Europako hizkuntzen berdintasun digitalerantz, euskal partaidetzarekin
Euskal Herriko Unibertsitatean sortutako Hitz zentroak, Europako zenbait erakunde akademiko, instituzional eta enpresarekin, European Language Equality sarea osatu du. Europako Batasunaren egitasmoen barruan, "2030 erako Europan hizkuntza berdintasun digital osoa erdiestea du helburu" talde honek.
Egitekoen zerrenda bat aurkeztuz ireki du webgunea ELE delako sare berriak. Lehen urrats fisa, "Hizkuntzen berdintasun digitala" definitzeko zirriborro bat aurkeztu dute. Datorren urtean, hainbat hizkuntzatako txostenak aurkeztuko dira, eta hor espero da euskararena.
Digital Language Equality – preliminary definition delako dokumentu hori gainbegiratu dugu, eta honela definitzen dite hizkuntzen berdintasun digitala.
Digital Language Equality (DLE) is the state of affairs in which all languages have the technological support and situational context necessary for them to continue to exist and to prosper as living languages in the digital age
Hizkuntzen berdintasun digitala (ingelesez: DLE) egoera bat da non hizkuntza guztiek dituzten aski euskarri teknologiko eta testuinguru jakin bat, bizirik jarraitzeko eta aro digitalean hizkuntza gisa aurrera egiteko.
Hain zuzen ere, hizkuntza baten egoera edo osasun digitala neurtzeko hainbat faktore kontuan hartuko ditu erakunde berriak, teknologikoak eta kontestualak. Faktore horietarik indikadore edo adierazleak definituko dira hainbat hizkuntzarako (horien artean dago euskara) eta adierazleen metrikak transferituko dira beste proiektu batera (Ekimena lotuta dago European Language Grid delako azpiegituerarekin); non algoritmo batek konputatuko dituen, ea berdintasunetik zein puntutara dagoen hizkuntza bat edo bestea.
European Language Equality (ELE) delako sare honetako euskal partaidea, Hitz Zentroa (ofizialki Hizkuntza Teknologiako Euskal Zentroa), iaz aurkeztu zen. EHUko Ixa (duela 30 urte jaioa) eta Aholab (duela 20 urtekoa) ikertegien baturatik sortu da Hitz, eta une honetan 59 partaide ditu: 33 irakasleak dira, 12 lagun daude doktoradutza programetan, 7 tesi ari dira bideratzen, eta beste 10 lagun post-doc programetan.
Azken asteotan esku artean ibili ditut honako bi liburuak: Euskararen gogoetagunea (Euskaltzaindia, 2024) eta Mariano Ferrer, el periodismo reflexivo. Kazetaritza eta konpromisoa (Erein, 2023) . Irakurri dut euskaldunen %42,2k ikusten duela ETB1, eta %20,6k irakurtzen duela... [+]
2022an egin nuen topo Cristinarekin lehen aldiz, Eusko Ikaskuntzak antolaturiko Aniztasunaren kudeaketa demokratikoa Nafarroan proiektuaren baitan. Nafarroa Garaiko errealitate soziopolitikoaren ordezkari-edo ginen zortzi gazte elkartu eta batzen eta bereizten gaituzten aferez... [+]
Abenduaren 3an alderdi eta eragile politikoek euskararen inguruko beren irakurketa politikoak argitaratzen dituzte. EAJk ere egin du berea Euskara, Euskal Herriaren izana izenburupean. Urte askoan Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hizkuntza politiken ardura izan duen, eta egun ere... [+]
Teilatura igo, eta hainbat instituziok Euskararen Nazioarteko Eguna “aurpegi zuriketarako aprobetxatu ohi dutela” salatu du bikote aktibistak. Frantziako eta Espainiako Konstituzioak “supremazistatzat eta euskaldunentzat baztertzailetzat” jo dituzte, bi... [+]
Azken asteotan esku artean ibili ditut honako bi liburuak: Euskararen gogoetagunea (Euskaltzaindia, 2024) eta Mariano Ferrer, el periodismo reflexivo. Kazetaritza eta konpromisoa (Erein, 2023) . Irakurri dut euskaldunen %42,2k ikusten duela ETB1, eta %20,6k irakurtzen duela... [+]
Euskararen Egunaren kari kaleratutako ohar batean, Euskararen Langile Profesionalen Elkarteak esan du "euskal sorkuntza larrialdian" dagoela, eta bere kideei dei egin die berariaz egindako koplak zabaldu ditzatela, egoera hori salatzeko.
Euskalgintzaren Kontseiluak Larrialditik indarraldira adierazpena plazaratu du Euskararen Egunaren atarian. 2025a euskararen normalizazio eta biziberritze prozesua “noranzko egokian jartzeko urtea” izango dela adierazi du. Bide horretan, lehen eginkizuntzat jo dute... [+]
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Lau egunez idekia izanen den merkatu bat antolatzen du Plazara kooperatibak euskararen aldeko beste hamar bat eragilerekin –horien artean ARGIA–.
Barakaldoko Udalak euskararen erabilera “umiliagarria” egin duela salatu du Sasiburu euskara elkarteak. Salaketa argitaratu ostean kanpainaren euskarazko bertsioa ezabatu du udalak. Halakorik berriz gerta ez dadin arduradunen barkamen publikoa eta behar diren... [+]
Korsikako legebiltzarkideek ezin dute Korsikako Asanblean korsikeraz hitz egin, Bastiako Auzitegiaren 2023ko epai baten arabera. Ebazpen horri helegitea jarri zion Asanbleak, baina debekua berretsi du orain auzitegi berak. Epaiak tokiko beste hizkuntzei eragiten diela ohartarazi... [+]
Zenbat komunikazio egoeratan ateratzen da galtzaile euskara? Arduradunak ez duelako aurrez pentsatu hizkuntzak nola kudeatu, erresistentziak egoten direlako eta haiei erantzuteko argudioak prest ez daudelako… Soziolinguistika Klusterrak jendaurrean.eus gida ipini du... [+]
“Ez da posible hiri guztia zeharkatu behar izatea seme-alabak hemengo jatorriko hizkuntzan murgiltzeko” salatu dute guraso askok. Euskarazko plazak ere “oso urriak direla” salatu dute familia askoren artean eginiko bideoan.
Durangoko Azokako berrikuntzetako bat izango da ZirHika taldeak sortu duen hikalarien bilgunea. Hika hitz egitea eta ongi pasatzea izango da helburua, abenduaren 7an Landako ikastetxean.