Kalean da Jakoba Errekondok ARGIArekin argitaratu duen Etxeko landareak liburua. Baratzetik etxeetarako eta lorategietarako saltoa eman du liburu horretan, eskaria bazegoela ikusita: “Batzuek baratzea badute, baina etxe barruan, lantokian edo beste edozein lekutan landareak ia jende guztiak ditu”, dio.
Zer aurkituko du irakurleak liburuan?
Hasierako zatian landareen zaintza eta ezagutzarako oinarrizko gaiak azaltzen dira: zaintza lanak, argia, elikadura, landareak nola aukeratu, birlandaketak nola egin, aireztapena, ugalketa eta abar. Gaitzei eta izurriteei beste atal bat eskaini diegu, eta horretan sail bitxi bat ere badu: etxe barruko airearen kutsadura garbitzen duten landareen ingurukoa. Liburuaren zatirik handiena, dena den, landareen fitxek osatzen dute: 92 landareren fitxak daude. Historia, jatorria, izena nondik datorkion, deskribapena eta argazkia, barietate ezberdinak, izan ditzakeen gaitz eta izurriteak, trikimailuak… hori guztia azaltzen da fitxa bakoitzean.
Norentzat izanen da erabilgarri?
Landareei buruz gehiago jakin nahi duen edonorentzat egin dugu: historia hobeki ezagutzeko edo izenak eta landareak berak nondik datozen ikasteko. Hemen ditugun landare gehienak tropikoetakoak dira, eta liburuan euskarazko izenak proposatu ditugu. Orain arte landare horietako askok ez zuten izenik euskaraz, egunero iristen baitira landare berriak. Izen zientifikoa badute eta ingelesetik datorrena ere bai, baina jatorrizko herrian duten izena euskarara ekartzen saiatu naiz. Jatorrizko herrietako hizkuntza eta kulturetan duen esanahira jo dut batez ere euskarazko izendapenak egiteko.
Baratzeko landareek fruituak ematen dizkigute. Zer ematen digute beste landare hauek?
Hauek edertasuna eta gozamena ematen digute, konpainia egiten, hobeak izaten laguntzen digute, loratzen dira eta haiekin gu ere loratzen gara. Baratzeko landareek elikagai fisikoak ematen dizkiguten bitartean, hauek gure espiritua elikatzen dute, gure eguneroko bizitza osatu. Landareok gustukoak dituen jendea ezagutzean edo landareei hitz egiten dioten emakume bat topatzerakoan, nabarmena izaten da hori. Horregatik eskaini diet haiei liburua.
Badugu Euskal Herrian etxeak eta atariak landarez apaintzeko ohiturarik?
Badago ohitura, bai. Baserrietan, etxe arruntetan eta toki askotan marabilak ikusten dira, eta nik uste balkoi eta terrazetan ere geroz eta gehiago ikusten direla. Gainera, orain datorkigun bizimodu honetan nik uste dut geroz eta indar handiagoa hartuko dutela.
Mahaño Lanathoua 2017an hasi zen aitaren lurretan arbolak landatzen, oihan baratzea lantzeko ideiarekin. “Hasieran asmoa ez zen horretatik ekonomia bat sortzea, gure buruaskitasunerako bidean pausoak ematea baizik”, gogoratu du laborariak. Baina, landaketekin... [+]
Nekazaritzaz eta abeltzaintzaz askotan entzuten da lanbide "oso lotua" dela, jai egunik edo oporrik ez dela existitzen. Ipar Euskal Herriko Onetik eta Etxaldia gasnategiek, Berria eta Aldudeko Esne Kooperatibekin elkarlanean, laborariei bakantzak bermatzeko egitasmoa... [+]
2022an Nafarroako Liburutegien Sareak martxan jarritako proiektu berezia da hazien liburutegia. Clara Flamarique Goñi da Nafarroako Gobernuaren liburutegi zerbitzuko proiektuen arduraduna, eta honela gogoratu ditu hastapenak: “Zaragozako liburutegian martxan zuten... [+]
Joxe Blanco Gomez laudioarra Lamuzanaturgunea blog-aren bultzatzaile eta Laudiokolore ekimeneko kidea da. Urteak daramatzate Laudion basa landareen inguruko sentsibilizazioa eta formazioa egiten, eta maiatzean, Arraño mendiko baso orkideen inguruko jardunaldiak egin... [+]
Urteak daramatza Cederna Garalur landa garapenerako elkarteak elikaduraren eta lehen sektorearen inguruko lanketa egiten Nafarroako Mendialdean. Elikadura osasuntsurako eta kontsumo jasangarriago baterako bidea egitea da asmoa, eta bide luze horretan, egitasmo berria gauzatu du:... [+]
Oiartzunen nekazaritza bultzatzeko eta elikadura burujabetzarako bidean pausoak emateko sortu zen Lurbizi egitasmoa, 2016 urte inguruan. “Herritar talde batek denbora zeraman herrian nekazaritzaren eta lehen sektorearen egoera kaxkarraz hausnartzen”, adierazi du Ibon... [+]
Sarako Nicolas Chretien dago Hiru Xilo baratzegintza proiektuaren atzean. Urtarrilean hasi zen baratzea lantzen, eta martxoaren hasieran ekin zion ekoitzitako produktuak merkaturatzeari. “Banuen formazioa baratzegintzan, baina orain arte honekin zerikusirik ez zuten... [+]
Arabako Bionekazaritza elkartearen eta Euskadiko Hazien Sarearen arteko lankidetzatik sortu zen duela urte pare bat Agroekoop kolektiboa. “Arabako agroekologiaren bueltako elkarteak lotzeko eta indartzeko, eta sinergiak sustatzeko asmoz sortu genuen”, adierazi du... [+]
Lehen begi kolpean, ohiko artaldea dirudi argazkikoak, ezta? Bada, ez… ardi horiek suhiltzaile ere badira eta. Nafarroako Zunbeltz Nekazaritzako Test Guneak zerbitzu berria eta berritzailea jarri du martxan Lizarraldean: Arsue, edo artalde suhiltzaile estentsiboa... [+]
Urteak daramatzate Atxondoko Biezko baserrian bizitzen eta lanean Aner Garitaonandiak eta Oihane Lekunberrik. “Kaletarrak ginen gu, nik enpresa eta turismo ikasketak egin nituen, baina mundu hori ez zitzaidan gustatzen…”, azaldu du ekoizleak. Lekunberrik,... [+]
2009an sortu zen Ja(ki)tea elkartea zenbait jatetxe, sukaldari eta gastronomia kritikariren arteko elkarlanetik. “Hasiera hartan, Gipuzkoako 14 bat jatetxe elkartu ginen, baina pixkanaka hazten joan da proiektua, eta gaur egun 37 gara”, azaldu du Xabier Zabaletak,... [+]
Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]
Elkea proiektuan produktu asko eta desberdinak ekoizten ditu David Ruiz de Galarreta Azpilikueta ekoizle amezkoarrak. Olibondoekin hasi zen, baina fruta arbolek, lekaleek eta zekaleek ere beren tokia egin dute proiektuan urteotan. Eta, orain, jarduera berri bat gehitu die... [+]
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]