Eskuina garaile Frantzian: FN mamua uxatu dute aldi baterako
Bigarren itzulia erabakigarria izan da FN geldiarazteko. FNren gorakadari aurre egiteko bi datu: lehen itzulian, hiritarren %50k boza eman zuen, bigarrenean, ia %59k. Hiru milioi bozkatzaile gehiago izan dira bigarren bozaldian. Edonola ere, FNk ia zazpi milioi boz eskuratu ditu.
Inkesten arabera FNko Marine Le Pen burua da 2017rako hauteskunde presidentzialetan bigarren hautagaia. Lehena, Bordeleko Alain Juppé auzapeza, LRkoa. Inkesten arabera, Juppé da Le Penen aurkako lehian herritarren lehen aukera, Sarkozyren aurretik. FNri aurre egiteko Sarkozyren politika moldea ez da eskuineko bozemaileen gehiengoaren gustukoa. Aldiz, ezkerreko hautagaien artean Manuel Valls da lehen aukera, François Hollande presidentearen aitzinetik.
Dena dela, Nicolas Sarkozyren LR (UDI eta MoDem zentristak lagun) izan da garaile: hamahiru eskualdeetatik zazpitan gobernatuko du. François Hollande presidentearen PSk (Ekologista/Berdeak lagun) bostetan. Marine Le Penen FNk –bizpahiru eskualdetan irabazteko zorian egon da– ez du eskualde bat bera ere gobernatuko.
FN bi eskualdetan nagusitu zen lehen itzulian. Manuel Valls (PS) lehen ministroaren barrage delakoak geldiarazi du ordea. Nord-Pas-de-Calais-Pikardian, hain zuzen, Xavier Bertrand (LR) kontserbadoreak irabazi du bozen %58rekin. Marine Le Pen FNko liderrak berriz, bozen %41,9 lortu ditu.
Provence-Alpes-Cote-d'Azur (PACA) eskualdean ere LR atera da garaile. Christian Estrosik bozen %55,8 jaso ditu. FNko Marion Marechal Le Penek %44,2.
Badago kontuan hartu beharreko datu bat: FN irabaztear izan den bi eskualde hauetan ez dago ezkerreko kontseilari bakar bat ere. Kontseilari guztiak eskuinekoak (LR eta zentristak) eta eskuin muturrekoak dira.
Gainerakoan, eskualde guztiak eskuinaren eta ezkerraren artean banatuak izan dira, Korsikan salbu. Errepublikarrek (LR, zentristak barne) zazpitan irabazi dute, eta bost eskualdetan ezkerrak (Berdeak lagun). Alta bada, egiari zor, Frantzia gobernatzen duen PSk Île de France eskualdea (Paris barne) galdu du. Sarkozyren LR garaile atera da. Eskualde hau berebizikoa da, datorren urteko boz presidentzialetara begira.
Alain Rousset garaile Akitanian
Alain Rousset sozialistak bozen %44rekin irabazi du Akitania-Limousin-Poitou-Charentes eskualdean. Pirinio Atlantikoetan bozen %47,85 lortu ditu. Ipar Euskal Herrian ere nagusi atera da ezkerreko zerrenda.
Adibide baterako: Baionan, Rousseten zerrendak lortu du boz gehien: %50,61. Virginie Calmels eskuinekoak bozen %33,19 lortu ditu, eta Fronte Nazionaleko Jacques Colombierenak %16,20.
Hendaian eta Angelun ere sozialistak izan dira nagusi, botoen %59,34 eta %44,58 lortuta, hurrenez hurren. Donibane Lohitzunen eta Miarritzen, aldiz, LR-ren zerrendak irabazi du. Donibane Lohizunen, adibidez, eskuinak bozen %45,46 lortu du, eta Miarritzen %46,26. FNk bozen %15 inguru lortu du herri horietan guztietan.
Adierazgarria da, departamenduetako bozetan eskuina gailendu zitzaion ezkerrari. Alain Roussetek bozen joera aldarazi du. Akitanian eta Ipar Euskal Herrian boz erabilgarria garaitu da FNren aurka.
