Eskualdeen eta metropolien arteko desoreka agerian utzi du Gaindegiaren mapa sozioekonomiko batek

  • Gaindegiak atlas interaktibo batean Euskal Herriko eskualdeen argazki sozioekonomikoa egin du. Oinarrizko zerbitzu publikoen gertutasuna askoz ahulagoa da periferiako eskualdeetan hiriburuetan baino.


2019ko abenduaren 19an - 09:45
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

"Euskal Herria lurralde polinuklearra dela maiz esan izan da, nahiz eta azken urteotan metropolizazio garai gogorra bizi dugun, harik eta, eskualde buruak ahuldu eta lurraldea desorekatzeraino". Hala ondorioztatu du Gaindegiak eskualdeen arteko argazki sozioekonomikoa egin ostean. Mapa batean, Euskal Herriko zazpi lurraldeetako eskualdeen demografia, oinarrizko zerbitzuak edo lurraren erabilerari buruzko datuak jarri ditu bistan behategiak.

Oinarrizko zerbitzu publikoen gertutasunari dagokionez, Arabako Mendialdea eta ibarrak, eta Nafarroako Pirinioak oso baztertuta ageri dira mapa horretan. Orokorrean, Nafarroako eskualde askotan sumatzen da zerbitzu publikoak Bizkaian eta Gipuzkoan baino askoz urrunago daudela.

Lurraldearen artifizializazioan konparaketak egiteko aukera ere ematen du atlasak. Hala, gehien artifizializatu diren eskualdeen artean daude Arabako Lautada –Gasteizko hirigintza zabalkundeagatik, hein handi batean–, Donostialdea, Lapurdiko kostaldea –Baiona, Biarritz eta Angelu inguruak– eta Bilbo Handia. Nekazal lur gehienak, berriz, Nafarroako hegoaldean, Arabako Errioxan eta Nafarroa Behereko iparraldean daude –Amikuze eta Bidaxunen, batez ere–.

"Hiriguneak metropolizatzen ari dira –dio Gaindegiak–. Hortxe dago makro-eskualdeen mapa berria, zeinak hiriburuez gain, inguruko gero eta lurralde eremu zabalagoa hartzen duen". Ondorioz, eskualde-buru izandako udalerri garrantzitsuek gero eta ahultasun handiagoa erakusten dutela ohartarazi du behategiak eta iraganean betetzen zituzten zerbitzu eta funtzioetako asko jadanik ezin dituztela eskaini.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Zerbitzu publikoak
AHTren obrak eta Renfe: murrizketak eta buruhausteak Gipuzkoako tren zerbitzuan, zazpi urtez

2017an Gaintxurizketan tunela zulatzen hasi zirenetik etengabeak izan dira AHTko obrek Renferen tren zerbitzuan eragindako murrizketak eta kalteak. Orain, Espainiako Garraio Ministerioak iragarri du udaran hainbat astez etenda egongo dela zerbitzu hori Hernani eta Irun artean... [+]


Etxebizitza merkantzia bihurtuta, ultraeskuinari atea ireki dio Europak

Etxebizitzen eta alokairuen prezioek mugarik gabe jarraitzen dute gorantz eta milioika lagun egoera oso prekarioan utzi ditu horrek: gazteek ezin dute emantzipatu, herritar asko euren auzotik ostikoka bota dituzte, eta beste askorentzat infraetxeak partekatzea da irtenbide... [+]


Austeritatearen itzulera
Arau fiskal berriei baietza eman diete Bruselan eta murrizketa sozialei atea ireki

Europar Batasuna pandemia aurreko zerga arau zorrotzetara bueltatzeko bidean da, Europako Parlamentuak estatu kideek duten defizita eta zorpetzea mugatzeko neurri fiskal berriak onartu ostean. Ecofinek 2023 urte amaieran erabakitakoari jarraiki, austeritate eta murrizketa... [+]


Larunbatean manifestazioa egingo dute Altsasun: “Trena benetako garraiobide bihurtu dadin”

AHTren kontrako eta trenaren aldeko eragileek deituta, manifestazioa egingo dute Altsasun apirilaren 20an, larunbatarekin, tren-azpiegiturak berritu eta trenen maiztasuna handitzea eskatzeko. Alternatiba bat badagoela gogorarazi dute deitzaileek eta azterketa hori aurrera... [+]


Soldaten emendioa aldarrikatzeko greba eguna burutu dute Ipar Euskal Herriko sektore publikoan

500 lagun batu dira Baionan buruturiko manifestazioan. Sektore publikorako erreformarekin Frantziako Gobernuak sektore pribatuko logika funtzionarioen baitan txertatu nahia salatzeko mobilizazioa ere izan da.


