Euskal ospitaletan elikadura sistema iraunkorrak garatzeko txinpartaren bila

  • Kontratazio publikoa tresna baliotsua da erakunde publikoen berrikuntza-politikarako. Elikagai jasangarrien erosketa publikoak egungo ekoizpen- eta kontsumo-ereduak aldatzeko gaitasuna du. Ospitaleak ere funtsezkoak dira horretan. Renascence ikerketak osasun-zerbitzuetan elikadura-sistema iraunkorrak garatzeko beharrezkoak diren erronkei buruzko gogoeta egin du.

Elikagaien erosketa publikoa oinarrizko tresna politikoa da. Kontsumoa eta ekoizpena agroekologiarantz bultzatzeko ahalmena du, onura sozialak, ekonomikoak, ingurumenekoak eta osasunekoak sortuz. Europar Batasunean ondasun eta zerbitzuen balio monetario guztiaren %14 kontratazio publikora bideratzen da. Potentzial ekonomiko horrek, elikagai iraunkorren erosketa publiko bitartez, egungo ekoizpen- eta kontsumo-ereduen eraldaketan eragin zuzena izango luke.

Ospitaleek, "aingura-erakunde" gisa, estrategikoki erabili behar dute beren posizioa ospitaleaz harago eragiteko, herritarren osasuna sustatzeko eta komunitateari eta tokiko ekonomiari laguntzeko. Hala, elikagai iraunkorren erosketa publikoa beraien funtzionamenduaren oinarri izan beharko litzateke. Nafarroan pausuak eman dira, izan ere, Ekoalde ekoizleen elkarteak horniketa zerbitzuak eskaintzen dizkio Nafarroako Ospitale Unibertsitarioari, hurbileko eta sasoiko produktu ekologiko batzuk pazienteen menuetan sartuz. Osakidetzan, ordea, urrats txikiak eta sinbolikoak eman dira.

Eusko Jaurlaritzak Erosketa eta Kontratazio Berdearen Programa aurkeztu zuen, 2030era begira erosketa berdea sustatzeko estrategia, alegia. Elikadura lehentasunezko kategoria gisa identifikatzen da; hortaz, espero dezagun hurrengo urteetan aurrerapauso nabariak emango direla.

Euskal Herriko Unibertsitateak garatutako Renascence ikerketak elkarrizketan jarri zituen Osakidetzako langileak eta elikadura-sistemako hainbat eragile, gai horri buruz hausnartzeko. Berriki dibulgazio-txosten bat aurkeztu da lan-saio horien edukiarekin; artikulu zientifiko bat ere argitaratu da. Euskal osasun-sisteman elikadura-sistema iraunkorra sustatzeko hazi horrek hamahiru erronka eta 30 ekintza xehetu ditu.

Ikuspegi agroekologikoarekin elikadura sisteman eskala-jauzia egiteko, hiru dira, gure aburuz, nabarmentzeko erronka nagusiak, sektoretik zein erakunde publikoetatik heldu beharko liratekeenak: hornidura partekatuaren zerbitzua –ekoizle txikiek produktuen eskaerari eta banaketari aurre egiteko–; lizitazio publikoetako balorazio-irizpideak tokiko ekoizpenari eta eredu agroekologikoari egokitzea –egun enpresa handiei eta elikadura industriari egokituta daude–; eta, noski, erreleboaren gaia –lehen sektore agroekologikorik gabe ez dagoelako jasangarritasun posiblerik–. Beste behin ere, inbertsio publikoen norabidea berrikusteko beharra islatzen da.

Artikulu honek balio dezala "hazi" deritzogun ikerketa hau ezagutarazteko eta gure ospitaleetan elikadura-sistema iraunkorretarako trantsizioaren txinparta sortzeko.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Eredu ekologikoak
Arabako ardogintza: txikitasuna aldarri, eredu aldaketa bultzatzen

Arabako Mahats-bilketaren Jaiaren XXIX. edizioa ospatu dute Moredan, igandean. Egun batzuk lehenago, ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak agerraldia egin zuen, Arabako ardogintzak bizi duen “krisi larriaz” beste behin ohartarazi, eredu aldaketa exijitu, eta... [+]


2024-09-16 | Garazi Zabaleta
Barazki bizidunak
Barazki ekoizpen proiektua Berrobin

Nekazaritzarekin harreman estua izan du betidanik Barazki Bizidunak proiektuko Iñaki Garcia Grijalbo Mapik. Bizitzaren paradoxak, gaur egun saltoki handi baten aparkalekua den lursailean zuten baratzea garai batean etxekoek Donostiako Intxaurrondo auzoan... [+]


2024-07-24 | ARGIA
Udako Azoka Ekologikoak abian dira, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hamalau herritan

Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseilutik herritarrak animatu dituzte azoketan erostera eta ekoizleak gertutik ezagutzera. Uztailaren 29an Zigoitian izango dira, eta abuztuaren 23an, Zarautzen. Urriaren 27an amaituko dute udako denboraldia, Villabonan.


2024-03-28 | Itxaro Borda
Open Bar

Ikusi ditugu alimaleko traktoredun nekazariak, bideak, zubiak, mugak blokeatzen, eta bihotzak “krak!” egin zigun elkartasunez, geu ere laborari haurrak garelako eta anaiak, oraino, etxaldeak aitzina eramaten tematzen direlako. Manifestariak entzun ditugu normak... [+]


2024-03-11 | Garazi Zabaleta
Gu zu bio
Ontziratu gabeko garbiketa produktu ekologikoak, Bermeoko dendan

Ateak ireki berri ditu Bermeon Gu Zu Bio dendak, otsailaren 17an egin baitzuten inaugurazio ekitaldia. Edurne Zulueta Aranguena da proiektuaren bultzatzailea, eta berak azaldu bezala, garbiketako produktuei lotutako kontsumoari buelta bat eman nahi izan dio egitasmoarekin... [+]


2023-10-11 | Leire Artola Arin
Emakume baserritarrak, funtsezkoak bezain ahaztuak

Baserritar bat abereak gobernatzen edo traktorea gidatzen irudikatu beharko bagenu, ziurrenik gizon heldu bat imajinatuko genuke. Erreportaje honetarako elkarrizketatu ditugun baserritarrek, ordea, erakutsi digute iruditeria folkloriko horren atzean badaudela landa eremutik... [+]


2023-08-22 | ARGIA
Udako Azoka Ekologikoak martxan dira eta ekoizpen ekologikoa gora doa EAEn

EAEn 2.600 elikagai desberdin daude eredu ekologikoan ziurtatuta. Bertako elikagai ekologikoen "aniztasun hau plazaratzeko" Udako Azoka Ekologikoak antolatu dituzte EAEko 14 herrietan elkarlanean, herrietako kontsumo taldeek eta hiru lurraldeetako ekoizpen... [+]


Eguneraketa berriak daude