Eskuina krisi sakonean: Errepublikanoak-eko presidente Ciotti eta Birkonkista alderdiko Maréchal kanporaturik
Frantziako Legebiltzarrerako hauteskundeetarako eskuin muturreko RN alderdiarekin aliantzak osatzeko asmoa plazaratu du Errepublikanoak alderdi eskuindarreko presidente Eric Ciotti-k. Alderdiaren barnean desadostasuna sortu du alde bakarrez harturiko erabaki horrek eta alderditik kanporatzea erabaki du zuzendaritzak. Gauza bera Birkonkista alderdi faxistari dagokionez: RNari lotzeko irekidura plazaratzeagatik kanporatu dute Marion Maréchal, Europako bozketarako zerrendaburu izandakoa.
Frantziako esfera politikoan mugimendu sakonak ondorioztatu ditu Europako Parlamenturako emaitzak jakin bezain laster Emmanuel Macron presidenteak Legebiltzarra desegin eta hauteskunde berri batzuetara deitu izanak. Eskuina krisi sakon batean murgilduta dago orduz geroztik. Batetik, Errepublikanoak alderdiak bere presidente Eric Ciotti kargutik eta alderditik kanporatzeko erabakia hartu du. Horren alde egin dute aho batez alderdiaren zuzendaritzako kideek eta goi kargudunek, asteazkenean buruturiko bileran. Hain zuzen, ekainaren 30ean eta uztailaren 7an egitekoak diren bozketei dagokionez eskuin muturreko RN alderdiarekin aliantzak egiteko xedea zabaldu du Ciottik, baina ez da alderdiaren postura eta horregatik dute kanporatu. Annie Genevard eta François-Xavier Bellamy dira presidente berriak.
Zortzi ordezkari izatetik 88 izatera pasa zen eskuin muturra 2022an. Europako hauteskundeetan, lehen indarra atera da Frantziako Estatuan, herrien %90 baino gehiagotan lehen kokatuz.
Igande gauerako aurkeztu beharko dituzte alderdiek haien hautagaiak, eta Ciottiren postura sostengatu duen diputatu bakarra –Christelle D´intorni– zerrendaburu ez jartzeko erabakia hartu du alderdiak. Hala eta guztiz ere, aurkeztuko dela baieztatu du D´intornik: "LR Errepublikanoak alderdikoa naiz eta hor gelditzen naiz. Nire ideiak ez dira aldatu, eskuin errepublikanoarenak dira, errepublikanoenak". Bistan da, Ciottik ere gogorki kritikatu du alderdiaren erabakia, "legez kanpokotzat" jo du eta funtsean, ez zen bilerara agertu. Okerrago, bilera aitzin alderdiaren egoitzan ziren langileak kanpo ezarri eta ateak itxi zituen, eta alderdiko ordezkarien harridura eta haserrea areagotu zituen. Ciotti aurkeztuko da, baina LR alderdiak ere aurkeztuko du bere hautagaitza bat, eskuinean, beraz, bi hautagai. 2022az geroztik, 577 diputatuetarik 61 ditu Errepublikanoak-ek, eta horietarik 59 aurkeztuko ditu berriz ere hauteskunde horietarako.
Birkonkista alderdi faxista zatiturik
Ezker muturrak osaturiko fronteari zein Macronen alderdiari aurre egiteko asmoz, RNari batzeko asmoz dabil Birkonkista alderdiko Marion Maréchal ere –ez dezagun ahantzi RN alderdiko Marine Le Pen buruaren iloba dela–. Horrelakorik ez du onartu alderdiko presidente Eric Zemmourek: "Okaztatua eta minduta nago. (...) Traizionatu nau, traidorekerian profesionalez inguratuta dago". "Eskuinen batuketaren hautagaitza bakarraren alde" egitearekin ados agertu zen Europako hauteskundeetarako zerrendaburu zen Maréchal.
RNaren mehatxua
88 diputatu lortu zituen 2022an eskuin muturrak, sekulako saltoa eginez: zortzi ordezkari izatetik 88 izatera pasa zen. Europako hauteskundeei dagokionez, lehen indarra atera da Frantziako Estatuan, eta herrien %90 baino gehiagotan lehen indar gisa kokatu da. Ipar Euskal Herriko 158 herrietatik 92tan ere lehen atera da.
Eskuin muturra boterera heltzeko arriskuaz kontziente, hautagaitza bakarra aurkeztearen alde egin dute ezkerreko alderdiek.
Garaipen olatu horretatik biziki hurbil datoz Legebiltzarrerako hauteskundeak eta seguruenik alde daukan mugimendu hori aprobetxatuko du eskuin muturreko alderdiak ekainaren 30ean ere. Hala ere, erabat ezberdina da dinamika, lekuan leku aurkeztu behar dituztelako hautagaiak alderdiek eta RNaren tokiko ordezkariak ez direlako beti aurpegi ezagunak. Hau da, Europarako aurkezturik Jordan Bardellaren fama ez dute anitzek eta horrek eragina izanen du botoa ematerako unean.
