Jon Torner Bi egun barru, Guillermo Bañales zierbenarra, Josu Feijoo gasteiztarra eta Angel Navas tolosarra Antartikarantz abiatuko dira. Euren helburua, 1.200 kilometroko zeharkaldia egin ostean Hego Polo geografikora iristea da. Lortuz gero, Bizkaiaren Giza Eskubideen eta Ingurugiroaren aitorpena jarriko dute bertan, ikurrina batekin batera. Astelehenean Txileko Santiago hirira eramango ditu hegazkin batek "Bizkaia 2003: Hego Poloa" espedizioa osatzen duten hiru kideak. Handik Antartikako Vinson Mendigunearen alboan dagoen Patriot Hills zabalgunera abiatuko dira azaroaren 1ean, eta eskiak, lerak eta gainerako tramankulu eta elikagai guztiak prestatu ondoren, hegazkin txiki batek Hercules Intel puntura eramango ditu. Bertan hasiko da 60 egun inguru iraungo duen zeharkaldia. Guztira 1.200 kilometro egin beharko ditu hirukoteak, eta 3.000 metroko desnibela gainditu beharko dute. Gainera, haizeak, tenperatura baxuek eta beste hainbat faktorek bidea are gogorragoa egingo dute. Espedizioko kideek, dena den, badute eskarmenturik. Bañales eta Feijoo adibidez, Ipar Polora ere iritsi dira aurten. Uztailaren 14an heldu ziren, 137 kilometroko zeharkaldia egin eta gero. Orain, Hego Polora iristea lortzen badute, marka historiko bat jarriko dute. Hala ere, jakin badakite bidean traba ugari aurkituko dituztela, eta Hego Polora heldu aurretik atzera egin behar izatea ez dute baztertzen. Izan ere, historiak gizakiaren asmoek sarri gainditu ezinezko mugekin topo egiten dutela erakutsi digu. * Irakurri "El Correo"k hilaren 22an "Bizkaia 2002: Hego Poloa" espedizioari buruz kaleraturiko artikulua "Norvegiarrak aurreratu zaizkigu" "Okerrena gertatu da. Begiratu soil batek guztia ematen du ezagutzera. Norvegiarrak aurreratu zaizkigu...". Hitz horiek Robert F. Scott kapitain britainiarrak idatzi zituen bere egunerokoan, 1912ko urtarrilaren 1ean, bera eta zuzentzen zuen espedizioko gainerako kideak Hego Polora iristear zeudenean. Urrutian gizakien presentzia adierazten zuen zerbait ikusi zuen. Roald Amundsen esploratzaile norvegiarrak zuzenduriko espedizioa osatzen zuten lagunek hantxe utzitako objektu bat zen . Britainiarrei aurre hartu eta eurak iritsi ziren lehenengo Hego Polora. 1911ko abenduaren 14an heldu ziren, eta hiru egunez hainbat neurketa egin zituzten bertan. Ondoren, beharrezko gauzak hartu eta Amundsen eta bere kideek itzulerako bideari ekin zioten. Urtarrilaren 25ean, espedizioa atera eta 97 egun beranduago, lehen kanpamenduan ziren jada. Norvegiarrek itzulera bideari ekin eta hilabete beranduago, 1912ko abenduaren 14an, Scotten espedizioa iritsi zen Hego Polora. Egun batzuk lehenago ikusi ahal izan zutena norvegiarrek utzitako kanpin denda beltz bat zen, gainean beraien herriko bandera zuena. Hego Poloan ziren, baina porrotaren zama jasan behar izan zuten, balentria hura lortzen zuten bigarrenak baitziren, ez lehenengoak. Gainera, patuak tragedia mingarria zuen esku artean gorderik. Itzulerako bidean, britainiar espedizioa -Terra Nova izenekoa- osatzen zuten bost kideak hil egin ziren, baldintza gogorrei eta nekeari aurre egin ezinez. Roald Amundsen norvegiarrak zuzenduriko espedizioa izan zen beraz Hego Polora iritsi zen aurrenekoa. Aurreko hamarkadetan, hala ere, beste hainbat esploratzaile saiatu ziren helburu handi hori lortzen. Horietako bat Irlandan jaiotako Ernest Shackleton da, Amundsen eta Scott-ekin batera Hego Poloko historiako izen garrantzitsuena. Puntu horretara iristeko lehen ahalegina Schackleton-ek eta Scott-ek 1902an elkarrekin eginikoa izan zen. Euren espedizioa -Discovery-, 80§17' latitudera iritsi zen. Urte batzuk geroago Shackletonek beste ahalegin bat egin zuen. 1902an baino urrutiago heldu zen, baina ez zuen bere helburua lortu. "Bizkaia 2002: Hego Poloa" espedizioa osatzen duten kideei zorte hobea opa diegu. Hainbat lotura interesgarri - La conquista del Polo Sur. Gune aberatsa, datu, argazki eta lotura interesgarri ugari biltzen dituena. - AASTO behatoki australiarraren gunea, informazio ugariz hornitua eta web kamera bidezko irudiak jasotzen dituena. - Antarctica Online. Australiarrek Hego Poloan duten presentziari buruzko gunea, informazio orokorra ere biltzen duena. - South Pole Observatory - The Antarctica Project. Hainbat ataletan banaturiko loturak eskaintzen ditu gune honek. - "Zergatik egiten du hotz handiagoa Hego poloan Ipar poloan baino?" (Elhuyar, 2002/02/09) - "Non dago Hego Poloa?" (Elhuyar, 1996/04/01)