Lehenik eta behin, ongi etorri! Hemen zain gaude. Bizitza berri bat partekatzeko eta elkarrekin ikasteko. Orain ez dakizu, baina denborarekin jakingo duzu. Pertsona asko gara planetan, eta, egia esan, ez dugu jende gehiago behar, baina norbaitek nahi du zu etortzea eta zu ikusteko gogoa du. Zure amaren sabela, unibertso abegitsu batean flotatzen, ilunpetan zeharkatu duzu, edo oraindik itxita zaude, bederatzi hilabetez.
Baina bizitza aldaketa da, eta irtetean mundu nahasia aurkituko duzu, esan dezagun, nahasitakoa, konplexua. Bizitza bilatu beharko duzu, baina gainean daukazu, zurekin doa, hori zara. Jende askok oso gaizki pasatu du aurreko urteetan eta mendeetan. Esklabotza, pobrezia, desberdintasunak, gerrak, eta abar, inorentzat desiragarriak ez diren esperientziak dira, baina espero dut zuk batere sufritu behar ez izatea. Behin eta berriz errepikatzen den bidegabekeria bat dago, oraindik ere emakumeen gain gauzatzen dena, gizonek baino eskubide gutxiago dituztela iritzita. Emakumea bazara gure borrokarekin jarraitu beharko duzu, zu baino lehenago jaiotako emakume askok egindakoarekin.
Herri txiki honetan, Euskal Herrian, nahiko ondo bizi zara munduko gainerako herrialdeetan bizi direnekin alderatuta. Baina egia da, halaber, askoz hobeto bizi gintezkeela, kontua da egungo politikari legegileak konbentzitzea. Azkenaldian krisi asko gertatu dira, industria-birmoldaketa, 2008ko krisia, eta orain Covid-19aren krisi pandemikoa.
Gure gurasoek eta aitona-amonek ez zuten hain giro atsegina izan. Baina guretzat mundu hobea irudikatzeko ahalegina egin zuten. Mundu zoriontsuagoa imajinatu zuten iritsi behar genuen guztiontzat. Lan gogorra egin zuten, oso gogorra, astean ordu askotan eta esklabotzan. Guk baby boomaren belaunaldia baino ez dugu, gizarte abegitsuagoaz gozatzen gehien eta ondoen lagundu duen belaunaldia. Orain guri dagokigu. Orain, pertsona guztiok pentsatu behar dugu, eta etortzen direnentzat, iristeko daudenentzat, mundu hobea irudikatzeko ahalegina egin behar dugu. Guztiontzako mundu bidezkoagoa irudikatzea eta lortzen saiatzea da gure erronka. Denborak aurrera egin ahala, zuek ere ukituko zaituztegu, mundu hobea uztea iritsi gabe dauden hurrengo pertsonentzat.
Hemen, Euskal Autonomia Erkidegoan, guztiaren zati bat daukagu, % 16ak bigarren opor-etxebizitza bat du, % 10a pobrezia-arriskuan dago, edo % 23,5ak ezin du oporrik izan urtean behin etxetik kanpo. Per capita batez besteko errenta 34.142€-koa da, Espainiako gainerako lurraldeekin alderatuta oso handia. Turistak ere baditugu, turista asko. Are gutxiago Covid-19ak etortzen uzten ez dienetik, baina diru-iturri oso garrantzitsu bihurtu dira ekonomiarentzat. Lehen industria bazen ere, orain zerbitzuen sektoreak jarduera ekonomikoan pisu handia hartu du.
Gauzak aldatzen ari dira, beti bezala, eta orain, pandemiarekin, aldaketak are azkarrago etortzen dira. Indarrez txikitzen ari gara, birus baten indarrez. Urteak daramatzagu gutxitze geldoa eta etenaldirik gabea proposatzen, baina harritu egin gaitu gaixotasunak, eta osasuna arriskuan jarri da, mugikortasunean, aisian eta abarretan murrizketak dituzten neurriak hartuta, prestatuta egon gabe. Gobernuaren laguntzak ez dira itxaron behar izan, eta milaka milioiek ekonomia ez kolapsatzeko balio dute.
Ez dizut egoera ekonomikoaren xehetasun askorekin sakondu nahi. Herrialde ona da, paisaia ederra du, itsasoa eta mendia, eta janari bikaina. Bizitzeko herrialde polita da. Eta zortea izango duzu, zorte handia. Ez da loteria kontua, eskubide kontua baizik. Bizitza duina izateko eskubidea. Gehien motibatzen zaituzten gauzei ekiteko eta gizarteari zure jakintzarekin laguntzeko eskubidea. Jaiotzen zarenean, zortea izango duzu, BALDINTZARIK GABEKO OINARRIZKO ERRENTA bat eskatzen ari garelako. Errenta hori luzatu gabe onartu behar dute, orain.
