“Euskalgintzako enpresa eta erakunde kopuru esanguratsu batek arreta berezia jartzen dio lan ordaindua, zaintza lanak nahiz bizitzako beste eremuak bateragarriago egiteari”. Hori da Langune elkarteak egindako ikerketaren ondorio nagusia.
Euskalgintzako erakunde eta enpresek kontziliazio erantzukidean egindako ibilbidearen azterketa eta ikaspenak du izenburutzat Langunek egindako ikerlanak. Jarduera-eremu ezberdinetako 10 erakunderen 2018-2019 urteetako datuak aztertu ditu. Oihana Jausoro eta Amaia Rodriguez egileek azaldu dutenez, “berdintasunarekiko sentsibilitatea eta ikuspegi feminista kontzientea” gailendu dira aztertutako erakundeen %70ean. “Segregazio bertikalaren txikitzea eta lidergo estiloen aldaketa” ekarri du horrek hainbat erakundetan.
Txanponaren beste aldean, “azkeneko urteetan erreferente maskulino berriak bistaratu diren arren”, Euskalgintzako sektorean gizartean oro har ematen diren genero rol eta estereotipoak errepikatzen direla nabarmendu dute egileek, “kontziliazio erantzunkidea gauzatzeko bidean gizartean erroturik dauden oztopoak”, hain justu. Adibide moduan jarri dute lan jarduna murrizten duten langile gehienak emakumezkoak izatea.
Baimen eta lizentziak
Malgutasun eta kontziliaziorako zailtasunak dituzten lan eremuetan ere (dendak, banatzaileak, erredakzioak...) neurriak arautu eta aplikatu direla ondorioztatu du ikerketak. Orokorrean, euskalgintzako sektorean “izaera berritzailea eta aurrerakoia” duten neurriak jarri dira, “bizikidetza, ezkontza edo norbere beharretarako lizentzia edo menpekotasun egoeran dauden pertsonak zaintzeko ordu poltsak adibide”.
Hainbat praktiketan “aitzindari”
Langune elkarteko bazkide diren Emunek eta Elhuyarrek elkarlanean burutu dute azterlana, Gipuzkoako Foru Aldundiaren Berdintasun organoaren babesarekin. Besteak beste, ARGIAk, Topaguneak, Berriak eta Ikastolen Elkarteak parte hartu dute ikerketan. “Asko pozten gaitu euskalgintzako sektoreak kontziliazio erantzunkidearen hainbat praktiketan aitzindaria dela jakiteak, horrek ere sektorea balioan jartzen du”, adierazi du Languneko gerente Lohitzune Txarolak.
Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Ez dakit zuek ere pertzepzio bera ote duzuen –aitor dut: modu azientifikoan hasi naiz idazten hemen–. Pereza hitzaren hedatze naturalaz ari naiz. Gero eta gehiago aditzen baitut Hego Euskal Herriko bazterretan: euskaraz, espainolez eta, jakina, euskañolez... [+]
Lanartea elkarteak Euskal Artisten Lan eta Bizi Baldintzen I. Inkesta argitaratu berri du. Inkesta bete dutenen %40k du jarduera artistikoa lanbide. Batez beste, hilean, 1.027,5 euro irabazi zituzten 2023an. Inkestatuen %33,8k erantzun du azken urtebetean jarduera uztea pentsatu... [+]
Euskara txikitasunean handia den ur emaria dugu. Bertako tanta bakoitzak gure kultura ureztatzen eta biziberritzen du. Egarri den hari itsaso bete ur eskaini. Euskara putzu sakon eta ilun batetik etorri izan bada ere, guztiok atera dugu gure ur-gazi lagina, eta guztiok bilakatu... [+]
Ertzain patruila batek hizkuntz tratu desegokia eman diela salatu dute Donostiako bi herritarrek. Isuna jaso zuten, behin eta berriz euskaraz artatuak izateko eskatu ondoren. Arartekoak kargu hartu dio Ertzaintzari.
Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]
78 urterekin hil da ibilbide oparoa izan duen euskaltzalea. Euskal Filologian doktore izateaz gain, hamarnaka lan argitaratu zituen, poesian, nobelan zein saiakeran, baita biografiak eta bertso bildumak ere. Lan handia egin zuen antzerkigintza ikertzen.
Euskaltzaleen Topaguneak hasiera berri bat irudikatu du. Hemendik aurrera Taupa, euskaltzaleen mugimendua izena hartuko du. Euskara elkarteen topagunea izatetik, Euskal Herri osoko euskaltzaleak aktibatzea eta saretzea izango du helburu. Topaguneko kideek adierazi dutenez,... [+]
Nafarroako Legebiltzarrean datorren urteko aurrekontuak ixteko negoziazioetan ari dira egunotan alderdiak, eta horietan adostutakoaren arabera, euskararen Euskararen Nafar Institutuak iaz baino 1,3 milioi gehiago izango ditu.
Euskal Herri osoan euskara eta hiztun komunitatea larrialdi egoeran daudela berretsi zuen azaroan Kontseiluak eta, ostegun honetan, egoera hori Nafarroan zertan datzan azaldu du Iruñean. Era berean, herrialdean ataka horretatik ateratzeko egin beharrekoak azpimarratu ditu.
Ikusle euskaldun gehien biltzen dituen katea da ETB2, datuen arabera. Aldatu Gidoia mugimenduak agerraldia egin du Bizkarsororen kontraprogramatzearen harira. Salatu dute askotan ETB1 lehian sartzen dela ETB2rekin, eta "herritar guztiak eta publiko bakarra helburu izango... [+]
Hamabi haur eskola publiko daude Iruñean, eta horretatik bakarrean dago euskarazko eredua. Protesta egin dute dozena bat eragilek, eta euskal hiztunen “egoera berezia” aintzat har dezan galdegin diote udalari.
Benetan nahasia da euskara ikasteko dirulaguntzen kontu hori. Euskara ikasi nahi duen herritarrak leihatila bat baino gehiagotara jo beharko du egin nahi duen ikastaroa zenbat kostatuko zaion eta dirulaguntzak nondik, nola eta noiz lortuko dituen jakiteko. Oraindik ere dirua... [+]