Egia da Hegoaldeko herritarrok oraingoz muga zeharkatzea pentsatu ere ezin dugu egin... ezin dugu-eta probintzia barruan normaltasunez mugitu! Horretan Iparraldekoek kilometroetako abantaila daramagute, 100 kilometro arte edo departamenduaren eremu osoan zirkulatzeko askatasuna daukatelako inolako justifikagarririk erakutsi barik. Baina itxialdia mundu osoan zabaldu zen bezala urraskako irekitzea ere denetan orokortzen ari denez...

Euskaldunok ez dugu zorterik honetan ere Espainia Frantziarekin. Parisek joan den astean erabaki zuenean atzerritik iritsitako edozein muga zeharkatze hutsagatik 14 egunetarako berrogeialdian jarriko zuela, berehala piztu ziren protestak Europako hainbat aldetatik eta laster batean matizatu zuten ebazpena frantsesek eta auzo inportanteeenekin tratuak argitu –tartean jadanik Europar Batasunako kide ez den Britainia Handiarekin– bateko eta besteko herritarrek ez zezaten mugak zeharkatzean oztopo berezirik eduki, esan nahi baita konfinamendua arintzen joango den hurrengo faseetan.

Edo gertakizunoz ez ziren ohartuko Madrilen, edo zoratuegi dabiltza Pedro Sanchez eta bere ministroak pandemiaren kudeaketaren gainerako atalekin... kontua da orain jakinarazi dutela Espainian sartuko den edozein atzerritarrek 14 eguneko bakarraldia igaro beharko duela. Madrilgo agintariek esan zezaketen neurri hau probisionala izango dela "gauzak Europan Schengeneko herritarrentzako nola egokitzen diren erabaki bitartean", azkenean hori izango baita erabaki eremua. Baina Espainiak beti horrela funtzionatzen duenez, horrelako ñabardurarik gabe plazaratu dute erabakia, turismoarekin lotutako hainbat enpresaren haserrea eraginez... baina ez zalaparta handirik euskal herritarren artean.

Frantziako agintariek prentsari esan diote –espainiarren erabakia ulertzen dutela aditzera emanez– ziurrenik Espainiak ez duela hasi nahi izan bere eremuan sar daitezkeen atzerritarrak jatorriaren arabera galbahetik pasatzeko lan konplikatuan eta horregatik aterako zuela arau orokor hori. Beti horrela izaten da Espainian, esango lukete euskaldun askok.

Justu egun berean Europako Batzordeak aurkeztu zituen Europar Batasunaren barruko mugak zeharkatzea pixkanaka normaltzeko ildo nagusiak, aipatuz deseskalada hiru faseetan egingo dela eta antzeko egoeretan dauden herrialdeen artean segurtasunezko korridoreak bermatuz. Baina hori gauzatzeko erabakien letra txikian ere egon daiteke euskaldunon muga ezin gaindituaren oinarrian, Alemaniak hartutako erabakietan alegia.

Itxialdi orokorra arintzeko bidean orain arte Alemaniak markatu baldin baditu ondoren gainerako herrialde europarrek jarraitzeko urratsak, jakin behar da larunbat honetan bertan –maiatzak 16– hasiko dela Alemania mugetako kontrolak arintzen Luxemburgo, Danimarka, Frantzia, Austria eta Suitzarekin, ekainaren 15etik aurrera Shengen espazioko herrialdeekiko oztopo guztiak ezabatzeraino. Baina ekainaren 15ean ere ez guztiekiko, Alemaniako agintariek garbi utzi dutenez oraindik bereziki arriskutsutzat baitauzkate Italia eta Espainia. Bi herrialdeok ez dute muga egiten lurrez Alemaniarekin eta... hor ere badatza euskaldunon malurra: Alemaniak Frantziarekiko kontrolak ezabatzen baldin baditu, Frantziak kontrolatu beharko ditu Espainiarrak, Hegoaldeko jendeak barne.

Hedabide handiek diotenez, Espainiako turismo konpainia nagusiak ari omen dira lobby lana egiten Alemania eta Espainiaren arteko korridoreak antolatzeko, hain dira inportanteak turista alemanak eguzki bero espainiarraren kontura antolatutako industria guztiarentzako. Miraria beharko luke EAEko eta Nafarroako agintariek –oposizioaz ez galdetu, mesedez– inolako lobby lanik egitea inon Tafallako jendeak Baigorrira eta Itsasukoak Hernanira iritsi ahal izan daitezen.