota euskararen “exijentziak” Euskal Herriko gazteen artean migrazioa areagotzea eragin ote dueneko kezka agertzen duen profesionalik ere (MQP saioko esataria bera).
Tú al norte, yo al sur saio xelebreak ere, ez zien Iparraldeko neba-arrebei so egiten, ez horixe.Hori baino “zabalagoak” izaki, Andaluziarrekin harremanak sendotzera begira egindako saioa zen, hango Canal Sur telebistarekin elkarlanean.
Nazio foralaren oinarriak zein diren erakusten ari zaizkigu egunez egun.
Euskarazko telebista publiko bakarraren realitya are tristeagoa da.Urte luzetako gainbeheraren ondotik, %2ko ikusleria ez du gainditzen. Eta ez da harritzekoa, programazio erabat gorabeheratsua eskaintzen baitu, etxeko produktu duinekin batera, beste edozer eskaintzeko gauza dira ETB1eko arduradunak: erdarazko habanera lehiaketak, rancherak, edota euskaraz azpi titulatutako erdal saioetatik hasi, Lasturko erromeriarekin segi edo saloi-dantza eta kulturismo saioekin jarraituz, kamara ezkutu mutuekin bukatzeko… Igande goizetako Egi bidean eta meza santua ahaztu barik. Bitxia da erdarazko katean ez dutela errito erlijiosorik eskaintzen…
Soilik euskal hiztunon salbazioa dute buruan, ala? Gaixo erdaldunak!
Hain ikusleria datu urriak lortzen dituen hedabide batek aldaketa sakonak ezarri beharko lituzke, gutxien-gutxienik. Baina, Eneko Olasagastik oraintsu salatu bezala, “badirudi ez garela kontziente guztion diruarekin mantentzen den hedabidea dela… Edota kontziente bagara, berdin zaigula”.
Edota ez gara konturatzen euskarazko telebista publiko sendo eta kalitatezkoa ezinbestekoa dela euskarak etorkizunik izango badu, telebistak jarraitzen baitu izaten herritarrok gehien erabiltzen dugun hedabidea, egunero hiru orduz gora kontsumitzen duguna bataz beste, interneten eta irratiaren gainetik, eta paperezko hedabideen oso gainetik.
Erdarazko askotariko hedabideen eraginak eta euskarazkoen urritasunak ez ditu kezkatzen ikastetxeetako eta euskaltegietako irakasle eta arduradunak? Eta euskarazko zerbitzua bermatu behar luketen erakunde publikoetakoak? Nola ikasiko dute euskara ganoraz ikasleek nahiz langile publikoek, erdara hutsez (edo ia) elikatzen badira?
Eta galdera da: Ez gara konturatzen? Edo bost axola zaigu?
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]
Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]
PAIk sortutako biktimak ez dira bakarrik PAIren Legeak eragindako egonkortze prozesuari esker funtzionarizatutako irakasleak, baizik askoz gehiago. Batzuei nolabaiteko ikusgarritasun mediatikoa eman zaie Steilasek jarritako errekurtsoaren ondorioz; gehienak, alabaina, ikusezinak... [+]
Azken asteotan Castejón-Soria trenbidea berreskuratzeko eta Tuterako tren-geltokia gaur egun dagoen tokian mantentzeko edo, Nafarroako Erriberako hiriburuan Abiadura Handiko Trenaren ustezko geralekuak aitzakiatzat hartuta, hirigunetik kanpo beste bat egiteko... [+]
Gerra Urte, Gezur Urte!
Horrela dio esaldiak eta horrela berresten du errealitateak.
Munduan eta Europan dagoen gerra-egoera, horren gorakada etengabea eta horrek Euskal Herrian izan dituen eta izango dituen balizko ondorioak aurreikusita, joan den abenduan hainbat... [+]
Laga hondartzaren ezaugarri naturalen leheneratzea duela hiru hamarkada abiatu zen, eta aurrera darrai etenik gabe, erlojuz kontrako lehengoratze mailakatuan.
Laga (Bizkaia) gune aparta da, natura eta gizarte ikuspegitik oso esanguratsua. Kostaldeko legeak eta Urdaibaiko... [+]
Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]
Jar gaitezen 2025erako proposamen politiko gisa, Espainiako Auzitegi Kolonialaren (AN) epai guztiak berrikusten hasteko eta makila bakoitzak bere belari eusteko.
Unionismoarekin lerrokatutako alderdi, sindikatu eta gizarte-erakunde gehienek, eta ez bakarrik horrela... [+]
2023ko otsailean irakurri nuen berria prentsan, eta triste geratu nintzen, ezustean harrapatu eta zer pentsatua eman baitzidan. Azpeitiko Jostaldi Kirolak Erdikaleko denda itxi egingo zuten, 48 urteko ibilbidearen ondoren.
Denboran atzera bidaiatu arazi zidan horrek. Makina... [+]
Datorren larunbaterako, urtarrilaren 11rako, Sare Herritarrak euskal presoen eskubideen aldeko manifestazioa deitu du, beste urte batez, Bilbon. Aukera paregabea da gure herriarentzat elkarbizitzaren bidean aurrera egiteko, hainbat hamarkadatan liskar bortitzetan murgilduta egon... [+]
Urtarrilaren 20rako bidea. Donald Trump urtarrilaren 20an izendatuko dute AEBetako presidente. Demokraten aldeko elite ekonomikoak hainbat aldiz saiatu dira Trump hiltzen. Lortuko al dute helburua urtarrilaren 20a baino lehen? Hortaz gain, guda fase berri garratzagora eraman... [+]
Iratzarri ginelarik, kulturalki eta administratiboki, paisaiak hiru abiadurako deserri bat erakusten zuen.
Kulturari dagokionez, hori baieztatzeko –berriro– aukera eduki nuen joan den azaroaren 14an, Ortzaizeko Menta liburu-denda goxoan. Hara bildu ginen... [+]
Elurrak lurra ezkutatzen du, baita laketu nahian dabiltzanen izakiek utzitako arrastoak ere. Elurraren edertasunaren azpian denbora dago, urteak, belaunaldiak, efemerideak, hitzorduak; baina denborak aurrera egiten duenean esan gabeko hitzak agertzen dira lehenago edo geroago... [+]
Munduarenak ere egin du, sinbolo bat delako aspaldi, zeren eta historian lehenago ere egin dira genozidioak eta egingo dira gehiago (zorte txarra, aizu, han jaiotzea egokitu zaizu), baina Palestinarenak ezaugarri bereziak ditu:
- Aspaldikoa da, XIX. mendearen hondarrean... [+]