Gaindegia behategiak ostegunean ezagutzera eman du txosten berria. Euskal herritarren berotegi-efektuko gas isurketa mundu mailakoaren bataz bestekoaren ia bikoitza dela adierazi du bertan. Ondorio hau eta beste hainbat eman ditu behategiak. Jarraian datu gehiago.
Gaindegiak, Euskal Herriko ekonomia eta gizarte garapenerako behategiak, 2007tik urtero eman du argitara Adierazle Galeria Nagusiaren txostena. Oraingoan ohiko demografia, ekonomia eta gizartea atalak lantzeaz gain, inguruari buruzko datuak bildu ditu. Atal horretan, hala nola, aldaketa klimatikoa eta airearen kutsadura landu ditu.
Atal berriko zifrei erreparatuz, Euskal Herrian, 2019. urtean, CO2 gutxiago isuri zen biztanleko Europar Batasuneko herrialde kutsatzaileenik alderatuz, zehazki 8,8 tona. Hala eta guztiz ere, urte horretan bertan, mundu mailan 4,5 CO2 tona isuri ziren biztanleko.
Argazkia: Gaindegiaren Adierazle Galeria Nagusiaren txostena.
Are gehiago, tenperatura atmosferikoaren igoera berotze-sistemen beharra murrizten ari da. Europan batez besteko tenperatura Euskal Herrian baino hotzagoa da. Horregatik, berotze-sistemekiko mendekotasun handiagoa dute.
Energia kontsumoa ere aztertzen du txostenak. Pandemiaren osasun larrialdiak eragindako atzeraldi ekonomikoaren eraginez, 2020. urtean energia kontsumoa %9,2 murriztu zen Euskal Herrian. Hortaz, Euskal Herriko biztanleko energia kontsumoak beste behin ere Europar Batasuneko bataz bestekoa gainditu zuen. Bestalde, azken datuen arabera, energiaren %43 petroliotik eratorritakoa da Euskal Herrian. Behategiaren esanetan, 2019. urtean Hego Euskal Herrian kontsumituriko produktu energetikoen %46 Espainiako Estatutik iritsi zen.
Argazkia: Gaindegiaren Adierazle Galeria Nagusiaren txostena.
Euskal Herriko bilakaera demografikoaren arabera, biztanleriak behera egin du bigarren urtez jarraian. Egun hain da txikia jaiotza kopurua, "azken laurogei urteotan ez baitira orain bezain jaiotza kopuru txikia erregistratu", nabarmendu du Gaindegiak. Izan ere, osasun larrialdia hasi zenetik pairatutako hilkortasun handia, migrazio fluxuen jaitsiera eta jaiotzen gainbehera izan dira gehien eragin duten faktoreak. Jatorri atzerritarreko herritarrengatik ez balitz, ordea, jaiotzen gainbehera are handiagoa litzateke.
Joera demografikoak baldintzatzen dituen faktore nagusia ekonomia izan da. Ukrainiako gerrak osasun larrialdi osteko ekonomiaren susperraldia zapuztu duela egiaztatu da 2022 urtearen amaieran.
Argazkia: Gaindegiaren Adierazle Galeria Nagusiaren txostena.
Bestalde, Euskal Herria lehiakortasuna galtzen ari da Gaindegiako txostenaren arabera: "hamar urteren buruan, biztanleko BPG handieneko Europako erregioen rankingean 48.postutik 73.ra pasa da".
Gizarte atalean, Euskal Herrian pobreziak gora egin du eta euskal herritarren %12 pobrezia arriskuan dago. Esaterako, 380.200 pertsona dira pobrezian, lehengo urtean baino 48.500 gehiago. Gainera, euskal gazteen artean langabezia esanguratsua da, nahiz eta enplegu sorrera gorabidean den eta herritarren jarduera-maila pandemia aurreko mailara itzuli den.
