Aurtengo Zaharraz Harro (ZH) jaiak bereziak izango dira hainbat arrazoirengatik. Udalak kaleko jarduera guztiak debekatu dizkizue. Azaldu dizue zergatik?

Baimena eskatzen zuten jarduera guztiak debekatzeko erantzun orokorra eta idatzia eman digute. Txagorritxu, Judimendi eta Adurtza auzoetako aurrekariak genituen. Aurten, kontuan izanda zein den egoera, eta modu arduratsuan jokatuta, guztion osasuna eta zaintza erdigunean jarrita baimen eskaera bereziak aurkeztu ditugu. Eskatutako lekuak espazio irekiak eta zabalak izan dira, non pertsonen kokapena zehaztu daitekeen. Gainera, baimenekin batera osasun eta segurtasun protokolo bat aurkeztu dugu (Judimendiko jai batzordekoek egindakoa oinarri hartuta, kristoren lan txukuna egin dute eta). Gauzak horrela Udalak idatziz emandako erantzunak hurrengoa dio hitzez hitz: “El proyecto presentado no garantiza el cumplimiento de las medidas de seguridad para la celebración de lo actos. El espacio publico en las fases dos y tres de desescalada y en la “nueva normalidad” se destinará de forma preferente al uso publico guardando y manteniendo la oportuna distancia social y para la ampliación del espacio destinado a veladores, fomentando el uso cívico y ordenado del mismo y la actividad ecónomica hostelera”. ("Aurkeztutako proiektuak ez du aurreikusitako ekitaldietan segurtasun-neurriak beteko direnik bermatzen. Deseskaladaren 2. eta 3. faseetan eta 'normaltasun berrian', espazio publikoari dagokionez, erabilera publikoak izango du lehentasuna, dagokion distantzia soziala mantenduz; baita [ostatuetako] mahaitxoentzako espazioa handitzeak ere, haien erabilera zibiko eta ordenatua eta ostalaritzaren jarduera ekonomiko sustatuz").

Judimendiko Jai Batzordeari ere debekatu dizkiote kale jarduera guztiak, lehentasuna “espazio publikoa sustapen ekonomikorako” erabiltzea dela argudiatuta. Ematen du debekuak auzoetako jai herrikoi guztiei ezarriko zaizkiola. Nola baloratzen duzue espazio publikoaren erabileraren debekua?

Frustrazio eta tristura puntu batekin. Baimenen ukazioa ez da osasun irizpideen araberakoa, erantzukizun kolektiboari eta bizilagunen auto-antolakuntzari egiten zaion mespretxua baizik. Udalak jarduera gidatuak, pribatuak eta etekin ekonomikoa lehenetsi ditu, auzokideak gutxietsiz. Bizitza, ospakizuna, kritikotasuna, hausnarketak, jolasak… sortzen diren esparru askeak baztertu eta gure aisialdia kontsumora mugatu nahi ditu.

Kalearen erabilera da hain zuzen ere ZHren bereizgarrietako bat. Nola edo zenbateraino baldintzatu dute egitaraua debekuek? Zenbat jarduera mantendu dituzue, zenbat utzi bertan behera?

COVID-19a heldu zenetik hausnarketa ugari egin ditugu asanbladan, ezjakintasun handiko testuinguruan. Uneoro auzoan eta itxialdian eman diren errealitateak eta bizipenak kontutan izan ditugu. Argi genuen ez zela momentua taberna, komertzio eta kolektiboei lan karga handiagoa emateko. Ekintzen kopurua gutxitu egin da, baina ZHren esentzia mantenduz. Jarduerak asanbladatik lotuak izan dira eta gehienetan baimenen beharra saihestu dugu. Eskaintza batzuen formatua aldatu behar izan dugu, eta beste batzuk bertan behera utzi ditugu debekuen ondorioz. Horrek gure sormena martxan jarri du, aldi berean [beheko txioan, debekuei itzuri eginez, baimena eskatu gabe eta justu aurretik iragarriz etxeko balkoitik Jon Basaguren musikariak eskainitako emanaldiaren une bat]

ZH ikuspegi komunitario handiko jaiak dira. Nola kolpatu du auzoa osasun krisiak eta konfinamenduak?

Alde Zaharra auzo askotarikoa da, hortaz, bizipen eta errealitate desberdin asko egon dira. Osasun zentroko langileekin, Gasteiz Txiki auzo elkartearekin edo Baterako sarekoekin hitz egitea aproposagoa izan daiteke. Gure aldetik aurten fokua zaharrengan eta haien egoeran jarri dugu: Zaharrez Harro irratsaioa eta auzoko argazki zaharren ibilbidea prestatu ditugu.

Auzoa egitea izanik ZHren helburuetako bat, aurtengo jaietan osasun krisiaren ondorioei erantzuteko ahaleginik egingo duzue? Horrela bada, nola?

Auzokide guztien nahietan pentsatuz eta ahal den neurrian horien araberako proposamenak antolatuz auzokideen parte hartzearekin: mahai inguruak hezkuntza, kultura eta osasuna vs. errepresioaren inguruan, tailerrak, erakusketa, familientzako ginkana, aldarrikapen jolasa, bertsoak leihotik leihora… Noski, osasun eta segurtasun neurriak errespetatuz. Jai parte hartzaileak izatea da gure ardatzetako bat da, eta oso zaila den arren bidea egiten ari gara.

Formatu txikiko ekimen ugari, dozenaka eragileren parte hartze aktiboa, aurrekontu xumea, diru-laguntza instituzionalik ez, kontsumoan oinarritu ez... Jendea elkartzeko dauden mugen eta ezarritako debekuen aurrean, ZHren jai ereduak aukera gehiago eskaintzen ditu beste batzuk baino?

Egia da ez direla jai masibo batzuk, eta ez dugula izatea nahi, auzotik auzoari begira egiten ditugu. Gainera jarduerak aste osoan banatzen dira, ordutegi, gai eta formatu desberdinetan. Agian bai, aurtengo egoerara hobeto moldatzen diren jaiak izan daitezke.

Osasun krisiak edozein jarduera baldintzatuko du berez, eta jai herrikoien aurkako debeku instituzionalak EH osoan orokortu daitezkeela ematen du. Mugak eta debekuak izan al daitezke aukera bat ere, jai ereduaren birplanteamendu positibo baterako?

Noski, erronka hori buruan dugu. ZHk izaera desberdina du, baina auzoko komunitate askotara iristea falta zaigu parte hartzaileagoak izan daitezen, hori landu beharra dugu. Horizontaltasuna bilatzen dugu, eta erabakitze esparrua askotarikoa eta autogestionatua izatea... Gogoz eta indarrez ospatuko ditugu aurtengo ZHak. Osasun egoerarekin arduratsuak izango gara, baina espazio publikoa geureganatzea dugu helburu, espazio publikoa jendearena eta jendearentzako baita.