Eta gerra-kazetari emakumeak?
Apirilaren 26ko azken orduan iritsi ziren gure telefono mugikorretara bihotza hertsatu eta begietatik irten nahi duten malkoak eragiten dizkizuten albisteak. David Beriain eta Roberto Fraile kazetariak hil zituzten beren lana egiten ari zirela. Davidek berak zioenez, bere lana zen "inork entzun nahi ez duena kontatzea, gainerakoa publizitatea egitea baita".
Eta oraindik ere haserrea, amorrua eta pena sentitzen genituela, maiatzaren 3an, Prentsa Askatasunaren Munduko Eguna ospatu zen. Badakigu zer esan nahi duen egun horiek aldarrikatzeko beharrak: Ablazioaren Nazioarteko Eguna, Torturaren Aurkako Nazioarteko Eguna, Haurren Eskubideen Nazioarteko Eguna eta abar.
Gure neska gazteei haiek ere gerrako erreportariak izan daitezkeela, ausartak ere badirela eta prentsa-askatasunaren alde borrokatzeko gai direla erakusteko aukera galdu dugu; izan ere, ikusten ez dena ez da existitzen, gerrako erreportariek ondo dakiten bezala
TVEk, Los ojos de la guerra (R. Lozano Bruna, 2011) emanaldiaren bidez, David eta Roberto eta beste hainbeste gizon kazetari omentzeko aukera baliatu zuen. Eta “gizon kazetari” esaten dut, eta ez “gizon eta emaku,e” kazetari, gizonezko kazetariei bakarrik egin baitzitzaien erreferentzia. Hain egun seinalatuan eta hainbeste jende gerra-kazetaritzako lan gogorra baloratzen eta ulertzen ari zela, kasualitatez, ahaztu egin zitzaigun gerra-kazetari emakumeen lana ikusaraztea.
Kamera, grabagailua eta arkatza eskuan dituzten emakume kazetari horiek balen aurkako txalekoa, akreditazioak eta identifikatzaileak biltzen dituzte, beren lankide gizonek bezala; tankeen artean korrika egiten duten, balak saihesten dituzten eta beren lankide gizonek bezala bahitzen dituzten emakume kazetari horiek; eremu blindatu batera lehenak iristen direnak, urteko argazkia lortzen dutenak eta elkarrizketa berezi hori lankide gizonek bezala egiten dutenak.
Jaun-andreok, berriro ere gure neska gazteei haiek ere gerrako erreportariak izan daitezkeela, ausartak ere badirela eta prentsa-askatasunaren alde borrokatzeko gai direla erakusteko aukera galdu dugu; izan ere, ikusten ez dena ez da existitzen, gerrako erreportariek ondo dakiten bezala.
Mónica Prieto, Marcos komandanteordea elkarrizketatzetik Irakeko eta Siriako gerretaraino. Maysun, giza eskubideen urraketaren argazkilaria, azkenaldian Siriako gerran. Arantxi Padillak Hego Amerikako gatazkak erakusten dizkigu
Oriana Fallaci daukagu, lanbidea ulertzeko modua irauli zuena eta Vietnam, India, Pakistan eta Ekialde Ertaineko gerra eta gatazkei buruz berri eman ziguna. Rosa María Calaf ere badugu, zeinek mundu erdiko gatazkak irakatsi zizkigun, eta nerabe askok bera bezalako berriemailea izatea amestu genuen. Mónica García batzuentzat, Mónica G. Prieto besteentzat eta Mónica Prieto beste batzuentzat: kastako kazetaria, esango liokete gizona balitz. Marcos komandanteordea elkarrizketatzetik Irakeko eta Siriako gerretaraino. Erika Reija; Ekialde Ertaina eta Errusia. Maysun, Giza Eskubideen urraketaren argazkilaria, azkenaldian Siriako gerran. Arantxi Padillak Hego Amerikako gatazkak erakusten dizkigu.
Asko daude, asko gara. Maruja Torres, Carmen Sarmiento, Beatriz Mesa, hildako Ana Alba, Natalia Sancha, Monica Bernabé, Rosa Meneses...
Gaur, 2021eko maiatzean, zoritxarrez, Prentsa Askatasunaren Munduko Eguna aldarrikatzen jarraitu behar dugu, baita Emakumearen Nazioarteko Eguna ere.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Gaur buruko minez iritsi naiz etxera. Ostiral iluntze hotz bat da; ez du euririk ari, baina haizeak bota ditu lurrera bi kontainer eta korapilatu dit ilea. 23:39 dio telefonoak. Lagunekin afaldu dut gure ostiraleroko tabernan. Barre asko-asko egin dugu, eta bihotza bete-beteta... [+]
Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]
Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]
Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]
Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.
Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]
Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]
Oldarraldia ari du EAEko administrazioa euskalduntzeko erabakien aurka, berriz ere, enegarren aldiz. Oraingoan berrikuntza eta guzti, espainiar epaitegiak eta alderdi eta sindikatu antieuskaldunak elkarlanean ari baitira. Ez dira izan akats tekniko-juridikoak zuzentzeko asmoz... [+]
Igande gaua. Umearen gelako atea itxi du, ez guztiz. Ordenagailu aurrean esertzeko momentua atzeratu nahi du. Ordu asko aurretik. Zazpietan jaiki da, eta, bihar ere, astelehena, hala jaikiko da. Pentsatu gabe ekiten badio, lortu dezake gauak pisu existentzialik ez izatea. Akats... [+]
Naomiren etxeko eskailerak igotzen ari dela datorkion usainak egiten dio memorian tiro. "Ez da sen ona, memoriaren eta emozioaren arteko lotura da. Baldintzapen klasikoa", pentsatzen du Peterrek bere golkorako Intermezzo-n, Sally Rooney irlandarraren azken eleberrian... [+]
Joan den urte hondarrean atera da L'affaire Ange Soleil, le dépeceur d'Aubervilliers (Ange Soleil afera, Aubervilliers-ko puskatzailea) eleberria, Christelle Lozère-k idatzia. Lozère da artearen historiako irakasle bakarra Antilletako... [+]
Aspaldi pertsona oso zatar bat ezagutu nuen, urrun izatea komeni den pertsona horietako bat. Bere genero bereko pertsonengana zuzentzeko, gizonezkoengana, “bro” hitza erabili ohi zuen. Edozein zapaltzeko prest zegoen, bere helburuak lortzeko. Garai hartatik hitz... [+]
2020. urteko udaberrian lorategigintzak eta ortugintzak hartutako balioa gogoan, aisialdi aktibitate eta ingurune naturalarekin lotura gisa. Terraza eta etxeko loreontzietan hasitako ekintzak hiriko ortuen nekazaritzan jarraitu du, behin itxialdia bareturik. Historian zehar... [+]