Europako Parlamentuak sare sozialen diseinu “adiktiboa” arautzea eskatu du
Neurri arautzaileak hartzeko eskatu dio parlamentuak txosten batean Europako Batzordeari. Batez ere Instagram, TikTok eta Facebook plataformetan oinarritu da ikerketa.
ElDiariok jaso duenez, sare sozialen diseinu “adiktiboaren” aurkako neurri arautzaileak hartzeko eskatu dio Europako Parlamentuak txosten batean Europako Batzordeari. Neurriok batez ere Instagram, TikTok eta Facebook plataformetan hartzea nahi du, aplikazio horiek haur eta gazteen osasun mentalean izan dezaketen “inpaktu negatiboaren” inguruko kezka dela eta. Erabiltzaileak plataforma digitaletan ahalik eta denbora gehien mantentzea helburu duen “adikzio-diseinuari” aurre egin nahi diote.
Txostenak aldeko 38 boto eta abstentzio bakarra jaso ditu Europako Parlamentuan. "Digitalki ez gogaitzeko eskubidea" proposatzen dio Europako Batzordeari, eta datozen asteetan Osoko Bilkuratik pasatzeko programatuta dago. Europako Batzordea proposamen horiek aztertzen ari da, eta bidezko kontsumo digitalaren araudiaren berrikuspenean txertatzeko asmoa du.
Arauketaren helburu nagusia sare sozialen diseinuan “adikzioa” sor dezaketen eta “estrategikoki diseinatuta” dauden elementu espezifikoak jorratzea da. Proposatutako erregulazioak sare sozialak bideratu nahi ditu “mendekotasun gutxiago” sortzen duen eta “etikoagoa den” diseinu baterantz.
“Adikzioa” sortzen duten elementuak
Diseinu elementu horien artean daude, esarerako, scroll funtzioa, jakinarazpenak eta fake news-ak. Scroll-a, adibidez, edukiak etengabe agertzea ahalbidetzen duen funtzioa da. Erabiltzailea edukiak kontsumitzen jarraitzera bultzatzen du, atsegingarrien zaizkionak erakutsita. Parlamentuak funtzioa mugatzea eskatu du, eta argudiatu du “gardentasun handiagoa” behar dela sare sozialetako algoritmoen funtzionamenduan.
Jakinarazpenei dagokienez, txostenak dio “etengabe mugikorrarekin egoteko beharra” sortzen dutela. Erregulazioak planteatzen du jakinarazpenak defektuz desaktibatuta egotea, erabiltzaileak erabilpenaren gaineko “kontrol handiagoa” izateko. Asmoa da online ingurune “orekatuagoa” eta osasun mentalari “kalte gutxiago” egiten diona sustatzea.
Albiste faltsuak (fake news) sare sozialetan ez zabaltzearen garrantzia nabarmentzen da txostenean. Abuztutik indarrean dagoen Zerbitzu Digitalen Legeak (DSA) plataforma handiei “informazio erantzukizuna” eskatzen die, eta isun handiak jartzen ditu hori urratzen bada. Neurria “desinformazioari aurre egiteko” ezarri dute, “ingurune digital seguruagoa eta etikoagoa” bermatzeko.
Gorputz idealizatuak
Europako Parlamentuak "selfie-aren dismorfia" delakoa jaso du txostenean, sare sozialen ondorio kaltegarri gisa. Parlamentuak adierazi du “perfekzioa bilatzen duten iragazkien erabilerak” antsietatea eta autoestimu baxua dakartzala: “Selfie-aren dismorfia norberaren itxura fisikoaren pertzepzio desitxuratuari dagokio, irudi ukituek eta idealizatuek sare sozialetan duten eraginaren ondorioz”. Hori arautu nahi du batez ere gazteen osasun mentala zaintzeko.
