“Euskaldunok badugu zertaz jabetu eta zerekin ahaldundu”
"Euskaldunentzako Jabetze Eskola. Menpeko perpausa izateari uzteko langintzak" eskola antolatu da Gasteizen Izaskun Arrue Kulturguneko (IAK) programazioaren barruan eta UEUren laguntzarekin. Eskolaren dinamizatzailea da Manex Agirre Arriolabengoa (Aramaio, 1982). Euskal Filologian lizentziatua eta Literaturaren teorian eta Literatura konparatuan lizentziatua da. Eskolaren inguruan hitz egiteko izan gara berarekin.
Euskaldunentzako Jabetze Eskola antolatu duzue Gasteizen. Nola sortu da ideia?
Ideiaren jatorria Iñaki Lazkanok proposatutakoa da: jabetze feministarako eskolek egindako bidea ikusita, eredu horri tiraka, euskaldunentzako beharrezkoa den hausnarketarako, ahalduntzerako eta artikulatzeko gune bat sortzea da helburua. Uste dut badugula zertaz jabetu, eta zerekin ahaldundu; sarri ez baikara ohartzen nolako gauzak sortzeko eta artikulatzeko gai garen. Eskolaren saioetan izango ditugun gonbidatuekin horretarako aukera egongo dela uste dut.
Elkarlanean antolatutako ikastaroa da.
Izaskun Arrue Kulturguneko programazioaren barruan dago egitasmoa, eta UEUrekin elkarlanean ari gara antolakuntza-lanetan. Balio erantsi bat du horrek: Gasteizen martxan jarri berri den Kulturguneak formaziorako eta hausnarketarako gune izateko bokazioa du, beste helburu batzuen artean, eta egitasmo honi UEUrekin batera forma emateak helburu hori lortzeko erraztasun handia ematen du.
Hausnartzea, ahalduntzea eta artikulatzea. Hiru ardatz horietan oinarrituko da.
Euskalgintza etengabe ari da berritzen, eta hala izan behar du: horrek hausnarketa-behar jarraitua dakar. Eta hausnartzea abiapuntu egokia da zeren parte garen jabetzeko, eta horren ondorioz ahalduntzeko, martxan dauden egitasmoak eta esperientziak ezagututa. Egitasmo horiek nola artikulatu diren (norekin, zergatik, nork lagunduta…) eta berriak nola artikulatu daitezkeen ere landu nahi dugu eskolan.
Ardatz bakoitza lantzeko gonbidatu egokiak bilatzen saiatu gara: haien eskutik beteko ditugu edukiz goian aipatutako ardatzak.
Hainbat saiotan banatu duzue eskola. Nola parte hartu daiteke?
Izena eman daiteke eskolak ikasturte honetan zehar izango dituen saio guztietan, eta baita saio bakoitzean banaka ere.
Bestalde, saioen egitura zein izango den kontuan hartu behar da, egitasmoak ez baitu alferrik “eskola” izendapena. Saioek bi zati izango dituzte: lehenengoan, gonbidatuena izango da hitza, eta solasaldirako proposatutako gaiaren inguruan ariko dira. Bigarrenean, eskolako kideen parte-hartzea izango da ardatza; gonbidatuek esandakotik abiatuta, saio bakoitzeko gaiari mamia ateratzeko eta norbere errealitatean kokatzeko aukera izango dute.
Nori dago zuzenduta?
Gonbidatuen zerrenda ikusita, publiko zabalari zuzenduta dagoela esango nuke. Euskalgintzan, euskal kulturgintzan, soziolinguistikan… interes berezia duenarentzat baliagarria izan daiteke.
Aurkezpen-ekitaldia egingo da urriaren 30ean.
Garikoitz Goikoetxea izango dugu bertan gonbidatu. Etorkizunera begira, euskararen norabideak marraztuko dizkigu, eta prospekzio-ariketa horretarako hainbat gako erabiliko ditu: globalizazioa, digitalizazio-prozesu bizkorra, aldaketa demografikoak… Euskararen minorizazio-egoera ikuspegi horietatik aztertu, eta aurrera begirako proposamen batzuk egiten saiatuko da.
Horrez gain, egitasmoaren aurkezpena egingo dugu; nondik norakoak eta programa zehaztu, eta izen-ematea irekiko dugu.
