Eskubide osoko 0-3 batengatik
Nafarroako haur-eskolek gerra-aizkora atera dugu lurpetik, eta guztien bila goaz zigortuaren eta ahaztuaren 0-3 zikloaren duintasuna lortzeko.
Pertsona baten hezkuntzako Lehen Zikloa da, eta eskubide osoz hartzen dugu, gainerako hezkuntza-zikloak bezala. Beraz, gure ume bakoitzak eskubide batzuk ditu, eta horien artean honako hauek daude:
- Bizitzako lehen etapan laguntza ona jasotzeko eskubidea –hori da, bide batez, garrantzitsuena–, maila fisikoan, intelektualean, afektiboan eta sozialean izaten baita garapen handiena.
- Baina, maila guztietan erabat garatu ahal izateko –bere atxikimendu-figuretatik bereizten den lehen aldia izanik–, erreferentziako hezitzailearekin lotura afektibo segurua izateko beharrezko baldintzak izateko eskubidea du; eta horrek lagundu egingo dio, baita ere, bizitzako hurrengo egokitzapenetan.
- Seguru sentitzeko eskubidea, errespetuzko giro atseginean. Baina hezitzailea eta espazioa partekatu behar baldin badu beste zazpi (0-1 urtean), edo hamaika (1-2 urtetan), edo hamahiru (1-3 urtetan), edo hamabost (2-3 urtetan) haurrekin, ezin da beti segurtasun fisiko edo afektibo hori bermatu.
- Orain arte aipatutako guztiagatik, bere unitatean bi pertsonaz lagundua izateko eskubidea du; bata eskuragarri ez dagoenean, bere premia fisiko zein emozionaletan bestearen arreta jaso ahal izateko.
- Haur-eskolara doan sartzeko eskubidea, gainerako zikloetara bezala; eta ez egotea baldintzatuta familiak ekonomikoki ahal duen ala ez.
- Lehen hezkuntza hori ama-hizkuntzan edo familiak aukeratutako hizkuntzan jasotzeko eskubidea: gaztelaniaz edo euskaraz, gure erkidegoko bi hizkuntza ofizialak baitira.
- Jolasaren eta esperimentazioaren bidez ikasteko eta garatzeko eskubidea; horretarako era guztietako esperientzia aberasgarriak eskainiko zaizkion giroan. Baina gehiegizko ratioek askotan ez dute horretarako aukerarik ematen; funtsean, jateko, garbitzeko eta atseden hartzeko eguneroko uneak hartu behar dira kontuan. Hau da, asistentzia hutsa.
- Hezitzaileak eta bere inguruan lan egiten duten pertsonek estresik gabe lan egiteko eskubidea; eta frustraziorik eta ezintasunik ez sentitzea, guztira eta guztiengana iritsi ezin direlako.
- Hezkuntza-lana eta egiten duten lanaren erantzukizun-maila aitortuta ikusteko eskubidea.
- Haur Hezkuntzako lehen zikloa kalitatezkoa izateko behar den guztia inbertitzeko eskubidea. Izan ere, gure umeak etorkizuneko helduak izango dira; eta nortasuna nola eratu den, orduan izango dira.
Horregatik guztiagatik, eta eskubide horien guztien defentsan, Nafarroako Gobernuari eta Hezkuntza Departamentuari eskatzen diegu lanean jar daitezela 0-3 zikloaren hobekuntzan.
Maika Armendariz Errea, Nafarroa 0-3 Plataforma
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Etxebizitzaren auzia aspalditik datorren egiturazko arazoa da. Giza eskubidea izan behar lukeena, gehienez ere eskubide subjektiboa baino ez da. Iruzurra dela diot instituzio eta alderdi politiko guztiek hitz politak esan arren, ez diotelako muinari heltzen. Egun, enpresa... [+]
Zertarako irakaskuntza kontzertatua?
Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]
Azaroaren 15ean Errenteria-Oreretan Euskal Herria Digitala osatzen dugun eragileek antolatutako hirugarren jardunaldiak egingo ditugu. Autodefentsa digital feminista lantzeko tailer bat eta digitalizazio demokratikoa oinarri izango duen hitzaldi bat izango dira... [+]
Aste batzuk daramatzagu hedabide eta sare sozial guztietan Iñigo Errejoni indarkeria matxista batzuengatik egindako akusazioei buruzko iritziak entzuten. Horrekin batera, eztabaida asko sortzen ari dira: nola salatu behar dugun emakumeok, nolakoak izan behar duten gure... [+]