Espainiako lau presidente ohik gutuna idatzi diote Servini epaileari Martín Villa babestuz
Frankismoko gizateriaren aurkako krimenak ikertzeko Argentinan zabaldutako kereilaren barruan, ostegunean deklaratuko du 1970eko hamarkadan Espainiako Gobernazio ministro izandakoak. “Demokraziaren alde” egindako lana goraipatu dute bere babesleek. Frankismoko biktimek, aldiz, gogoratu dute urte haietako poliziaren sarraski odoltsuenen arduradun politiko nagusia izan zela.
Rodolfo Martín Villa babesteko gutuna idatzi diote María Servini epaile argentinarrari Felipe González, José María Aznar, José Luis Rodríguez Zapatero eta Mariano Rajoy Espainiako presidente ohiek. Frankismoko agintari izandakoak ostegun honetan deklaratu beharko du Argentinak Madrilen duen enbaxadan, gizateriaren aurkako krimenengatik zabaldutako kereilan inputatu gisa ikerturik baitago.
Gutunetan, presidente ohiek goraipatu dute Martin Villak “demokraziaren alde” egindako lana. Felipe Gonzálezek, esaterako, dio bere jarrera “akatsik gabea” izan zela: “Konpromiso handia hartu zuen zuzenbide-estatuarekiko errespetuarekin, hura babestearekin eta garatzearekin”.
Martín Villa 1976tik 1977ra izan zen Gobernazio ministro Espainian –aurretik gorte frankisten prokuradore eta gobernadore zibil izana zen–, eta goi karguetan zela poliziak 1976ko martxoaren 3ko langileen kontrako sarraskia egin zuen Gasteizen; bost lagun hil eta beste milaka balaz zauritu zituzten. 1978ko Iruñeko Sanferminetan poliziaren eraso indiskriminatua gertatu zenean ere Barne ministro zen.
"Kasu isolatuak"
Aitzitik, Jose Luís Rodríguez Zapaterok idatzian dio “demokraziaren sorrera sendotzen” lagundu zuela. El Diario.es egunkariari presidente sozialista ohiak argitu dio zergatik idatzi duen gutuna: “Hura bizi izan gabe, ezin da iritzi objektiborik izan”. Trantsizioko urte horietan egindako sarraskiez hitz egiterakoan, onartu du “agian kasu isolaturen bat” egongo zitekeela, baina “ikusi behar zen nolakoa zen polizia frankista”.
Presidente ohiek ez ezik, CCOO eta UGTko idazkari nagusi ohiek, ministro ohiek eta beste hainbat goi agintarik ere bidali dizkiote gutunak epaileari –tartean dira Nicolas Redondo Terreros PSE-EEko idazkari nagusia eta Jaime Ignacio Del Burgo nafar politikari eskuindarra–. Hala, inputazioarekin “Trantsiziotik demokraziarako prozesua desitxuratzen” dela dio Antonio Gutierrez CCOOko idazkari nagusi izandakoak.
Martin Villak esan du bere burua defendatzeaz gain “gure historia hurbileko garai hoberenetako bat” ere defendatu nahi duela. Eta horretarako, gizon boteretsu eta esanguratsuen gutunak bidali arazi ditu bera epaitu behar duen epailearen bulegora.
Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]
Iruñea, 1939. Urte hasieran, hiriko zezen-plaza kontzentrazio-esparru modura erabili zuten frankistek. 3.000 gerra presorentzako edukiera izan zuen ofizialki; Nafarroan une horretan fronterik ez zegoenez, gerra presotzat baino errepresaliatu politikotzat jo behar dira han... [+]
Astelehenean abiatu zituzten lanak eta frankismo garaiko 20 biktima berriren gorpuak topatu dituzte honezkero. Asteburura arte luzatuko dute gorpuzkiak lurpetik ateratzeko hirugarren kanpaina.
Iruñeko Erorien monumentua faxismoaren salaketarako eta memoria demokratikorako Maravillas Lamberto interpretazio zentroa bilakatzea adostu dute EH Bildu, PSN eta Geroa Baik. Eraikinaren parte bat eraitsiko dute, eta adiera frankistako elementuak kendu edo estaliko... [+]
"88 urteko isiltasuna nahikoa da; gure herritarrek behingoz aitortza ekitaldi bat merezi dute"
Saturraran Elkarteak antolatuta, Oroimen Eguneko ekitaldian batu dira larunbatean 1939tik 1944 bitartean Saturrarango Emakumeen Kartzela egon zen inguruan, bertan preso egondako emakume eta umeak oroitu eta omentzeko.
Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]
Ekitaldian 1969ko gertaera tragikoak gogoratzeaz gain, memoria historikoaren defendatzaileak ere omenduko dituzte.
Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.
Migratzaile familia batek irekitako denda baten aurrean ikur frankistak jarri dituztela salatu du Zurekin Nafarroa ezker koalizioak. Fiskaltzari eraman dizkiote datuak, gorroto delitu bat egon daitekeelako pankarta horren atzean.