Espainiako Gobernuko negoziazioetan hizkuntzaren auzia erdigunean jartzea eskatu dute hainbat eragilek
O Festigal jaialdian elkartu dira Euskalgintzaren Kontseilua eta katalanaren eta galizieraren aldeko hainbat erakunde eta elkarte. Bertan egin dute eskaera, eta hizkuntza gutxituen normalizazioaren aurkako “oldarraldia” gertatzen ari dela salatu dute.
Uztailaren 25ean batu dira Compostelan, Galizian, hizkuntza gutxituen aldeko hainbat erakunde, hala nola Euskalgintzaren Kontseilua, Galiziera Normalizatzeko Mahaia, Katalan Hizkuntzaren aldeko Plataforma eta Valentziako Kultur Ekintza elkartea. “Oldarraldia" salatu eta horren aurka egiteko konpromisoa hartzeaz gain, hizkuntza gutxituen gaia Espainiako Gobernua osatzeko egiten ari diren negoziazioen “erdigunean” jartzeko eskaera egin dute.
Eragile guztiek adierazi dute “oldarraldiarekiko” kezka, batez ere “oldarraldi judizialaren” partetik. Etengabe normalizazioaren bidean “oztopoak eta atzerapausoak” daudela salatu dute. Oraingo egoera politikoa “aukera” gisa ikusten dute, hizkuntza gutxituak “erdigunean jartzeko” eta “gutxieneko bermeak” eskatzeko.
Berria-k jaso ditu erakundeek mahai gainean jarri dituzten hiru eskaera: “Ezinbestekotzat” jo dute hizkuntza gutxituek beren lurraldeetan ofizialtasuna izatea; “iraulketa” egon behar da estatuko administrazio “periferikoan” eta justizia administrazioan; eta ikus-entzunezkoetan hizkuntza gutxituen presentzia handitu behar da. “Ezin da gertatu hizkuntza gutxituen eta hizkuntza eskubideen afera negoziazioetatik kanpo gelditzea beste lau urtez”, adierazi dute.
Eskuin muturraren “goraldia” ere kontuan hartu dute, eta “joera globalizatua" dela adierazi. Joera horrek hizkuntza gutxituen “kontrako jarrerak” ekartzen dituela salatu dute, eta hizkuntza gutxituen aldeko borroka “ezinbestekotzat” hartu.
Marfa (AEB), 1954. Texasko basamortuko herri horretako Blackwell lehen hezkuntzako eskolan haurrak zeremonia berezi batean parte hartzera behartu zituzten. Irakasleek paper zatiak banatu zizkieten eta bertan zera idazteko eskatu: “Ez dut espainieraz hitz egingo, ez... [+]
Erreportaje honetako protagonistak Gasteizen bizi dira eta hizkuntza gutxiagotuetan hitz egiten dute: amazigeraz, galegoz, mirpuriz eta guaranieraz, hurrenez hurren. Soumia Berkani Ben Yahia, Toni Cid Armanda, Altaf Hussain, eta Sonia eta Delcy Godoy Bizzozzero dira. Euskal... [+]
Soziolinguistika Klusterrak antolatuta 2024ko Euskal Soziolinguistika Jardunaldia egin berri da Gasteizen apirilaren 23an. Azken urteetan euskararen eta katalanaren alde eta aurka agertu diren diskurtsoak izan ziren ardatz. Onintza Legorburu, Xan Aire eta Mikel Peruarena aritu... [+]
Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]
Carolina Gandulfo doktorea. Argentinan jaioa, Ipar-ekialdeko Unibertsitate Nazionaleko Humanitate Fakultateko irakaslea. Iragan udazkenean Garabidek gonbidaturik egonaldia egin zuen gure artean, eta mintzatu zitzaigun Argentinako guaranieraz. Ikastetxe bateko esperientzia... [+]
Netflix, Amazon Prime eta Disney+en, Hizkuntza Gutxituen Europako Gutunak onartzen dituen bost hizkuntza baino ez dituzte erabiltzen. Bosten artean nagusi da, alde handiz, katalana. Ondoren datoz galiziera, euskara, luxenburgera eta Eskoziako gaelikoa. EHUko Nor Ikerketa Taldeak... [+]
Hizkuntzaren aldeko aktibistatzat aurkeztu dituzte bere buruak Casamachin Yulek eta Velasco Nuskwek, nasa herriko indigenak biak ere. Nasayuwea biziberritzeko taldean ari dira lanean, Kolonbian, Cauca eskualdeko Toribío udalerrian. 37.166 biztanle dira eta, horietan, %96... [+]
Carlos Santiago Moreta kitxua hiztuna da gaur egun. Ekuadorreko Otavalo herrian jaio zen, Imbabura probintzian. Gaztetxo zela sartu zuen muturra Imbaburako Kitxua Gazteen Elkartean. Han jabetu zen hizkuntzaren garrantziaz. Indigena bai, baina ez zuen etxeko hizkuntza hitz... [+]
Okzitania, Europa modernoaren sorrera garaian, zulo beltz baten gisakoa iruditzen zait. Eta zalantzan izaten naiz ea ez ote garen zulo beltz horretan behera oraindik ere erortzen eta erortzen ari. Joxe Azurmendik duela gutxi argitaratu duen Europa bezain zaharra liburuan atal... [+]