Gaur ospatzen dugu hainbat herri ekimeni esker, eta 34 urteko oinaze eta heriotzaren ondoren, sakabanaketa amaitzea lortu dela. Bai Sarek bai Etxeratek arrakastaren zati handi bat dute, eta hori mobilizatzen aritu den jendeari dagokio, atsedenik gabe eta irmotasunez aritu direnei.
Zerumugan beste urrats bat geratzen zaigu, preso guztiak aske geratzea eta etxera itzultzea.
Espetxean dozenaka urte daramatzatenez gain, kontuan izan behar da etxera itzul daitezen, auzitegi berezietan kondenatu zituztela, eta kasu gehienetan torturen bidez lortutako informazio, deklarazio eta frogekin.
Tristea da Espainiako auzitegien irudia, Instrukzio Epaitegi batzuetatik, Auzitegitik pasatuz Auzitegi Nazionala eta Auzitegi Gorena, Konstituzio Auzitegira iritsi arte, zeinari Giza Eskubideen Europako Auzitegiak lana zuzendu eta koloreak atera baitizkie torturaren gaian askotan.
Hego Euskal Herriko kasuan, torturari buruzko zenbait txostenen arabera, 5.379 pertsona torturatu dira.
Irtenbide bakarra da torturapean lortutako informazio, adierazpen eta frogetan oinarritutako zigorrak betetzen dituzten pertsona guztiak berehala aske uztea
Puntu honetara iritsita, ezinbestean ondorioztatu behar da tortura salaketak izan diren prozesuetan Espainian emandako kondenak, argi eta garbi uler daitezkeen arrazoiengatik inkomunikazio-egoeran abiarazitako aitorpenak froga gisa erabiliz, ortodoxia juridiko hertsiari dagokionez, erabateko deuseztasunik gabeak direla, eta hori, azkenean, torturaren ondoren benetan frogatuta geratzen dena ez delako torturatuaren erruduntasuna, baizik eta haren erruduntasunaren froga objektiborik ez egotea.
Inori ez dio ihes egiten inputatuak bere aldartean beldur kontrolaezina edo zuzenean eragindako oinazeak eragindako muturreko pairamena sortzen duen abandonu-egoera batean dagoenean, aurreikus daitekeela egin gabeko egitateak aitortu edo hirugarren errugabeak inkulpatzea.
Auzitegi Nazionaleko fiskalen etengabeko parte-hartzeak, zeinen kutsu kolonialaz inork ez baitu zalantzarik egiten, gradu-aurrerapenei helduz, behartzen gaitu jendeari jakinaraztera nola idatzi ziren zigorrak.
Beraz, irtenbide bakarra da torturapean lortutako informazio, adierazpen eta frogetan oinarritutako zigorrak betetzen dituzten pertsona guztiak berehala aske uztea.
Orain arteko gertakari guztiei eragiten dieten egitateak ikertu gabe daude, eta torturatutako 5.379 pertsona behar bezala dokumentatu dira, kasu guztietan egia, justizia eta ordaina lortzeko.
Txema Landa
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]
Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]
Hauek izan ziren nire azken hitzak zure lo arnas sakonean eskutik helduta ginela joan zinenean. Aparteko minik gabe, xume, duin, geratu zen betiko zure bihotza. Zuk nahi eta eskatu bezala. Guk nahi eta errespetatu bezala.
Jada hilabete, neguaren atarian, gaurik luzeenak diren... [+]
Gaur egun, emakumeen eta haurren ahotsei zilegitasuna kentzen dien kulturaren arrastoak diraute, haien esperientziak isilaraziz, haien oinarrizko eskubide eta beharrak minimizatu edo alde batera uzteko joera duen sistema baten barruan. Arazo horren adibide mediatiko bat Juana... [+]
Asteartean eman zuten jakitera bost gazte lapurtarren kontrako sententzia. Hamabost hilabeteko espetxe zigorra gibelapenaz bi gazteri, 500 euroko isun banarekin; 140 orduko lan behartua eta 500 euroko isun bana beste bi gazteri; eta, azkenik, 1.700 euroko isuna beste... [+]
Lehengo batean, The Wire telesail sonatua berrikusten ari nintzela, etsipena gogora ekarri zidan eszena bat heldu zen. Bertan, The Baltimore Sun egunkariaren zuzendaritzak langileak bildu eta datozen aldaketei buruz ohartarazten die; hau da, kaleratzeez eta distira gutxiagoko... [+]
Bizi dugun kultura kontsumistak, erabiltzaile oro agintzen du gozamen neurrigabera. Slavoj Zizek dioen eran, Goza ezazu zure fetitxea, hiper-modernitatearen agindu ozena bihurtu da. Fetitxearen lekua betetzeko dauden gailu teknologikoen bidez gauzatzen baita egungo gozamena... [+]
Mamu batek zeharkatzen ditu sukaldeak: Karlosen mamuak.
Karlos ez da aurkeztu Master Chef Celebrity lehiaketara. Bere sukaldaritza-ondarea aztertuta, oso argi dauka ez duela lehiakideen aukeraketa gaindituko. Izan ere, hedabide eta gastronomiaren akademiaren ateak itxita izan... [+]
Euskadiko Selekzioa lortzea, ezbairik gabe, lorpen historikoa izan da. Baina horretan geratzen bada, euskaldun askorentzat –ni barne, nafarra bainaiz– egunik ilunena eta tristeena izango da. Lehenengo egunetako poza eta berotasuna gozatu ondoren, itzul gaitezen... [+]
Entzumen eta hizkuntza irakasleak (EHI) eta logopedak eskola publikoan zein kontzertatuetan lan egiten duten irakasle espezialistak dira. Horien funtzioen artean hizkuntzan eta komunikazioan zailtasunak dituzten ikasleei arreta zuzena ematea da, baina baita komunikazio sistema... [+]
PAIk sortutako biktimak ez dira bakarrik PAIren Legeak eragindako egonkortze prozesuari esker funtzionarizatutako irakasleak, baizik askoz gehiago. Batzuei nolabaiteko ikusgarritasun mediatikoa eman zaie Steilasek jarritako errekurtsoaren ondorioz; gehienak, alabaina, ikusezinak... [+]
Azken asteotan Castejón-Soria trenbidea berreskuratzeko eta Tuterako tren-geltokia gaur egun dagoen tokian mantentzeko edo, Nafarroako Erriberako hiriburuan Abiadura Handiko Trenaren ustezko geralekuak aitzakiatzat hartuta, hirigunetik kanpo beste bat egiteko... [+]
Gerra Urte, Gezur Urte!
Horrela dio esaldiak eta horrela berresten du errealitateak.
Munduan eta Europan dagoen gerra-egoera, horren gorakada etengabea eta horrek Euskal Herrian izan dituen eta izango dituen balizko ondorioak aurreikusita, joan den abenduan hainbat... [+]
Laga hondartzaren ezaugarri naturalen leheneratzea duela hiru hamarkada abiatu zen, eta aurrera darrai etenik gabe, erlojuz kontrako lehengoratze mailakatuan.
Laga (Bizkaia) gune aparta da, natura eta gizarte ikuspegitik oso esanguratsua. Kostaldeko legeak eta Urdaibaiko... [+]
Hainbeste urte borrokan horren atzetik ibili ondoren, 34 urte, hain zuzen, oso pozik gaude orain egun batzuk, abenduaren 28an Inuzente egunean, Iruñean, Nazioarteko Euskal Pilota Federazioak antolatu zuen batzarrean hartu zen erabakiagatik. Zeren ondo bidean,... [+]