Korsikan, abertzaleak nagusi
Femu a Corsica eta Corsica Libera alderdiek ezustekoa eman dute: Gilles Simeoni Bastiako auzapeza buru duen zerrendak irabazi ditu hauteskundeak. Bigarren itzulian koalizioa osatu dute, eta bozen %36 lortu. Paul Giacobbiren ezkerreko zerrenda atzean geratu da botoen %39rekin, Jose Rossiren eskuineko koalizioa, bozen %25ekin. Adierazgarria da, FN laugarren indarra izan da bertan. Gainerako eskualde guztietan hirugarren indarra izan da.
Uda aurretik, irakasle talde batek ekimen bat jarri zuen martxan ikasleek proba euskaraz erantzun ahal izateko. Kazetak adierazi duenaren arabera, orain gertatutakoa ikertzeko prozesua zabalik dago.
Politikari zentrista ezaguna, 1986tik 1991ra Departamendu kontseilari izan zen, 1991tik 2014ra Miarritzeko alkate eta Frantziako senatari 1992tik 2011ra. 86 urte zituela zendu da abuztuaren 21ean, infartu baten ondorioz.
Bagira prozesuaren emaitza, Herri bidea bide-orria izan zen. Bide-orri honetan, abertzaleen helburua herriari boterea itzultzea dela aipatzen da, eta boterea itzultzeko, herriari burujabetza maila maximoa emanen dioten instituzioak herriari eskaintzea adierazten da. Zehazten da... [+]
Nork aurreikusten ahal zuen 2024an Peio Dufau –Marie Heguy-Urain duelarik ordezko– EH Baiko hautagaia, diputatu izanen zela? Eskuin muturraren kontrako kanpainak eta estrategiak funtzionatu du. Ipar Euskal Herriak ez du faxistarik bidaliko Frantziako Asanblea... [+]
Iñaki Echanizek irabazi du Zuberoa, Nafarroa Beherea, Hazparne eta Biarnoko zati bat barnebiltzen dituen laugarren hautesbarrutian. 2022an bezala, garaile atera da, ezkerreko Fronte Herritar Berriaren izenean.
Ekainaren 30ean, lehen itzulian, 11.000 boto eskas gehiago lortu zituen Fronte Herritar Berria koalizioak Batasun Nazionalaren aldean. Orain, 30.000 boz atera dizkio. Parisera joango diren hiru hautesbarrutietako ordezkariak Fronte Herritar Berrikoak izanen dira.
Nafarroa Behereko zati bat, Zuberoa eta Biarnoko zati bat hartzen dituen laugarren hautesbarrutian %73ko parte-hartzea izan da (Frantziako estatukoa %65,5). Ezkerreko Fronte Popular Berriko Iñaki Etxaniz nagusitu da bozen %38,01ekin. Eskuin muturreko Batasun Nazionaleko... [+]
Sindikatuek eta Alda elkarteak deituta karrikara atera dira herritarrak eskuin muturraren gorakada salatzeko.
Bigarrenetik seigarren postura erori da Berdeen alderdia Ipar Euskal Herrian, Europar legebiltzarreko hauteskundeetan. 2019ko hauteskundeen datuekin alderatuta, 10.000 boz galdu dituzte; hots, %17tik %7ra pasa dira.
Lapurdi, Nafarroa Beherea eta Zuberoako herri gehienetan nagusitu da Batasun Nazionala, Pirinio Atlantikoetako Departamentuko prefekturak emandako datuen arabera. Nagusitasuna ia erabatekoa da Lapurdin.
Jean René Etxegaraik Peio Etxeleku baztertu du Errobi lurraldeko arduretatik. Etxeleku Kanboko hautetsia eta EAJren Ipar Buru Batzarreko lehendakaria da. Joan den astean Hirigune Elkargoko buruak jakinarazi zuen poloko hamaika auzapezetatik seik galdegin ziotela... [+]
Euskararen Erakunde Publikoak (EEP) batzar orokorra izan du astelehenean 2024ko aurrekontua bozkatzeko. Alain Iriart, Euskal Elkargoko ordezkaria kontra bozkatu duen bakarra izan da.
Mende erdia bete da Enbata legez kanpo ezarri zutenetik. Frantziako gobernuak Enbatak Hego Euskal Herriko ETA erakunde armatuarekin zuen balizko lotura ezarri zuen estakuru bezala. Horren ondorioz,Ipar Euskal Herriko lehen mugimendu abertzalearen azken kideak HAS Herriko Alderdi... [+]