Espainolizazio berantiarra
Valeria Vitellak, orain dela 2000 urte Larrahe euskal jainkosari aldare-harri bat eskaini zionak, burua altxatuko balu eta Alberto Santanarekin aurrez aurre topatuko balitz, zer esango lioke? Ziur aski honelako zerbait: "Zeri buruz ari haiz?"
Lehenik eta behin kokatu gaitezen. Historiagile izatez, kontu kontalaria hobe, jada zientzia komunitateak baztertutako euskalduntze edota baskonizazio berantiarraren hipotesia berpiztu zuen. Zehaztasun historiko berarekin (bakar bat ere ez) tubalismoaren teoria ontzat har zezakeen, edota, Genesiaren arabera, baieztatu izana, Euskal Autonomia Erkidegoa, hirugarren egunean sortu zela. Ene bada! Horrela doakigu.
Izenekin berdin gabiltza, nahaste-borraste batean: aspaldi honetan Euskadi ezizena erabiltzen da autonomia erkidegoa (soilik Espainiako hiru probintziek osatzen dutena) izendatzeko. Dena den, askoz larriagoa eta onartezina iruditzen zait Espainiako autonomia bati Euzkadi edota Euskal Herria deitzea.
Burutazio propioa da, edota Euskal Telebista eta men egiten dion gobernua azpijokoan dabiltza, Troiako zaldi baten erara, Euskal Herriaren hondamendia eta euskaldunon espainolizazioaren alde?
Herritarrekin gauza bera gertatu da, sorginkeria bat egin izan balute bezala eta tik tak batean munduko "vasco", "euskotar" edota are larriago euskaldun bakarrak EAEko biztanleak dira, nahiz eta euskarazko hitz bakar bat ez jakin eta Euskal Herriarekin inongo loturarik ez izan.
Harrigarria dirudien arren, funtsik gabeko eraso horiek ez datoz Espainiatik, EITBren eskutik baizik. Hain zuzen, “Euskadiko” biztanleriaren artean ordaintzen dugun telebistaren aldetik.
Zoratzekoa benetan! Burutazio propioa da, edota Euskal Telebista eta men egiten dion gobernua azpijokoan dabiltza, Troiako zaldi baten erara, Euskal Herriaren hondamendia eta euskaldunon espainolizazioaren alde?
Espero dugu gaupasa baten ostean eta erdi jolasean baragarri batek botatako txantxa txar bat besterik ez izatea.
Eskerrak zeru gaineko jaun ahaldunari! Aspaldi honetan ugaritu diren aurkikuntza arkeologikoak direla medio hipotesi horiek guztiak, auskalo noren zerbitzura egindakoak, gaindituz joan dira.
Hala izan bedi!
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]
Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]
Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]
Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]
Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.
Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]
2021ean hasi ginen Guggenheim Urdaibai proiektuaren inguruko lehen oihartzunak entzuten…Bai ala bai egingo zela esan zigun orduko Unai Rementeria ahaldun nagusiak. Bere esanak indartzeko, 40 milioi euro utzi zituen “blindatuta” museoak eraikitzen zirenerako... [+]
"(Oiongo osoko bilkuraren) helburua argia da, legez legitimatzea tramitazioan irregulartasun nabarmenak dituzten megaproiektu energetikoak"
Joan den asteazkenean egun gogorra eta desatsegina bizi izan genuen, ez bakarrik Labrazarentzat, baita zentral eoliko,... [+]
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]
Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak, polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]
Lan aste laburragoak ezartzeko politika orokorra ekarriko du 2025 urteak, enpresentzako kontratazio berrietarako kostu txikiak eta lan harremanetarako aldaketa norabide eraginkorra ekarriz.
Espainiako gobernu akordioa betetzeko helburuarekin, lanaldia astean 37,5 ordutara... [+]
Urtarrilaren 16an, Madrilgo administrazioko Trantsizio Energetikorako Ministerioak irrikaz eta kezkaz itxaroten genuen “Itsaraz” proiektuaren gaineko ingurumen-inpaktu adierazpena argitaratu zuen. Ebazpenak makroproiektu honen aurkako erabaki irmoa bezain argia... [+]
Egiari zor, ez dakit zergatik ari naizen hau idazten. Gaur egungo giro liskartsuan ez dira modu honetako iritziak ondo hartzen. Beharbada, ARGIAk ez du hau argitaratuko, ez baitator bat orain arte argitaratu dituzten iritziekin (baina, azkenean argitaratzea erabaki badute,... [+]