Euskal Herriko ibaiek kutsadura maila altua dute plagiziden ondorioz
Iberiar penintsulako ibai nagusiek kutsadura maila altua dute. Plagizidaren zantzu nabarmenak antzeman dira. Hala dio Ecologistas en Acción eta Pesticide Action Network Europek egin dute Rios Hormonados txostenak. Kantauri isurialdera doazen ibaietan 55 sustantzietatik 17 topatu dira, eta balantze orokorra ez da oso positiboa. Ebro ibarrean, aldiz, 37 substantziatik 21 antzeman dituzte.
Kantauri itsasora doazen ibaietan aurkitu diren 17 substantzietatik 14 disruptore endokrinoak izan daitezke eta 15 legez kanpokoak dira, lindanoa eta susimeroak barne. Glifosatoa da gure ibai arroetan horietan gehien topatu den plagizida. Ekologistak Martxanek nabarmendu bezala, herbizida toxikoaren erabilera maila altuaren ondorioz eman da datu hori. “Euskal Herrian lindanoa dela eta, arazo historiko bat dago: Barakaldon, esaterako, lindanoa produzitzen zuten fabrikak zeuden 90. hamarkadan. Ekoizteari utzi bazioten ere, hondakinen inguruko zabortegietara, leizeetara edo eraikuntza prozesuan zeuden errepideetara bota zituzten. Kudeaketa txarraren ondorioz agertu da orain substantzia hau EAEko uretan”, dio talde ekologistak.
Ebro ibarrean datuak ez dira hobeak: 2016 eginiko azterketak zehazten duenez, 37 substantziatik 21 inguru horietan aurki daitezke; 16 endrokinoak dira. Gainera, hainbat substantzia legez kanpokoak izan daitezkeela ondorioztatu dute ikertzaileek.
Ikerketa 10 Konfederazio Hidrografikoetako Uren Kalitatearen Bigilantzia Programetako datu ofizialetan oinarrituta dago. Ekologistak Martxan taldeak nabarmendu ditu euskal lurraldeei dagozkien datuak, eta gainontzeko lurraldeekin alderatuz gero, datuok pozik egoteko arrazoi gutxi ematen dituztela adierazi dute.
Estatu mailan, nekazaritza jarduera intentsiboko ibaietan antzeman dituzte substantzia gehien. Jucar ibaiean antzeman dituzte daturik okerrenak, besteak beste, ekoizpen jarduera handia duelako bere ibarrean. Plagizida ohikoenak intsektizidak izan ohi dira, %45 inguru. Herbizidek %40 osatzen dute. Espainia da plagizida gehien erabiltzen dituen herrialdea: batez beste, merkatuan daude produktuetan 400 eta 500 substantzia aktibo daude une honetan eta euren kontsumoa 78.818 tonatakoa izan zen 2014an El Saltok jaso duenez.
A ze fauna! atalaren lehen denboraldian, olatuz-olatu hainbat itsas izaki aurkeztu dizkizuet txoko honen traineruko kareletik. Ordea, bigarren denboraldiko nire lehen artikulua lagun bati gorazarre egin eta bere lanaren garrantzia azpimarratzeko erabili nahi dut:... [+]
Mugak Zabalduz karabanarekin, Bosnia Herzegovinako Bihac hirian, Nihad Suljic aktibistak Drina ibaia Balkanetako hilobi handiena dela azaldu zigun. Ahantzi ez daitezen, topatzen diren hilotzak identifikatzeaz eta ehorzketa emateaz arduratzen da, merezi duten duintasuna aitortu... [+]
Arturo Elosegi biologian katedraduna da, Ibai Ekologia ikerketa taldeko kidea eta unibertsitateko irakaslea. Egonarria saioan Eli Pagolarekin mintzatu da ibaiek duten garrantziaz, izan ere, ura garbitzeko gaitasun handia dute eta mundu mailan ekosistema dibertsoenetakoak dira... [+]
Ikasleekin uraren gaia lantzeak askorako eman du Legutioko Garazi eskolan: ikastetxeko komunetako iturri eta dutxetan ura alferrik ez galtzeko modua ezarri dute, eskolako ortuan euri ura aprobetxatzeko sistema planteatu dute eta herriko errekatik zaborra ateratzen 70 bat lagun... [+]
Euskal Herria zeharkatzen dutenen artean ibairik handiena da Ebro. Haren ertzean mintzatu gara, Ollero bizi den Zaragozako sarreran, lertxunaren ibili geldoa, txorien kanta zoroa eta ibaiaren emari barea lagun, udaberria 33 gradura lehertu den arratsaldean, zorionez arbolen... [+]
Ibai ondoan bizi dira Ainhoa Gutiérrez del Pozo eta Eli Pagola Apezetxea. Zentral hidroelektrikoekiko jakinminari tiraka hasita ikerketa eta zinema uztartzen dituen arte esperientzia prestatzen ari dira, Hernaniko Sormen Bekari esker: arte ikerketa honetan, harremanetan... [+]
Arrain hilak eta bitsa azaldu ziren Nerbioi ibaian iragan aste bukaeran, Markijanako industriagunearen parean, hain zuzen ere. Ertzaintzak ikerketa abiatu du isuriaren nondik norakoak argitzeko.
Donostiako Urumea ibaian zer gertatzen ari den argitu beharra dagoela salatu du Eguzki elkarte ekologistak. Hilik aurkitutako animaliak hegaztiak izateaz gain aingirak ere badira, neurri guztietakoak.
Asteazken goizean isurketa kutsakor baten berri eman du Eguzkik Urola ibaian, Zestoako Iraeta auzoan. Isurketatik metro gutxira dagoen hiltegian jarri du fokua talde ekologistak.
Europako ibairik garrantzitsuenetakoa da garraioari dagokionez, baina ur-maila baxuak itsasontzien pasabidea zaildu egin du. Alemaniako hainbat fabrikak haien produkzioa gutxitu edo gelditu beharko dute merkantzia faltagatik. Aditu batzuen arabera, baliteke Europako lehen... [+]
Murillotik Aragoi ibaia pasatzen da eta bere uretan murgiltzea maite izan du beti. Amuarraina deitzen zioten txikitan herrian. Ura eta naturarekiko pasioak bultzatuta, hainbat kolektibotan parte hartu du. Orain Urbizirekin ari da lanean eta beste hamahiru talde ekologistarekin... [+]
Labarretan pilatutako plastiko eta hondakinak bildu eta flyscha garbitzeko goiz pasa egingo du Mutriku, Deba eta Zumaiako euskal kostaldean dagoen Geoparkeak igande honetan. Ekintza hori, Europako Geoparkeen Astearen barruan programaturiko egitarauaren baitan antolatu dute.