Indarberriturik atera dira sektore publikoko langileak, hirugarren greba egunean

Sindikatu deitzaileen arabera, ikasturte honetan Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako sektore publikoan antolaturiko greben artean jendetsuena izan da asteartekoa, eta batez ere garraio publikoan, hezkuntzan eta udal esparruan izan du eragin handiena. Manifestazioetan 30.000 lagunek... [+]


2024-02-28 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Komunak

Otsaila da iaz ekoiztutako pelikula uzten sari banaketaren hilabetea. Zinemara joateko aitzakiarekin, arkitektura eta hiria oinarri dituen Wim Wenders-en Perfect Days ekarri nahi dut hizketaldira.

Pelikularen sinopsi zabalduan irakurri daiteke komun publikoetan garatzen dela... [+]


Amaitu da Gasteizko autobus zerbitzuko langileen greba mugagabea

Igande iluntzean bozkatu dute TUVISAko langileek udalaren azen eskaintza onartu edo ez. Eskaintza ez onartu eta grebari eustearen alde bozkatu du gehiengoak, baina, enpresa batzordearen lehendakariak azaldu duenez, “grebarekin jarraitzeko beharrezko portzentajera ez... [+]


Sektore publikoan hirugarren greba eguna deitu dute Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, “borondate politikorik ez dagoela” salatzeko

Hirugarrenez hilabete gutxitan grebara joko dute sektore publikoko langileek lan baldintzak negoziatzeko "borondate politikorik ez dagoela" salatzeko. Martxoaren 12rako deitu dute lanuztea ELA, LAB, CCOO, Steilas eta ESK sindikatuek. Oraingoan Satse sindikatua ez da... [+]


Gaueko trenen bigarren aukera? Hegazkinaren alternatiba astiro doa

Gaueko tren bidaia arruntak desagertu egin ziren duela urte batzuk ia Europa osoan, airezko garraioaren mesedetan. Baina larrialdi klimatikoak hegazkin kutsagarriak alboratzera eraman du jende asko orain, eta ordu txikitako tren sarea berriz ere martxan jarri nahian ari dira... [+]


Pediatra falta Gasteizko osasun zentroetan
“Hiru urtetan lau pediatra izan ditugu hiru osasun zentrotan, eskerrak semeak ez duen gaitz garrantzitsurik”

Pediatrarik gabe lau hilabete daramatza Gasteizko Alde Zaharra eta Errota auzoetako Osasun Zentroak. Gabeziak eta arazoak aspaldi hasi ziren, ordea. Maite Fernández de Labastida Amurrio Alde Zaharreko bizilaguna da, eta apirilean hiru urte beteko dituen Harkaitzen ama... [+]


Milaka lagunek osasun sistema publiko duin baten beharra aldarrikatu dute Laudion

David Hernandez laudioarraren heriotzak bultzatuta, milaka lagun atera dira ostiralean kalera ozen salatzeko osasun sistema publikoan egindako murrizketek "bizitzak jokoan" jartzen dituztela. JEZeko enpresa batzordeak eta SOS Aiaraldea plataformak deituta, azken... [+]


Pediatrarik gabe lau hilabete daramatza Gasteizko Alde Zaharra eta Errota auzoetako Osasun Zentroak

22.051 herritarrei ematen die arreta osasun zentroak. Berez bi pediatra ditu zentroak, baina 2021etik bakarra dago lanean. Irailean hartu du baja bakar horrek, ez dago ordezkorik aurreikusia, eta egoera asko luzatu daiteke. Arabak dituen 43 pediatra plazetatik hamar bete gabe... [+]


EAEko Sektore publikoan bigarren greba eguna
“Jarraipen zabala” zerbitzu publikoen greban, sindikatuen esanetan

Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako sektore publikoan bigarren greba eguna da gaurkoa, urriaren 25ekoaz geroztik. ELA, LAB, CCOO, Steilas, SATSE eta ESK sindikatuek sektore publikoko 150.000 langile deitu dituzte kalera ateratzera, eta eguerdiko manifestazioetan 27.000 langile inguru... [+]


Eguneraketa berriak daude