Espainiako Auzitegi Nazionala EITB ikertzen ari da musikarien egile eskubideekin lotutako iruzurra dela-eta. Beste hamahiru telebista kate ere jo-puntuan ditu Ismael Moreno epaileak hasitako ikerketak.
2017an Espainiako Poliziak SGAEren Madrilgo egoitzan eta hainbat telebista katetan egin zuen operaziotik dator auzia eta joan den hamarkada guztian zeresana eman du, gutxienez Anton Reixak SGAEko presidente zenean elkarte horretako praktika ilun batzuk agerian utzi zituenetik.
EITB zipriztindu duen auzi honen erdian “telebisten gurpila” izenez ezaguna den praktika dago: SGAEko bazkide batzuek 2006 eta 2011 artean 100 bat milioi euroko iruzurra egin zuten trama horren bitartez, musika lanak modu irregularrean erregistratuz.
Adibidez, egile eskubideetatik libre geratutako konposizio musikal originalak hartu eta aldaketa txikiak egin ondoren beraien izenean erregistratu zituzten, hartara pieza horien eskubideak kobratu ahal izateko; eta kalitate eskaseko konposizioak ere erregistratu zituzten, bai tramako kide ziren musikarien izenean, bai musikariak ez ziren pertsonen izenean ere. Gero, konposizio horiek telebistako gaueko programetan emititzen zituzten, horren bitartez "egile" gisa zegokien dirua fakturatuz.
Urteren batean SGAEk telebistaren bidez egindako fakturazio osoaren %70 izatera iritsi zen, nahiz eta doinu horiek audientziaren %1ek bakarrik entzun.
Kanta gutxi batzuekin hasi ziren iruzur hori egiten, baina urteen poderioz ehunka erregistratu zituzten eta, arretarik ez deitzeko, musika-ikasleekin kontaktatu zuten, eskubideen kobraketa haien bidez egiteko.
ETBko "Musika gaua"
Iruzur horren azken katebegia ziren telebistak. Ismael Moreno epailearen arabera, jarduera horiek ez ziren posible izango kateekin adostasunik gabe eta horregatik inputatu ditu. EITBk ez du adierazpenik egin momentuz inputazio honekin lotuta, baina 2018an Maite Iturbe EITBko zuzendariak EAEko Legebiltzarrean zenbait azalpen eman zituen.
Iturbek esplikatu zuenez, Alberto Surio EITBko zuzendari orokor zenean –Patxi Lópezen lehendakaritzaren garaian–, Rafael de Tenaren enpresa kontratatu zuen irrati-telebista publikoak, alegia SGAEren gurpilaren auzian inplikatutako pertsonetako bat, "Musika gaua" programa emititzeko. Jazza eta musika klasikoko piezak jartzen zituen goizeko ordu txikietan. Iturberen arabera, 2017ko martxoan programa hori kentzeko aukera mahai gainean zegoen. Hala ere, De Tenarekin egindako kontratuak legezkoak izan zirela ere defendatu zuen Legebiltzarrean.
"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]
Ikusle euskaldun gehien biltzen dituen katea da ETB2, datuen arabera. Aldatu Gidoia mugimenduak agerraldia egin du Bizkarsororen kontraprogramatzearen harira. Salatu dute askotan ETB1 lehian sartzen dela ETB2rekin, eta "herritar guztiak eta publiko bakarra helburu izango... [+]
Munduaren egoerak ez du gogo handirik pizten bere berri izateko. Niri, behintzat. Ez dakit adina den edo darion kiratsak moteldu ote duen berarekiko jakin-mina. Jakin badakit ez dela garai kontua soilik; alegia, udazkenak eta negu hasierak barrura begira jartze hutsa.
ETB1ek Bizkarsoro filma estreinatu zuen Euskararen Egunean iluntzean. ETB2ri aldi berean gaztelaniazko azpidatziekin ematea proposatu bazioten ere, kate horretan Tasio eskaini zuten gaztelaniaz azkenean, eta horrek haserrea sortu du euskaldun askorengan sareetan.
Igande honetan, azaroaren 17an estreinatuko da Barraka izeneko late-night formatuko programa, EITBren Primeran plataforman. Hiru Damatxok ekoitzi du umorez blaitutako ikuskizun bizia.
Joan den astean bete ziren 35 urte Son Gokuk euskaraz lehen aldiz egin zuenekoa. 1989ko urriaren 4an izan zen ETB1n Dragoi Bola ematen hasi zirela (1984an abiatu zen anime hau Japonian) eta hura gogoratzeko ekitaldia egingo da Donostian urriaren 20an, igandearekin, lehenbiziko... [+]
Mugimenduak mahai gainean jarri du euskarazko edukiak sustatzeko beharra, eta horren aurrean ETBk duen interes falta. Lehentasuna gaztelaniazko saioei ematea egotzi dio. ETB emozioen festa izan dadin, aldatu gidoia euskararen alde! lelopean, aldaketa eskatu dio telebista... [+]
Ehunka herritarrek hartu dute parte Aldatu Gidoiak deitutako manifestazioarekin, larunbat arratsaldean. Kulturan eta ikus-entzunezkoetan euskararen aldeko politikak eta bitartekoak exijitu dituzte. Kulturako eta euskalgintza hainbat kidek hartu dute hitza amaierako ekitaldian.
Maiatzaren 18an, Gasteizen, egingo da mobilizazioa Aldatu gidoia euskararen alde lelopean. Kanpainan parte hartzen ari diren eragileek Eusko Jaurlaritzari eskatu diote euskararen aldeko politikak ezartzeko ikus-entzunezkoetan, eta EITBn beharrezko baliabideak jar ditzala... [+]
40 urte bete ditu euskal telebistak, eta 40 urteko ibilian goitik behera aldatu dira gauzak: telebista konbentzionala etxe batzuetan egotetik, guztietan presentzia hartzera pasatu da; baina egun, ikus-entzunezkoak nahieran ikusteko gehiago baliatzen da telebista,... [+]
Berrian lan egiten duen kazetariak, Euskal Telebistaz liburua idatzi berri du Txoria hodei artean, ETB lehen eta gero. Galdera batekin abiatzen du liburua kazetariak: 40 urte bete dituen Euskal Telebistak behar den gisan arrapostu ematen al dio euskal jendartearen egungo... [+]