2018an itzali nituen sare sozialak, baita gailuen jakinarazpen gehienak ere, bizitzan arreta non jarri kontrolatzen hasteko saiatu asmoz. Egunero lan horretan jarraitzen dut, sitsa argira nola, nire jakin-minak errealitatea ulertzen lagunduko didan informazio freskoa bilatzen... [+]
Nazioartean ekimen batek baino gehiagok seinalatu du datorren astelehena, 2025eko urtarrilaren 20a, Twitterretik alde egiteko egun gisa. Donald Trumpek ofizialki AEBetako presidentzia hartzeko eguna izango da, eta haren eskutik X/Twitterreko jabea, Elon Musk, Etxe Zurira... [+]
Metaren buru den Mark Zuckerberg-ek adierazpen askatasunaren izenean eta erroetara itzultzearen izenean, immigrazioa, generoa eta sexu-orientazioa bezalako gaien aurkako zentsura kentzeko neurriak hartu ditu. Trumpekin elkarlanean arituko dela adierazi du eta... [+]
Indarkeria matxistari buruzko testigantzak jasotzeko Instagram kontua 2024ko azaroan jarri zuen abian emakume talde anonimo batek. Espainiako Estatuan Cristina Fallarás kazetariak abiatutako #Cuentalo egitasmoan oinarritu dira. Emakumeek, testigantza anonimoen bidez,... [+]
Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]
Elon Musken presentzia hedabideetan gora doa, suziri baten moduan, Etxe Zuriko lorategian lurreratu ostean. Lortzen ari den botereaz eta influentziaz asaldatuta omen daude beste botere batzuk eta, bere eragina gutxitzeko asmoz, X sarearen kontra kargatu dute. Azken asteetan The... [+]
Sare sozialik opakoena da TikTok: ez du bere isurketei buruzko daturik argitaratzen. Gainontzeko sare sozialek baino gehiago kutsatzen du. 2030erako "karbono neutral" bilakatzeko konpromisoa hartu duela esana du.
“eXodoa” gertatzen ari da egunotan sare sozialetan. Erabiltzaile ugarik X plataforma uztea erabaki –Elon Musk enpresariaren eskutik izandako eboluzio “toxikoaz” kokoteraino– eta Mastodon edota Bluesky-ra egin dute jauzi. Proiektu horiei begira... [+]
Mastodon.eusen euskara da hizkuntza nagusia, baina Fedibertsoa ehunka hizkuntza hitz egiten dituen komunitate global eta bizia da. Horregatik, itzulpenak egiteko Libretranslate tresna librea erabiltzen hasi dira. Horri esker, nazioarteko eragile eta norbanakoek argitaratukoak... [+]
Azken 15 urteetan dugun Internetak hartu duen bilakaera ikusita, duen eredu teknologiko eta negozio ereduari lotuta, gizatasunaren alde txarrenak areagotzeko tresna dela pentsatu dezakegu. Ideia horrekin konforme ez dauden eragileak sortu dira mundu osoan zehar. Honako... [+]
Gaur, azaroak 21, Mastodon.eus komunitateak sei urte bete ditu. Urteurrena ospatzeko Gure aukera, sare libreak kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Izan ere, azken asteetan “eXodoa” ematen ari da: erabiltzaile asko X-tik ihes egiten ari dira, sare... [+]
ARGIAko lantaldeak bat egin du Mastodon.eus-ek bere seigarren urtemugan abiatutako Gure aukera, sare libreak atxikimendu kanpainarekin.
Mastodon.eus euskal fedibertsoko instantzia agian nagusiak sei urte bete ditu gaur. Urteurrena ospatzeko "Gure aukera, sare libreak" kanpaina abiarazi dute, atxikimenduak biltzeko. Efemeridea une interesgarri batean dator: Elon Musk-ek, X/Twitterren jabeak,... [+]
The Guardian egunkari britainiarrak lehenbizi eta La Vanguardia katalanak (espainolez argitaratzen du edizio zabalduago bat, baina katalanezko bertsioa ere badu) erabakia jakinarazi zuten atzo X/Twitter sare soziala uzten dutela, desinformazioaren ukuilua bihurtu delakoan.