“Kanal bat, hizkuntza bat” logika gainditzeko eskatu diote ETBri

  • Ikusle euskaldun gehien biltzen dituen katea da ETB2, datuen arabera. Aldatu Gidoia mugimenduak agerraldia egin du Bizkarsororen kontraprogramatzearen harira. Salatu dute askotan ETB1 lehian sartzen dela ETB2rekin, eta "herritar guztiak eta publiko bakarra helburu izango dituen eredua” proposatu dute. “Kanal bat, hizkuntza bat” logika gainditzeko proposamena egin dute hainbat adituk, Josu Amezagak eta Kike Amonarrizek esaterako. 

EITBk euskara erdigunean jar dezan Aldatu Gidoiak Altsasun egindako agerraldia Aldatu Gidoia

2024ko abenduaren 12an - 15:08
Azken eguneraketa: 17:07

Euskal Telebistak abenduaren 3rako, Euskararen Nazioarteko Egunerako, Bizkarsoro iragarri zuen ETB1en. Ordu berean Tasio bota zuten ordea. Aldatu Gidoia mugimenduaren hitzetan, “horren egun berezian” ETBri ez zitzaion “batere inporta izan” Bizkarsoro kontraprogramatzea, uskaldunek historian zehar, euskaraz bizitzeagatik, jasandako jazarpenari buruzko filmea. Produktorak gero jakinarazi zuen gaztelaniazko azpidatziekin botatzea proposatu ziotela ETB2rako, baina Euskal Telebistak ez zuela nahi izan.

Aldatu Gidoiaren ustez, gaur egun audientziek gidatzen dute ETBren programazioa. “Audientzien lehian, kaltetua ateratzen da euskara, gaztelaniazko katearen alde egiten duelako”. Datuek erakusten dutenez, ETB2 da ikusle euskaldun gehien erakartzen duen kanala, eta hori ohiko praktika da jendartearentzat: “Euskararen Egunean gertatutakoa ohiko praktika da ETBn. Gehiegitan jartzen da ETB1 ETB2rekin lehian”.

Kanal bat, hizkuntza bat logika gainditu

Honen guztiaren aurrean, “herritar guztiak eta publiko bakarra helburu izango dituen eredua” galdatzen du Aldatu Gidoiak. Aditu batzuek, Josu Amezagak eta Kike Amonarrizek esaterako, dagoeneko proposatu dute “kanal bat, hizkuntza bat” logika gainditzea. Taldeak dioenez, “funtsezkoa” da aldaketa hori, eredu berri batean euskarak izan behar baitu “hizkuntza nagusia” ETBn, “ez hizkuntza bakarra agian, baina bai zentrala”.

Hizkuntza gutxituak dituzten Europako beste herrialdeetako telebistei erreparatzea eskatu du Aldatu Gidoiak, programazioaren “muinean hizkuntza gutxitua dagoelako”. Azpidatziak erabiltzen dituzte “hizkuntzaren jabe ez diren ikusleak edo hura menderatzen ez dutenak erakartzeko”, azaldu du taldeak.

Hazia erein behar du ETBk

ETBk euskarazko edukiei lehentasuna ematea erabakitzen badu, “hasieran ikusle datu orokorrak gutxituko” direla uste du taldeak. Aldatu Gidoiak azaldu duenez, Euskal Telebistak ETB2n Bizkarsoro euskaraz eman izan balu, ez zuen Tasio adina ikusle lortuko; Tasio filmaren emanaldi bereziak %11,9ko kuota izan baitzuen EAEn eta %10,6koa Nafarroan.

“Euskarak, gutxitutako hizkuntza batek, ez du, gutxitua dagoen bitartean, hegemonikoa den hizkuntzaren ikusle daturik emanen”, azaldu dute. Argitu du euskarak "ezinbestekotzat" duela EITB, "egoera soziolinguistikoa iraultzeko, euskarak hizkuntza gutxitua eta bazterrekoa izateari uzteko; eta Euskal Herria berreuskalduntzeko”. “ETBk epe luzera eta irmo egin behar du euskararen alde, ikusle datuei hainbesteko garrantzirik eman gabe. Horretarako sortu zelako, eta horretan datzalako bere legitimazioa”, dio Aldatu Gidoiak.

Hala izanda, erakundeek, alderdiek eta elkarte euskaltzaleek EITBri laguntza eskaini beharko diotela uste du Aldatu Gidoiak. “Pazientzia izan beharko dugu, ziur baikaude jendeak oso ondo hartuko duela eta babestuko duela euskaran ardaztutako ETB. Eta ziur gaude, epe luzera, iritsiko direla ereindakoaren fruituak eta ikusle datu onak”.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskara
Lapurtarren Biltzarra ez dute ospatuko aurten

Antolatzaileek Biltzar Nagusian harturiko erabakia da: aurten ez dute Lapurtarren Biltzarrik antolatuko Uztaritzen. Motibazio eskasa da erabakiaren oinarrian dagoen arrazoia.