Bi itzulitara doaz hauteskunde horiek eta inskribatuen botoen %12,5 lortuko dutenak dira uztailaren 7ko bozketetara pasatzen ahalko. Frantziako Legebiltzarrerako azken hauteskundeetan 577 bozka eremuetatik 208tan pasa zen bigarren itzulira RN alderdiko hautagaia. Ikusteke dago aldi honetan zenbatetan pasako den, eta ondotik bi itzulien artean zein alderdik deituko duen argiki eskuin muturrari bidea moztera.
Ipar Euskal Herriak dituen militante nekaezin horietarikoa dugu Peio Dufau: ofizioz tren gidaria, CGT sindikatuan buru belarri inplikaturikoa, Bake Bidean dinamikan engaiatua eta alabari Wolfram sindromea izeneko eritasun arraroa atzeman ziotenaz geroztik izen bereko elkartean... [+]
Laugarrenez altxatu da eguzkia Baionako besten eremu setiatuan eta uste dut, septentrioko Euskal Herri honetan, hatsa hobekiago hartzen dugula, batez ere gure hiru diputatuak Fronte Herritar Berrikoak direlako eta olde beltz-kakia hirugarren postura zokoratu dugulako. Bi gauza,... [+]
Hirugarren kokatu bada ere, pozik izatekoa badu eskuin muturreko RNk: inoiz baino azkarrago da Frantziako Legebiltzarrean –2017an zortzi diputatu zituen, 2022an 88 eta orain 143–. Bere hauteslegoa azkarki emendatuz doan heinean, anitzez zabalagoa du oinarria:... [+]
Sei hautagai dira Frantziako Legebiltzarrerako presidente izateko lehian –ezkerretik bat, Macronen aldeko bi, eskuinetik bat, eskuin muturretik beste bat eta independente bat–. Horrez gain, dozenaka eragilek deiturik, FHB Fronte Herritar Berriaren garaipenaren... [+]
Nork aurreikusten ahal zuen 2024an Peio Dufau –Marie Heguy-Urain duelarik ordezko– EH Baiko hautagaia, diputatu izanen zela? Eskuin muturraren kontrako kanpainak eta estrategiak funtzionatu du. Ipar Euskal Herriak ez du faxistarik bidaliko Frantziako Asanblea... [+]
Ikasle batek erran zidan, behin, testu bat aztertzen ari ginela: “Pertsonaia eri da: geldi-geldia pentsaketa ari da bere buruan”. Bistan dena, erranaldi horrekin, gaizki adierazi zuen gogoan zuen iruzkina, erran nahi baitzuen pertsonaiaren ezontsa nabari zela haren... [+]
20:00etan atera dira lehen datuak, harridura orokorra eraginez: zundaketa guziek lehen kokatzen zuten eskuin muturreko RN hirugarren atera da eta ezkerreko FHB Fronte Herritar Berria garaile. Gehiengoan edota gehiengo osoan ikusten zen RN Batasun Nazionalarentzat zaplaztekoa... [+]
Iñaki Echanizek irabazi du Zuberoa, Nafarroa Beherea, Hazparne eta Biarnoko zati bat barnebiltzen dituen laugarren hautesbarrutian. 2022an bezala, garaile atera da, ezkerreko Fronte Herritar Berriaren izenean.
Ezkerrekoa beharko lukete Frantziako Lehen ministroak eta bere gobernuak, jakinik Fronte Herritar Berria garaile atera dela Frantziako Legebiltzarrerako hauteskundeetan. Baina, ezkerraren garaipenaren gainetik pasaz, bestelako gehiengo bat osatu nahian dabil Emmanuel Macron... [+]
Libération egunkariak eramandako ikerketaren emaitza da: gutienez abendutik elkartu dira eskuin muturreko RNeko Jordan Bardella eta Marine Le Pen Emmanuel Macron presidentearen hurbilekoekin. Macronen kontseilari hurbila den Thierry Soleren etxean egin dituzte ezkutuko... [+]
Zutabe hau idazteari uko egin behar nioke, baina berandu da. Hauteskundeak izan dira Frantzian. Non dago Frantzia? Bai, hemen goian, iparraldean; baina, munduan, ez dakit oraintxe non dagoen Frantzia, noren zer den. Eta ez dakit noiztik begiratzen diodan ia soilik... [+]
Frente Herritarrak irabazi ditu hauteskunde legegileak Pirinio Atlantikoetako seigarren hautesbarrutian, Peio Dufau izanen delarik diputatu heldu diren urteetan. Bozen %36,28 bildurik, 27 117 bozekin, historiako lehen diputatu ezkertiar abertzalea izanen da. Haren gibeletik,... [+]