Ia 24 milioi euroko ordainsaria jaso zuen Jesús María Herrerak, CIE Automotiveko zuzendari exekutiboak, 2023an. 2022an 20 milioi euroko aparteko prima jaso, eta sei bider handitu zuen urteko soldata. Iberdrolak ere lekua hartu du podiumean, eta 2023an, energia... [+]
“Ikertzaileen esperientziak komunikabideekin eta sare sozialekin duten harremanean” izeneko txostena argitaratu du FECYTeko Science Media Centre Españak (SMC), EHUko Gureiker ikerketa-taldearekin lankidetzan egindako inkesta batean oinarrituta. Emaitzen... [+]
EHBaik Autonomia estatutu baterako proposamena prestatu du, gure nazioaren burujabetza osorako bidean etapa gisa.
ELB sindikatuak ardien mihi urdinaren eritasuna pairatu dutenendako elkartasunera deitzen du. Abendu hastapenean,departamenduko 650 ardi etxalde hunkiak izan dira. Kasu zenbaitetan, hamarka ardi galdu dituzte hazleek, bereziki marroak. Etxalde batzuek erraterako marroen %80... [+]
Oso gertu daude, praktikan, “gaur egun ezin da ezer esan” dioen koinatua eta “aske naiz nahi dudana egiteko” esaten duen ustezko progrea. Ustezko askatasuna. Ustezko ustezkoa. Demokraziak parekatu behar zituen gizakiak, eta sare sozialek, komunikazioak... [+]
Osoko bilkura egiten ari zelarik ganbera barrura indarrez sartzen saiatu ziren nekazariak. Akordioa lortu dute fiskaltzarekin instituzioen kontrako eraso delitua saihesteko.
Plastiko kutsadurari konponbide bat adosteko goi-bilera zikloa bukatu berri dute, Hego Koreako Busan hirian iragandako bosgarren gailurrean ere porrot eginda: hitzarmenik adostea ez dute lortu, nagusiki plastiko esportatzaile handiek negoziaketak oztopatu dituztelako. Bitartean,... [+]
Blanca Ester Díaz Pulido epaileak Osakidetzako 2018ko oposizioen filtrazioen inguruko ikerketari amaiera eman dio, sei urte eta erdi igaro ondoren. Akusatu guztiak absolbitu dituzte, 22 guztira, nahiz eta bi kasu behin-behingoz artxibatu dituzten.
Arratsaldeko lehen orduetan, 14:30ak aldera, Nafarroako ikastetxe publikoetako 30en bat langile sartu dira Iruñeko Nafarroako Hezkuntza Departamentuaren egoitzan eta sarreran eserialdia egin dute. Lehen ekintza gisa planteatu dute eta, adierazi dutenez, honen bidez... [+]
Ikusle euskaldun gehien biltzen dituen katea da ETB2, datuen arabera. Aldatu Gidoia mugimenduak agerraldia egin du Bizkarsororen kontraprogramatzearen harira. Salatu dute askotan ETB1 lehian sartzen dela ETB2rekin, eta "herritar guztiak eta publiko bakarra helburu izango... [+]
New York, 1960. Nazio Batuen Erakundeko bilkura batean Nigeriako kanpo ministro eta NBEko enbaxadore Jaja Wachukuk lo hartu zuen. Nigeriak independentzia lortu berri zuen urriaren lehenean. Beraz, Wachuku NBEko Nigeriako lehen ordezkaria zen eta kargua hartu berri... [+]
Ribabellosan 300 megawatioko gaitasuna duen eskala handiko datu zentroa eraikitzen ari da Merlin Propertiers enpresa madrildarra. Milaka milioi euro ari da gastatzen Iberiar Penintsula osoan, ustez puntako teknologia “jasangarria” duten baina elektro-intentsiboak... [+]
Hamabi haur eskola publiko daude Iruñean, eta horretatik bakarrean dago euskarazko eredua. Protesta egin dute dozena bat eragilek, eta euskal hiztunen “egoera berezia” aintzat har dezan galdegin diote udalari.
Bilboko Zirika! herri gunean eginen dute banaketa, ostiralean 19:00etan. Fanzine bidez eta sare sozialetan zabalduko dituzte partehartzaileen testuak, eta irabazlearena argitaratuko du ARGIAk.