Badira izen mistoak Euskaltzaindiaren zerrendetan

  • Euskaltzaindiak 2001etik aurrera sexuaren araberako bereizketa finkatu zuen izenetan baina IKAren Deklinabidea aplikazioa garatzen ari nintzela salbuespenak badirela konturatu nintzen. Badaude Euskaltzaindiaren gizonezkoen eta emakumezkoen ponte-izenen zerrendetan, bietan, agertzen diren izen mistoak.


2018ko urtarrilaren 16an - 11:47
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

 

 

Atzo Euskaltzaindiak pertsona izenen genero bereizketarekin malguago izateko eskatuko zion Espainiako Justizia Ministerioari. Espainiako legediak izen mistoak galarazten ditu, Frantzian aldiz legeak ez du esaten izenak zein sexutakoa den argitu behar duenik. Akademiak 2001etik aurrera sexuaren araberako bereizketa finkatu zuen izenetan. Ordura arte nahiko zabalduak zeuden Iraitz, Lur, Amaiur bezalako izen mistoak gizonezko edo emakumezko izen bihurtu ziren. Onintza Irureta Azkunek ARGIAn idatzitako “Gurasoen nahia Euskaltzaindiaren menpe” erreportajean aurkituko duzu gaiari buruzko informazio gehiago.

Iaz, IKAren Deklinabidea aplikazioa garatzen ari nintzela, pertsona izenen datu-base bat behar nuen. Euskaltzaindiaren gizonezkoen eta emakumezkoen izenen zerrendak hartu eta zerrenda bakarrean bateratu nituen. Eragiketa ondo egin nuen egiaztatzeko gizonezko izenen eta emakume izenen batura pertsona izenen zerrenda bateratuarenarekin konparatu nuen. Kopuruak ez zetozen bat. Zerbait gaizki egin nuela pentsatu nuen, baina halako batean, beste aukera bat bururatu zitzaidan. Ez dira ba izen batzuk gizonezko eta emakumezkoen zerrendetan, bietan, egongo? Halaxe zen, hauek dira aurkitu nituen izen mistoak:

Benedite

Felizia

Mikele

Petri

 

Artikulu hau iAmetzak argitaratu du eta Creative Commons lizentziari esker ekarri dugu.

 

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskal izendegia
Haur euskaldun bati latinezko izena inposatu dion epaileak, Ilargi beharrean Jon jarri zion beste bati

Cristina Rodríguez Ruiz epaileak galarazi egin zien guraso batzuei beren seme jaioberriari Ilargi izena jartzea, argudiatuz neskentzako izena dela. Gurasoen iritziaren aurka, Jon izena jarri zion EiTBk informatu duenez.

 


2019-06-14 | Axier Lopez
Euskaltzaindiak genero markarik ez duten izen batzuk onartu ditu lehen aldiz

2011n ikuspegi binarioan (gizonak eta emakumeak) oinarritutako izendegia argitaratu zuen Euskaltzaindiak. Generorik ez duten euskarazko ehunka izenei izaera aldarazi eta ordutik familia askoren buruhauste eta oztopo bilakatu da sailkapen hori. Kritika andana jaso ostean,... [+]


2018-01-15 | ARGIA
Euskaltzaindiak pertsona izenen genero bereizketarekin malguago izateko eskatuko dio Justizia Ministerioari

Euskaltzaindiak adierazi du aurki Ministerioarekin euskal izendegiarentzat “bestelako bideak asmatzeko” harremanak hasi nahi dituela.


2017-03-14 | Hiruka .eus
“Genero-markarik gabeko izenen aldeko apustua egiten dute askok”

Izenek egungo biko genero-sistema zelan erreproduzitzen duten azaltzeko, Saioa Iraola Urkiola Bilgune Feministako kideak akordura ekarri ditu Idurre Eskisabel Larrañaga kazetari eta antropologo beasaindarraren berbak. Eskisabelek esaten duenez, "egunerokotasunean,... [+]


2016-08-01 | Axier Lopez
Euskaltzaindia: “Oso zaila da izenetan neska eta mutilen arteko bereizketa egitea, harrapatuta gaude”

Abuztuaren 1eko Teleberrian ARGIAren azken aldizkarian argitaratu dugun euskal izendegiari buruzko erreportajea eta analisia izan dituzte hizpide. Etxean semearen izenarekin bizi izan dugun kasuari buruzko albistean, Euskaltzaindiko kide batek aitortu du izendegia sortzeko... [+]


2016-07-27 | Axier Lopez
Euskaltzaindiak zakila arazo linguistiko bilakatu zuenekoa

Zeinek ez du ezagutzen Lur izeneko neska eta mutila? Edo Hodei, Sahats, Lizar, Elorri, Aratz, Araitz, Izar, Amets, Iraultza, Amaiur, Iraitz, Izaro edo Aritza izenekoak ere. Ba al da izen bera emakumeek eta gizonek partekatzea arazotzat hartzen duen euskaldunik? Lur hitzak non du... [+]


Gurasoen nahia Euskaltzaindiaren menpe

Euskarazko pertsona izenen sorkuntzak abiadura handiagoa eraman du arautzeak baino. Horri esker ditugu Izaro, Amaiur eta Eneritz izeneko neskak eta mutilak. Euskaltzaindiak ordea euskal izendegia finkatu du, eta bere hitzetan esanda “erregistro zibilari aholkuak”... [+]


Zergatik ez Harkaitz izeneko neska?

“Izena eta izana ezbaian” gida praktikoa aurkeztu dute Bilgune Feministak eta Emaginek. Euskarazko izendegiaren binarismoaren inguruko gogoeta piztu nahi dute.


Euskal izendegia
Alabak ezin Amets izan eta semea ezin Izar deitu
Aratz, Alatz, Eli, Kutun, Zorion, Zuri, Gabon deitu nahi badiozu alabari, ahaztu. Berdin semeari Itoitz, Jata, Lur, Oritz, Sua, Ugo, Uritz jarri nahi izanez gero. Euskaltzaindiaren arabera, lehenengo zerrendakoak izen maskulinoak dira eta bigarren zerrendakoak, femeninoak. Eta... [+]

2009-11-26
Haur izendegiarekin bueltaka

Kontsulta jarri beharko dut martxa honetan. 2007ko urrian erreportajea idatzi nuen Hego Euskal Herrian jaioberriaren izenaren sexuarekin eta grafiarekin dauden arau zorrotzei buruz (malguagoak dira Iparraldean), eta oraindik zalantzaz beteriko iruzkinak jasotzen ditu... [+]


2001-09-17
"Euskal izendegia. Ponte izendegia. Diccionario de nombres de (...)


- "Euskal izendegia. Ponte izendegia. Diccionario de nombres de pila. Dictionaire des prenoms" liburua aurkeztu zuen ostiralean (14) Euskaltzaindiak, Eusko Jaurlaritzako Justizia Sailaren babesarekin. Bertan, 2.264 izen jaso dituzte bakoitzaren azalpen eta guzti... [+]


Eguneraketa berriak daude