Eskubide Sozialen Kartak “langileria pobretzeko estrategia bateratua” leporatu die Nafarroako Gobernuari eta patronalari
Chivite lehendakariak Foru Erkidegoaren egoerari buruzko eztabaidan paparra ateratzen ari zen bitartean, eragile sozialak Legebiltzarraren ate aurrean elkarretaratu dira azken agintaldiko bizitzaren garestitzea salatzeko. Azaroaren 19an Hego Euskal Herriko hiriburu guztietan manifestatzeko deialdia egin du Kartak.
“Bizi kalitatea”, “begirada progresista”, lehentasun sozial argiak”, “egonkortasuna”, “harrotasuna”. Maria Chivite Nafarroako Gobernuko lehendakariaren hitzak Foru Erkidegoaren egoerari buruzko eztabaidan egoera sozio-ekonomiko paregabea deskribatzen ari ziren bitartean, egungo agintaldiaren irakurketa oso bestelakoa izan da Legebiltzarraren paretetatik kanpo: Gobernua eta Patronalaren arteko “langileria pobretzeko estrategia bateratu” baten ondorioz, “pobrezia estrukturala bilakatzen ari da”, ohartarazi dute Saioa Urriza eta Endika Perez Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartaren bozeramaileek.
“Diru sarrera eta bizi baldintza duinen alde, pobretzeari stop” lelopean, Kartako hamarnaka lagun Parlamentuaren parean elkarretaratu dira azaroaren 19an Hego Euskal Herriko hiriburu guztietan egingo den manifestazioa iragartzeko. Iruñekoa Baluarteko plazatik aterako da 17.30etan.
Kartak aurkeztutako aldarrikapen taulak, honako neurri hauek biltzen ditu: gutxieneko 1.400 euroko soldata eta 1.260 euroko pentsioa KPIaren bermearekin; sektore energetikoen publifikazioa energia oinarrizko eskubide gisa aitortzeko eta trantsizio ekologiko erreala planifikatu ahal izateko; kalitatezko zaintza sistema unibertsala, hezkuntzarako inbertsioa handitzea, zor publikoaren auditoria edota pertsona guztien erregularizazioa. Hori guztia lortzeko, “gehien dutenek gehiago ordain dezaten sakoneko erreforma fiskala” exijitzen dio Kartak Chiviteren Gobernuari.
Presidenteak, ordea, “Afiliazio errekorra Gizarte Segurantzan” nabarmendu du osoko bilkuran egin duen diskurtsoan. Kartako ELA eta LAB sindikatuek, ordea, datu honen atzean ezkutatzen den langile pobreen errealitatea mahaigaineratu dute, are gehiago Nafarroako lehendakariak bere interbentzioan behin eta berriro aipatu duen pandemiaz geroztik. Chivitek onartu du, gainera, Errusia eta Ukrainaren arteko gerrak eragin duen “inflazioaren ondorioz hilabete gogorrak” datozela eta “asko dagoela egiteko”, baina gehiago zehaztu gabe.
Urrizaren iritziz, egoera ez da inondik inora agintariek paparra ateratzeko modukoa. Izan ere, datu ofizialek Kartak salatu duen “arriskuan dagoen pertsona kopuruaren etengabeko hazkundea” baieztatzen dute: Nafarroako biztanleriaren %14,7 pobrezia egoeran dago, pandemiaren aurretik baino %2,4 gehiago, AROPE tasaren arabera.
Europar Batasuna pandemia aurreko zerga arau zorrotzetara bueltatzeko bidean da, Europako Parlamentuak estatu kideek duten defizita eta zorpetzea mugatzeko neurri fiskal berriak onartu ostean. Ecofinek 2023 urte amaieran erabakitakoari jarraiki, austeritate eta murrizketa... [+]
Urte gutxiren buruan lanik aurkituko dutela uste dutenen kopurua 20 puntu beherago kokatzen da bost urteren ostean. Norberaren gogobetetzearen balorazioari dagokionez, 10 puntu jaitsi da 2015etik.
Egunero milioi bat dolar xahutuko balitu bost aberats horietako bakoitzak, 476 urte beharko lituzkete aberastasun guztia agortzeko. Era berean, 2020tik hona, munduko 5.000 milioi pertsonaren erosahalmena murriztu egin da. Oxfam GKEaren aurtengo txostenaren emaitzak dira.
Fundazioak 650 lagun ingururen elikadura bermatzen du urtean. Erakundetik diote azkeneko bi urteetan laguntzarik gabe geratu diren pertsonak artatu ahal izan dituztenak baino gehiago izan direla.
Berokuntzari edo higiene-produktu batzuei ere uko egin behar diete ikasleen ia erdiak, Cop1 erakundeak argitaratutako ikerketa baten arabera. %25ek 50 euro baino gutxiago izaten dituzte eskura, alokairua eta tasak ordaindu ondoren.
Arroz kiloa euro eta hamahiru zentimo garestitu ditu Mercadona supermerkatu kateak otsailaren 7tik martxoaren 1era. FACUA kontsumitzaileen elkarteak mila elikagai baino gehiagoren prezioak aztertu ditu Espainiako Estatuko zortzi supermerkatu kate handietan. Urtea hasi denetik,... [+]
Inflazioa %6,1era igo da otsailean Hego Euskal Herrian, eta azpiko inflazioa %7,7. Prezioen gorakada gelditzeko, interes tasak igo eta eskaria apaltzea da ordoliberalismoaren betiko guardasola. Baina inflazioa ari du esatea zein punturaino da zehatza?
2019ko abendutik 2021eko abendura munduan sortu den aberastasunaren bi heren %1 aberatsenen esku geratu da, Oxfamek kalkulatu duenez. Muturrerantz ari dira aberastasuna eta pobrezia mende honetan: hamarretik pertsona batek gosea pasatzen du –820 milioik–, eta... [+]
Enpresen dibidenduak akziodunen artean ez ezik, langileen artean ere banatu behar direla defendatu du Angel Toña Jaurlaritzaren Lan sailburu izan zenak Euskadi Irratian eginiko elkarrizketan: "Enpresaburu makalak dauzkagu, eta argi esan behar da, politikariek ezin... [+]
Gasaren kontratua aldatu eta urtean 6.000 euro ordaintzetik 40.000tik gora ordainduarazi nahi izan diote Hiriburuko Ametza ikastolari. Ondorioz, kontratua eten eta hamar egun berogailurik gabe egon dira ikasle eta irakasleak. Elkartasunak salbatu ditu, gelak berotu ahalko... [+]
Herritarren pobretzeaz, sistemaren porrotaz eta bizi dugun paradigma aldaketaz hitz egin digu Josetxo Etxeberriak. Bikotekidearekin eta 3 urteko umearekin bizi da Hernanin, eta negu atarian ez dute berogailua ordaintzeko dirurik. Egoera globala dela eta aurre egiteko mekanismoak... [+]
Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak deituta, manifestazioak egin dituzte larunbatean Donostian, Bilbon, Iruñean eta Gasteizen. 15.000 lagun baino gehiago bildu dira, eta aberastasunaren banaketa, bizitza duinak eta prezioen kontrola exijitu diete Eusko Jaurlaritzari... [+]
650 eurotik gorako batez besteko alokairuarekin, 10 milioi pertsona inguru dira ezusteko gastuen aurrean etxeko errenta ordaindu ezin dutenak. 73.000 euroko ondarearen atalaseak banatzen ditu sektore sozial aberatsena eta pobreena.