Galdera luzatu nien ingurukoei: "Sentitu al duzu inoiz konplexurik euskaraz hitz egiterakoan?" eta erantzun-zaparradagatik teilatua tantaka hasi baino lehen, hodietara edo artikuluetara bideratu dut hitz jarioa. Hauxe duzu bigarrena.
Anak erran zidan: "Osasun arloan bizi berri dut konplexu handia, egoera gogorra bizi behar izan nuen ospitalean eta aurreko zein ondorengo kontsultetan, baina espazioak eta profesionalak ez daude prest horretarako. Oso gogorrak izan ziren fase horiek, informazioa ez zegoen egokituta eta atentzioa ere erdaraz izan zen. Horrelako momentu garrantzitsu eta tristeetan erdaraz egiteko derrigortasuna beste biolentzia kapa bat izan zen niretzat, aurretik ere bortitza zen inguru horren erdian. Desgraziak konbinatuta, ezin nintzen %100ean ni izan, momentu horretan behar nuen arren". Anaren hitzek uretara botatako harriaren uhin hedakorrak eragin dizkidate: ezin nintzen ni izan. Osasuna jokoan eta horra guk eraikitako zerbitzu publiko batek ezarritako prezioa: nortasuna ukatzea. Gogora etorri zait Lorea Agirreri duela lau urte entzun niona: "Nire gorputza da osorik euskalduna eta emakumea: ez erdizka emakume, ez erdizka euskaldun. Honek besteak nirekin harremantzeko modua arautzen du, baita nik besteekiko ditudan jarreretan eragin ere".
"Horrelako momentu garrantzitsu eta tristeetan erdaraz egiteko derrigortasuna beste biolentzia kapa bat izan zen niretzat"
Anderrek gazteleraz kontatu zidan, bere kasuan, ni izatea eta gu izatea talkan egon direla eta badaudela bere baitan: "A ereduan ikasi dut haur hezkuntzatik. Beraz, euskara irakasgai bat izan da, matematika bezala, eta kasu handirik egiten ez badiozu, nik bezala, ez zaizu interesatzen. Nik dena penkatzen nuenez, euskara ere bai. Gero, 16-17 urterekin, musika interesatzen hasi zitzaidan: skins, mods eta horiek guztiak. Giro batzuetan euskaraz hitz egiten zen, borrokek. Hor hasi nintzen zerbait falta zitzaidala sentitzen. Gero, batxilergoan, gogoratzen dut klasean adi egoten hasi nintzela, mugitzen hasi nintzen edo mugitu nahi nuen giroetan euskara erabiltzen zelako, eta orduan esan nuen: ostia, hau ez da irakasgai bat, ikasi nahi dudan zerbait da, kalean erabili nahi dudalako. Baina berandu zen, zer ikasiko duzu 17 urterekin bizitza osoan ikasgai guztiak penkatu badituzu?! 18-19 urteetatik aurrera zure nortasuna definitzen duzu, eta hemen Euskadin edo Euskal Herrian probabilitate handia dago zure nortasun hori euskaraz aritzen diren taldeetan garatu behar izateko. Horregatik, gero eta konplexu handiagoa sentitu nuen. Ez nuen hizkuntza kontrolatzen, ulertu bai, beste irakasgai batzuetako oinarrizko kontzeptuak ulertzen nituen bezala, baina ez nuen menderatzen. Beraz, jendeak hitz egiten zidanean dena ulertu eta "bai", "ez" edo dena delakoa erantzuten nuen estualditik ateratzeko. Gero, estualdia pasata, esaten nuen: "jo, horrela erantzun nezakeen edo bestela". Bai, hitz egin behar nuenean moztu egiten nintzen, "zer esango ote dute?" pentsatzen nuen, "konturatuko dira ez dakidala euskaraz". Kontua da giro horretan gustura sentitzen nintzela, izan nahi nuena nintzela, jendeak onartzen ninduela, baina sekretu hori nuen: bai, baina ez dakit euskaraz".
Hizkuntzagabetuek, komunitatearen parte izateko zerbait faltan sentitzen duten Ander guzti horiek, etengabe egiten dute inertzia edo sistemaren kontra gu izateko, emaitzak emaitza.
Hortaz, euskalduna besamotz edo hankaluze izatea ez da arazoa, ez bederen jostun onak zaintzen baditugu neurrira jantzi ahal izateko. Arazoa da akaso nahiago dugula euskaldunez mozorrotu, jantziak seriean produzitu, "ni" eta "gu" guztiak lau neurritan sartu ahal izateko. Funtsean, euskaldunak izan ordez, nahiago dugula izan "berdin dio zer, baina euskaraz".
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]
Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]
Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.
Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Lehenengo aldiz “euskararen aldarriak hedatzeko” azoka antolatu dute euskararen biziberritzean lan egiten duten zortzi elkartek. Euskararen egunean irekiko da azoka eta abenduko beste hiru egunetan ere egongo da zabalik.
“Ibiliz ikasten da ibiltzen, eta kantuan kantatzen”. Horixe izan da aste honetako ikasgaietako bat C2ko taldeetan. Helburua ez zen abesten edo oinez ikastea, gerundioa behar bezala erabiltzea baizik. Zer pentsatua eman dit jarduerak, eta irakasten nola ikasten dugun... [+]
Aldarrikapen historikoa da euskara doan ikasteko eskubidea. Gaur egun, gori-gori dago gaia. Bi urrats esanguratsu eman berri ditu HABE Helduen Alfabetatze eta Berreuskalduntzerako Erakundeak C1 maila gainditu nahi duten gazteentzat eta A1 mailakoentzat. Hala, diru kopuru... [+]
Euskararen biziraupena ez da euskaldunok politikaren partidan jokatzen dugun arazo bakarra, baina bai, euskalduntasunaren elementu bereizgarriena den neurrian, gure egoera gehien islatzen duena. Beste esparru batzuetan hainbeste ageri ez dena oso ongi erakusten du. Hasteko,... [+]
Hizkuntzen irabazia kongresua izango da azaroaren 26an eta 27an Donostian. Arlo digitalean inglesaren erabilera aregotzen ari den garaietan, kongresuak euskara bezalako hizkuntza gutxituek tokiko ekonomiari egiten dioten ekarpena agerian utzi nahi du.
GUKA Bilboko euskaltzaleen mugimenduak euskararen aldeko ekintza esanguratsua burutu du astearte arratsaldean Deustuko metro geltokian, Bilbon euskaraz bizitzeko oztopoak eta aukerak irudikatzeko.
Baionan eskaini dute prentsaurrekoa Euskal Konfederazioak eta Euskalgintzaren Kontseiluak, beste behin ere euskararen egoera larria salatzeko. "Borondate politikoa" ukanez gero, larrialdi linguistikoa gainditu daitekeela argi utzi dute.
Agorrilaren 27an igorri nizuen gutunean, irailaren 10eko auzian euskaraz deklaratzeko asmoa nuela adierazi nizuen. Auzi honen hastapenean, epaile nagusiari euskaraz zekienez galdegin nion. Gutxiespenarekin ezetz erantzun zidan. Orduan, nere gutuna eskuratu zuenez frantsesez... [+]