Gehiegizko hizkuntz eskakizunak ditu Donostiako HAPOa idazteko kontratazio espedienteak, arkitektoen elkargoaren ustez

Arkitektoen elkargoaren helegitea dela eta, Donostiako Udalak atzera bota du kontratazio espedientea.


Euskararen herria harrera herria

Tipi-tapa mugitzen ditugu euskaltzaleok gure oinak Korrikaren lekukoaren atzetik, gure hizkuntzaren alde, desio dugun Euskal Herri euskalduna helburu, herri euskaldun gisa biziraun nahi dugula aldarrikatzeko.

Tipi-tapa ematen ditu lehen urratsak Afrikako, Hego Amerikako edo... [+]


Euskara sustatzeko planaren oinarriak aurkeztu ditu Iruñeko Udalak

Urtea amaitu baino lehen gehiengo politikoaren oniritzia lortu nahi du udalak


Oibarko ikastetxe publikoak D eredua izango du

Hezkuntza Departamentuak Oibarko ikastetxe publikoan D eredua ezarriko dutela iragarri du. Hilabeteetako protesten ondoren, euskarazko lerroa ezartzea lortu dute.


2025-01-17 | ARGIA
Spoiler, gurasokeria, ziborg, santujale eta guakamole, Euskaltzaindiaren Hiztegiko azken eguneratzeen artean

2024ko bigarren seihilekoaren lanaren emaitzak jaso ditu Euskaltzaindiak. Forma berriak eta aurretik zeudenen osatzeak aurkeztu ditu. Forma berrietan, oraingoan, batez ere, sukaldaritzako hiztegia landu dute. EITB eta Berria-ko edukiak hartu dituzte iturritzat.


Bizkaiko Foru Aldundiko langileen eta euskararen alde elkarretaratzea egin dute Bilbon

Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bizkaiko Foru Aldundiko langileak elkarretaratzea egin dute langileen egonkortzearen eta euskalduntzearen alde.


Montanako (AEB) Auzitegi Nagusiko epaile anderea... euskaraz

Irulegi irratiak elkarrizketatu du AEBetako Montana estatuko Auzitegi Nagusiko epaile Katherine Bidegaray. Gurasoak behe nafartarrak zituen, aita Mendibekoa eta ama Ahatsakoa.


Hilberria
Mixel Aire Etxebarren ‘Xalbador II’ zendu da

81 urterekin zendu da. Bere aita Fernando Aire 'Xalbador' bezalaxe, bertsolaria eta artzaina izan zen Mixel Aire.


Ahetzek auzapez abertzalea izanen du: Ramuntxo Labat-Aramendi

EH Bai koalizioak babesturiko Ahetzen zerrenda gailendu da bozen bigarren itzulian, joan den igandean, botoen %44 erdietsirik.


PAIren biktima guztiak

PAIk sortutako biktimak ez dira bakarrik PAIren Legeak eragindako egonkortze prozesuari esker funtzionarizatutako irakasleak, baizik askoz gehiago. Batzuei nolabaiteko ikusgarritasun mediatikoa eman zaie Steilasek jarritako errekurtsoaren ondorioz; gehienak, alabaina, ikusezinak... [+]


2025-01-08 | Leire Ibar
Hazparneko Laborantza Lizeoan hiru irakasgai euskaraz irakatsiko dituzte datorren ikasturtetik aurrera

Hazparneko Armand David laborantza lizeo pribatuko ikasleek Agro-ekipamendua, Zientzia sozial eta ekonomikoak, eta Enpresa ekonomia irakasgaiak euskaraz ikasteko aukera izango dute. Horrek formakuntzaren ia erdia hartuko duela azaldu du Bertrand Gaufryau ikastetxeko zuzendariak.


2025-01-08 | ARGIA
Robert Hirigoien hil da, besteren artean, Herri Urratsen sortzaileetakoa

Urtarrilaren 4an hil zen Robert Hirigoien euskaltzalea (Larresoro, Lapurdi, 1944). Ostegunean eskainiko diote azken agurra, jaioterrian (10:00etan). Herri Urrats festaren sortzaileetako bat izan zen, baita Lapurtarren Biltzarrarena, Kanboko ikastolarena eta euskara eta euskal... [+]


Eguneraketa berriak daude