Urtarrilaren 4an hil zen Robert Hirigoien euskaltzalea (Larresoro, Lapurdi, 1944). Ostegunean eskainiko diote azken agurra, jaioterrian (10:00etan). Herri Urrats festaren sortzaileetako bat izan zen, baita Lapurtarren Biltzarrarena, Kanboko ikastolarena eta euskara eta euskal... [+]
Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]
Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.
Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]
Euskaltzaleen Topaguneak hasiera berri bat irudikatu du. Hemendik aurrera Taupa, euskaltzaleen mugimendua izena hartuko du. Euskara elkarteen topagunea izatetik, Euskal Herri osoko euskaltzaleak aktibatzea eta saretzea izango du helburu. Topaguneko kideek adierazi dutenez,... [+]
Euskal Herri osoan euskara eta hiztun komunitatea larrialdi egoeran daudela berretsi zuen azaroan Kontseiluak eta, ostegun honetan, egoera hori Nafarroan zertan datzan azaldu du Iruñean. Era berean, herrialdean ataka horretatik ateratzeko egin beharrekoak azpimarratu ditu.
Irungo Udalak barkamena eskatu eta asteazken honetarako bilerara deitu ditu hiriko elkarte euskaltzaleak, baina beste norabide bat hartu du aferak eta gaia ez du berehalakoan itxiko. Gabonetako ekitaldian euskara baztertzeagatik udala salatu duten elkarteak zeuden deituta... [+]
Euskaraz bizitzeko, Euskararen Errepublika lelopean egin du manifestazioa larunbatean Euskal Herrian Euskarazek, Landako gunetik abiatuta. Euskal Errepublika aldarrikatzera, indarrak batzera eta euskararen aldarria lau haizetara zabaltzera deitu dute Durangoko kaleetan... [+]
Teilatura igo, eta hainbat instituziok Euskararen Nazioarteko Eguna “aurpegi zuriketarako aprobetxatu ohi dutela” salatu du bikote aktibistak. Frantziako eta Espainiako Konstituzioak “supremazistatzat eta euskaldunentzat baztertzailetzat” jo dituzte, bi... [+]
Euskalgintzaren Kontseiluak Larrialditik indarraldira adierazpena plazaratu du Euskararen Egunaren atarian. 2025a euskararen normalizazio eta biziberritze prozesua “noranzko egokian jartzeko urtea” izango dela adierazi du. Bide horretan, lehen eginkizuntzat jo dute... [+]
Lau egunez idekia izanen den merkatu bat antolatzen du Plazara kooperatibak euskararen aldeko beste hamar bat eragilerekin –horien artean ARGIA–.
Euskararen biziraupena ez da euskaldunok politikaren partidan jokatzen dugun arazo bakarra, baina bai, euskalduntasunaren elementu bereizgarriena den neurrian, gure egoera gehien islatzen duena. Beste esparru batzuetan hainbeste ageri ez dena oso ongi erakusten du. Hasteko,... [+]
GUKA Bilboko euskaltzaleen mugimenduak euskararen aldeko ekintza esanguratsua burutu du astearte arratsaldean Deustuko metro geltokian, Bilbon euskaraz bizitzeko oztopoak eta aukerak irudikatzeko.
Agorrilaren 27an igorri nizuen gutunean, irailaren 10eko auzian euskaraz deklaratzeko asmoa nuela adierazi nizuen. Auzi honen hastapenean, epaile nagusiari euskaraz zekienez galdegin nion. Gutxiespenarekin ezetz erantzun zidan. Orduan, nere gutuna eskuratu zuenez frantsesez... [+]
Euskara eta euskal hiztunen komunitatea larrialdi linguistikoan dagoela adierazi du Kontseiluak. Ohartarazi du “indarrean diren joera soziolinguistikoak eta egiturazko arazoak itzulikatzeko neurri egokiak epe laburrean hartu ezean”, atzeraldia datorrela. Kontseiluak... [+]
Komunikazioa, kirola, musika edo sukaldaritza bezalako esparruetan aritzeagatik ezagunak diren Euskal Herriko txoko guztietako euskaldunekin osatu dute Euskaraldiaren enbaxadore taldea.