Espainiako gastu militarrak errekorra jarriko du aurten
Bakearen Delás Zentroak Espainiako Gobernuaren 2021eko aurrekontu militarraren analisi kritikoa argitaratu du. Bertan azaldu du Unidas Podemos eta PSOEren koalizio gobernuaren aurtengo aurrekontuak gastu soziala handitu duela, baina aldi berean gastu militarra ere bai: 2020ko urtearekin alderatuta %6,5 handitu du Defentsa ministerioaren aurrekontua eta guztira 10.863 milioi eurokoa da. Baina gobernuaren ohiko jokabidea da gastu militarra sail ezberdinetan zatikatzea, horrela kopuruak herritarren begietara oharkabeago pasa daitezen. Delás Zentroaren arabera, beste ministerioetan sakabanatutako gastu militarrak batuta 21.623 milioi eurokoa izango da Espainiako estatuaren aurtengo gastua: bere historiako handiena, eta aurreko urtekoa baino %10,3 gehiago.
Gastu militarra gehien handitu dutenak Armamentu Programa Bereziak dira: militarren material, azpiegitura, eraikuntza eta armetan 3.266 milioi euro gastatuko ditu aurten gobernuak, 2020an baino %30,2 gehiago.
Datu argigarri hauek ere eman ditu Delásen txostenak: eguneko 59 milioi euro gastatzen dira kontu militarretan. Biztanle bakoitzeko 456 euro joango dira 2021ean gastu militarrera. I+G militarrera 861,14 milioi euro bideratuko dira.
Segurtasunak suntsiketa esan nahi duenean
Delás Zentroak segurtasun ideia birplanteatu behar dela aldarrikatu du: "Uste dugu gastu militarra handitzeak, batez ere arma berrietarako, erakusten duela ezarritako lehentasunak oso dudazkoak direla eta beharrezko da lehenbailehen segurtasunaz dugun ideia birplanteatzea. Estatuak suntsitzeko duen gaitasunarekin lotu beharrean, pertsonen segurtasunean eta zaintzetan oinarrituko diren politiketan oinarritu behar dugu segurtasuna".
2022an, urteko aurrekontuan onartutakoa baino %20 handiagoa izan zen inbertsio militarra; 2023an, %30 handiagoa. Europako herrialdeen gastu militarra Gerra Hotzaren amaierakoa baino handiagoa da une honetan.
Bigarren Intifadaz geroztik ikusi gabeko eraso "antiterroristari" ekin dio Israelek Zisjordanian. Jenin, Tulkarm eta Tubas hiriak izan ditu jomuga drone, helikoptero eta batailoi militarren bidez, eta gutxienez bederatzi lagun hil ditu jadanik. Hainbat iturriren... [+]
Haurra nintzenean, etxean ohitura zen arratsaldeko zortzietan egiten ari ginen hori albo batera utzi, telebista piztu eta ETB1eko albistegia ikustea. Hasieran sekulako amorrazioa sentitzen nuen gaueroko kate aldaketa bidegabe horien aurrean, eta gurasoei galdetzen nien ea nola... [+]
Maiatzaren 30ean Nafarroako Gobernuak zenbait biktimaren aitortza egin zuen eta senitartekoek Sekretu Ofizialen Legea bertan behera uzteko eskatu zuten. Horien artean, Mikel Zabalza eta Mikel Arregiren familiak. ‘Naparraren’ anaiak ere egina du eskaera hori. Eneko... [+]
Munduko erakunde militar suntsitzaileenak 75 urte bete ditu, eta eztei horiek behar bezala ospatzeko, esan du bere kideek gehiago gastatu beharko dutela armetan. Gainera, urtemugaren goi bileran beste potentzien kontrako gerra hauspotu du NATOk, Txinaren eta Errusiaren kontrako... [+]
Sortu zela 75. urteurrenean egindako gailurrean, Aliantza Atlantikoak Txinaren kontrako mezua gogortu du eta herrialde asiarrari egotzi dio Errusia laguntzea Ukrainako gerran. Kievi laguntza gehiago emateko konpromisoa adierazi dute NATOko 32 kideek eta Europako herrialdeek... [+]
Luis Arce Boliviako presidenteak armadaren "mugimendu irregularrak" salatu ditu. Komandante ohi bat La Paz hiriburuan dagoen Quemado jauregia hartzen saiatu da hainbat ibilgailurekin, baina inork ez dio babesik eman eta azkenean atxilotu egin dute.
1415eko udazkenean Agrincourteko gudua lehertu zen Ingalaterra eta Frantziaren artean, Ehun Urteko Gerraren gudu erabakiorrenetakoa. Horretarako, Henrike V.a Ingalaterrako errege eta Irlandako jaunak uda horretan bere ejertzitoa Frantziara bidaltzea erabaki zuenean, soldaduak... [+]
“Si vis pacem, para bellum” kantatzen genuen laurogeiko hamarkadan orduko gazte euskaldunok. Bakea nahi baduzu, prestatu gerrarako, oihukatzen genuen latinez, ulertu barik oso ondo esaldiaren esanahia.
Sasoi hartan, euskal gatazka gori-gori zegoen, eta munduak... [+]
Genozidioa zoritxarrez modan dagoen hitza da. Rafael Lemkinek 1946an egin zuen definizioaren arabera, “talde nazional, etniko, arrazazko edo erlijioso bat erabat edo partzialki suntsitzeko asmoz egindako ekintzak” dira genozidioa. Ekintza horiek “taldeko kideak... [+]
Jose Miguel Etxeberria Naparra-ren gorpua aurkitu gabe bukatu da Frantziako Landetan egindako bigarren indusketa. 44 urte dira militantea desagertu zenetik eta bere familiaren belaunaldi batetik bestera pasa da bere bilaketaren zama.
Droneen ekoizpena gorantza doan industria da, eta Turkia gerrarako droneen fabrikatzaile eta esportatzaile handienetakoa bihurtu da. Haien produktu izarra Bayraktar TB2 da. Modu autonomoan aireratu, lurreratu eta nabigatu dezakeen drone bat, baina giza operadore baten mende... [+]
Las Vegas hiri ezagunetik ordubetera Creech-eko aire-base militarra dago basamortuaren erdian. 1950eko hamarkadan, Gerra Hotzean, ia mila leherketa nuklear "esperimentalen" lekua izateagatik ospetsu egin zen. Creechen koordinatu dituzte azken 20 urteotan AEBek mundu... [+]