Agintari gehienak konbentzitzea lortzen badugu, gutxienekodiru-sarrerak izango dituzu, amak edo aitak bankuan dutena alde batera utzita. Ahalik eta gutxien moldatu beharko zara zure kabuz, zure lekua aurkitu arte. Benetan egin nahi duzunaren alde egiteko aukera izango duzu. Zeu izaten utziko dizute. Beste lan batzuk ere egongo dira, hain desiratuak baina oso balioetsiak: funtsezkoak, gizarteak funtziona dezan ezinbestekoak, oso ondo ordainduko direnak, beti egin nahi dituen norbait egon dadin.
Baldintzarik Gabeko Oinarrizko Errentarekin segurtasuna izango duzu, bizitza askoz ere zoriontsuagoa egingo dizun lasaitasuna. Herri bat imajinatzea, euskalduna, zoriontsua, jende pobrea sortu gabe, prestatutako herritarren herria, benetan egin nahi duena garbi duena. Askoz herrialde aberatsagoa izango da, gaitasunak garatuago izango baititu. Baina, batez ere, herrialde berdinzaleagoa izango da, aberatsen eta pobreen arteko desberdintasun txikiagoekin. Bizitzaz gehiago gozatuko duen herrialdea, hori baita kontua, horretarako etorri zarelako edo laster iritsiko zarelako. Espero dugu.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]
Urtarrilaren 15ean Zedarriak izeneko lobby tekno-enpresarialak bere 6. txostena aurkeztu zuen, Euskadi eta Europar Batasuna, oparotasunaren eta lehiakortasunaren patu partekatua izenekoa. Finantzen mundutik ateratako aditu gorbatadunez osatutako Think Tank neoliberal horrek... [+]
Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.
Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]
Eta beste urte batez, sindikatuek prefabrikatutako grebak antolatu dizkigute. Eta guk, indibidualki, erabakia hartuko dugu grebarekin bat egin ala ez, ikastetxean inongo asanbladaren beharrik gabe.
Niri irakatsi zidaten greba eredua jada ez dago modan, antza. Nire... [+]
Bizitzak dena inguratzen du, mugatua eta hauskorra da. Bizitza onak bizitzeko, gorputzak zer egin badakiela iruditzen zait, buruak ordea, nahiz eta jakin (ondo informatuta dagoenean), askotan gorputza nahita isiltzen duela ikusten dut. Isiltze horretan burua beste buru... [+]
Eroso gaude ingurunea gure egoera fisiko/emozionalera egokitzen denean. Besteak ni kontuan hartu nauenean, izan gizaki bat, objektu bat, espazio bat. Erosotasunaren klabea produktu eta espazio diseinuan beharrizan handi gisa sartu da, erosotzat jotzen dena erosgarria delako... [+]
Nafarroa Arenan Mitoaroa ikusten izandako lagun batek “telurikotzat” jo zuen entzun-ikusi-sentitutakoa. Niri ere hala iruditu zitzaidan telebista medio etxetik hauteman nuena.
Pentsa daiteke Mitoaroak piztutako grinak eta atxikimenduak proiektuaren ikusgarritasuna... [+]
Urte berria hastearekin batera, bizitza aldatuko diguten erabakiak hartzeko ohitura bada. Listak egiten ditugu hiru puntutan: bat, kirola gehiago praktika; bi, lagun zaharrak maizago ikusi; hiru, Islandiara itzuli, errealki eta metaforikoki. Xedeak beti xede geratzen direla... [+]
Zirkulazioan lehentasunek garrantzi handia dute. Gidatzeko ikasten dugun lehen gauzatakoak dira: biribilguneak eta STOPak menperatu ezean nekez lortuko dugu gidabaimena.
Hala ere, lehentasunak ez dira kontu neutroak, eta historiak eta interes kontrajarriek aldatu izan... [+]
Oholtzak betiko utziko dituela jakinarazi zigun Benito Lertxundik badira jada hainbat aste, eta geroztik asko gara maila batean ala bestean umezurtz sentitzen garenak, halako galera edo abandonu sentsazioarekin, triste. Iruindarroi, behintzat, bere zuzenekoen zirrara azken aldi... [+]
Hiru korapilotan mordoilotzen digute euskaldunon elkarbizitza, eta urte luzez, pazientzia handiz eta erabakitasun irmoz ekin arren, loturok askatu ezinean gabiltza. Hiru bederen badira uneko korapiloak: presoak, euskara, etorkinak.
Urte berriarekin elkartu ohi gara milaka... [+]
Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]
Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]
Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.
Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]