Espainiak 19 kargudun frankista itauntzeko izapideak abiarazi ditu, Argentinak eskatuta
Bi urtez María Servini epailearen eskaerei jaramonik egin gabe egon ostean, Justizia Ministerioak lurralde auzitegitara bideratu ditu eskaerak. Martín Villa, Utrera Molina eta Muñecas daude inputatuen artean.
Oraingoan ezin izan dio izkin egin, eta Espainiako Gobernuak kargu frankistak galdekatzeko izapideak abiarazi behar izan ditu. Orain artean, María Servini epaile argentinarraren eskaerak bazter utzi eta estradizioak ukatu ditu Espainiak, baina Argentinarekin arlo penalean dituzten akordioek ahalbidetu dute hemeretzi kargudun frankista itauntzea. Hala, Espainiako auzitegietan deklaratu beharko dute, besteak beste, Rodolfo Martín Villa eta José Utrera Molina ministro ohiek, baita Antonio González –Billy el Niño goitizenez ezagunagoa–, eta Jesús Muñecas polizia ohiek ere.
Hemeretzi inputatuetatik hamazazpik lehendabiziko aldiz deklaratuko dute –González eta Muñecasek Auzitegi Nazionalean egin zuten–, hilketa, tortura eta haurrak lapurtzeagatik inputatuta. Kereilaren abokatu Carlos Slepoyk adierazi duenez, “eskaera garrantzitsua da, eta Espainiako Gobernua oztopatzen saiatu dena berdintzen lagunduko du".
Oraindik data jarri gabe egon arren, galdeketak urrian zehar egitea aurreikusten da. Espainiako Justizia Ministerioak lurralde auzitegietara bideratu du gaia, eta haien erantzunaren zain dago Argentinako Justizia. Slepoyren arabera, galdeketetan parte hartuko du María Servini epaile eta auziaren bultzatzaile nagusiak.
Ortiz Alfauren lekukotza
“Argentinako kereila" deiturikoaren barruan, Bilboko Auzitegian deklaratu zuen astelehenean Luis Ortiz Alfauk. Bere esanetan, “sekulako izugarrikeriak” jasan behar izan zituen, eta gerra garaian eta frankismoan gertatua kontatu nahi izan du, “berriro gertatu ez dadin”.
“Askatasunaren defendatzaileentzat” gerra ondorena oso gogorra izan zela salatu du, eta Espainiako Gobernuaren jarrera arbuiatu: “Memoria historikoa alboratu dute, eta Argentinatik etorri behar izan du epaile batek”.
Iruñeko Erorien monumentua faxismoaren salaketarako eta memoria demokratikorako Maravillas Lamberto interpretazio zentroa bilakatzea adostu dute EH Bildu, PSN eta Geroa Baik. Eraikinaren parte bat eraitsiko dute, eta adiera frankistako elementuak kendu edo estaliko... [+]
"88 urteko isiltasuna nahikoa da; gure herritarrek behingoz aitortza ekitaldi bat merezi dute"
Saturraran Elkarteak antolatuta, Oroimen Eguneko ekitaldian batu dira larunbatean 1939tik 1944 bitartean Saturrarango Emakumeen Kartzela egon zen inguruan, bertan preso egondako emakume eta umeak oroitu eta omentzeko.
Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]
Ekitaldian 1969ko gertaera tragikoak gogoratzeaz gain, memoria historikoaren defendatzaileak ere omenduko dituzte.
Gasteiztarrarekin bederatzi dira ihesaldian parte hartu zuten identifikatutako pertsonak. Guztira, Nafarroako DNA Bankua sortu zenetik 43 pertsonaren datuak lortu dituzte.
Otxandioko bonbardaketaren erantzule nagusietako bat da Angel Salas Larrazabal urduñarra. Hortaz, herritarren aurka Euskal Herrian eginiko lehen bonbardaketan parte hartu zuen.
German Rodriguez eta Joseba Barandiaran omendu, eta langile mugimenduaren alde egindako lana txalotu dute Iruñean. Palestinari ere elkartasuna adierazi diote, sanferminetan urteroko zitan Iruñean.
Migratzaile familia batek irekitako denda baten aurrean ikur frankistak jarri dituztela salatu du Zurekin Nafarroa ezker koalizioak. Fiskaltzari eraman dizkiote datuak, gorroto delitu bat egon daitekeelako pankarta horren atzean.
1939 eta 1941 bitartean Igari eta Bidankoze arteko errepidea eraikitzera behartu zituzten frankismoaren 2.400 esklaboak omendu zituzten larunbatean, Igariko gainean. Errepresaliatu antifaxista haien memoriak gure bidea izan behar duela aldarrikatu zuten omenaldia antolatu zuen... [+]
Egin gintuztenen eta geure borondatearen kontra eraiki nahi izan zigutenen oinarria berriro ere indar berritzen ari ote den nago.
Eskolako Kontseiluaren izenean honako baldintza hauek jartzen zitzaizkien, gerraostean, gure herrietara maistra lanera zetozenei, derrigorrean... [+]
Hari buruzko aipamenik apenas iritsi zaigu historia liburuetan, baina Jesús Carrera Olascoaga (Hondarribia 1911 – Alcala de Henares 1945) Espainiako Alderdi Komunistaren idazkari nagusi izatera iritsi zen. Frankistek atxilotu, torturatu eta fusilatua, bere... [+]
Madrilgo Cuelgamurosen, Erorien Harana deituriko monumentuan arkeologoak egiten ari diren indusketetan etengabe ari dira jasaten eskuin muturreko jendeen presioa, hala adierazi du Pako Etxeberria auzitegi-medikuak. Egunotan, biktima errepublikarren senideek bisitatu ahal izan... [+]