Esne ekoizleen egoera larria salatuko dute Europako ministroen goi bilerari begira
Apirilean Europar Batasunak esnearen kuotak kendu zituenetik sektoreko ekoizleek egoera larria bizi dutela salatu dute. Gaiaz hitz egiteko goi bilera eginen dute astelehenean Batasuneko Nekazaritza ministroek Bruselan. Abeltzainek protestak deitu dituzte.
Esnegileek salatu dute industriak esne litroa ekoiztea kostatzen zaiena baino gutxiago ordaintzen diela, eta horrela jarraituz gero sektoreak desagertzeko arrisku handia duela. Lehenagotik ere egoera larria bazen, kuoten desagerpenaz geroztik okerrera egin du, abeltzainen arabera.
Duela 30 urte, 1984an ezarri ziren esnearen kuotak Europar Batasunean. Komunitateko herrialdeen gehiegizko ekoizpenak merkatura aterabiderik ez zuten soberakinak sortu zituen. “Gurin mendiak” eta “esne lakuak” bezala deskribatu zituzten garai hartan soberakin haiek, eta egoerari aurre egiteko sortu zituzten kuotak.
Neurria bertan behera gelditu denetik esne soberakina sortu da berriz eta prezioek behera egin dute. Garikoitz Nazabal EHNEko kideak egoera salatu du Euskadi Irratian: “Ekoizle askok esnea etxetik ateratzeko behar larriak dituztela ikusita, zenbait industria –beren interes propioei bakarrik begiratzen dietenak– aprobetxatzen ari dira baserritarrak estutu eta prezioak jaisteko”.
“Ministro anderea, esnea ez da iturritik ateratzen!”
EHNEk abuztuan egindako prentsaurrekoan salatu zuenez, azken hilabeteetan ohikoa da 0,24 eta 0,28€/litro prezioak jasotzea esneak, ekoizpen kostuak betetzeko prezioa 0,356€/litroan dagoen bitartean.
Sektoreak aurrera jarraitu ahal izateko beharrezko neurriak hartzeko deia egin zuen EHNEk. Ekoizpenaren kontrola egin eta prezio duinak ezartzeko, esne kontratuak betetzeko eta Europako erabakien aurrean bertako politikak bultzatzeko eskaera egin zieten agintariei.
Estatu mailan, protesta jendetsuak
Abuztuaren 24an Leonen hasi eta irailaren 4an Madrilen amaitu zen “martxa txuria” bezala deitutako protesta. Estatuko milaka abeltzainek parte hartu zuten esnearen prezio baxuengatik protesta egin eta gobernuari esnearen prezio minimoa ezartzeko eskaera egiteko. Europako hainbat herrialdeetan jada neurriak hartu dituztela eta, Espainiako Estatuan ere bide hori hartzeko exijitu zuten.
Galizian, aste osoko protesten ondoren, asteburuan manifestazio jendetsuak egin dituzte abeltzainek. Astelehenean Santiagon protesta deitu dute, eta 5.000 traktore baino gehiagok hiria kolapsatzea aurreikusten dute antolatzaileek.
2023an ezagutu genuen Solway Investment Group multinazional suitzar-errusiarraren boterea noraino iristen den. Guatemalan duen Fenix meategiaren gehiegikeriak agerian uzten zituen ikerketa baten berri eman zigun Prensa Comunitariako kazetari batek, eta elkarrizketa hori [+]
Atun latatan aurkitu diren merkurio kopuruekin asaldatuta dabiltza herritarrak. Bloom erakundeak Europan egindako ikerketa baten arabera, Carrefour, Intermarché, Mercadona, Aldi... supermerkatu guztiek merkaturatzen dute atuna kutsaturik. Arrantza industrialak berehala... [+]
Nekazarien eta abeltzainen erreferentziazko sindikatua da Euskal Herriko Nekazarien Elkartasuna. 1976tik lanean daraman elkarte horrek 3.000 afiliatu baino gehiago ditu, eta lehen sektoreak dituen erronkak ez dira nolanahikoak. Egoera horretaz eta etorkizunari buruz sindikatuak... [+]
Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
Arabako Errioxako ardogileek euren izendapena izateko bidea judizialki eten du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak, Errioxako Jatorri Izendapenaren Kontseilu araultzaileak jarritako helegitea babestu ondoren. Hala, ezin izango dute Arabako Mahastiak sor-marka erregistratu. Nolanahi... [+]
Gipuzkoako Getariako kostatik 3,7 itsas-miliatara (6,6 kilometrora) jartzear dira Euskal Herriko lehen itsas zabaleko arrain haztegia. 50 metroko diametroa eta 40 metroko sakonera dute bi kaiolek. Bertako itsas baldintzetara ongi egokitzen badira, 2025eko udan 50 hegalabur edo... [+]
Hego Euskal Herrian energia berriztagarrien makroproiektuen zaparradari zenbakiak jarri dizkiogu erreportaje honetan. Datuek marrazten duten mapan, Nafarroak gori-gori jarraituko du eta Araban daude kontzentratuta EAEn enpresek egin nahi dituzten energia zentralen %75,4. Hori... [+]
Sardina bat... bi sardina... topatu ziren...
Atlantikoan, Mediterraneoan, Indikoan, Pazifikoan… Gauez bada, 25-55 metroko sakoneran; egunez sakonago, 100 metrorainokoan, harrapariengandik babesteko.
Kanboko bi hautetsi nagusiak (auzapeza eta lehen axuanta) errabiatuak dira. Hiru herritarren kontra plainta ekarri dute, Marieneako pentzearen alde protestatzeagatik. Bigarren aldia da enetzat, goizeko 06:00etan, ohetik ateratzen gaituztela (bizilagunarekin), hamar bat... [+]
Valle de Odieta etxalde erraldoiaren kontrako ekintza 2021ko martxoan egin zuen Greenpeacek, Nafarroan. Makroetxaldeak 79 txahal gaixotzea leporatzen die ekologistei, orain Greenpeaceren defentsak salaketa ezeztatzen duen albaitaritza-txostena aurkeztu du eta epaiketa atzeratu... [+]
Lehen sektorea bultzatzeko eta indartzeko lanean dihardute Nafarroako Pirinioetan azken urteotan, eta lanketa horren baitan sortu zuten Pirinioetako Mahaia. Diagnostikoa ondu dute azken urteotan, eskualdean lehen sektoreari lotuta dituzten hutsuneak identifikatzeko, eta ondorio... [+]
Hau irakurtzen duzunerako, ez dakit zenbat herri izango ditudan bihotzean eta zenbat gogoeta buruan. Idatzi hau bidali baino lehen, izan naiz Arantzan, Tolosan, Elgoibarren eta Ondarroan, Hausnarrean liburua aurkezten.
Emakume bat ikusi zuen Xabier Arriagak Gernikako kafetegi batean kafesnea esne gaingabetuarekin eta gurinezko opil batekin hartzen. Orduan konturatu zen nolako kontraesanetara ohitu nahi gaituen sistema kapitalistak.