Eskola publikoa, izan dadila benetan publikoa
Begoña Pedrosa Hezkuntzako sailburu berriak egindako adierazpen ugariei erantzunez, Hezkuntzari buruzko 17/2023 Legea ezarriko da aurtengo ikasturte hasieran, Legebiltzarrean EAJ eta PSEren babes bakarrarekin onartu zena. Ezarpen horrek berekin ekarriko du agindu eta dekretu berriak aplikatzea, lege berriak "Euskal Hezkuntza Zerbitzu Publiko" gisa definitzen duena arautzeko.
Egia esan, onartu baino askoz ere lehenagotik ezarri du aurreko Hezkuntza Sailak lege hori, aldebakarrez; jakina, jendartearen zati handi batek, sindikatu guztiek eta hezkuntza-eragile askok gaitzetsi egin dugu pribatizatzailea izateagatik. Itunpeko eskola pribatuari eskola publikoaren aldean abantaila berriak emateko Agindu eta Dekretuen aldebakarreko argitalpena etengabekoa izan da. Horren erakusgarri da 2022an 2023/2024 ikasturtetik indarrean dauden zenbait agindu onartu izana.
Alde batetik, hezkuntza-itunen Agindua, ikasgelak ituntzeko gutxieneko ikasleak 18tik 13ra murriztu zituena. Bestetik, ikasleak eskolatzeko ohiko prozesutik kanpo onartzeko eta eskolatzeko Aginduak, ikasle "zaurgarriak" eskola publikotik itunpeko eskolara bideratzeko irizpideak ezartzen dituztenak. Aipatzekoa ere Euskal Autonomia Erkidegoko 2024ko ekitaldirako Aurrekontuen Legea aldatzeko uztailaren 24an hasitako prozesua, itunpeko sareari 68 milioi gehiago emango dizkiona.
Argi dago lege berriak eta haren aitzindariek euskal hezkuntza-sistema pribatizatu nahi dutela, itunpeko ikastetxeei eskola publikoaren berezko erantzukizunak, baliabideak, eskubideak eta betebeharrak emanez.
Helburua ez da soilik bi sareak berdintzea, baizik eta merkataritza-printzipioetan oinarritutako hezkuntza-sistema bat sortzea, eskola publikoetan enpresa-funtzionamendua ezarriko duena
Hori gutxi balitz bezala, euskal eskola publikoaren funtzionamenduan sektore pribatuaren arauak, balioak eta logikak sartu nahi dituzte. Helburua ez da soilik bi sareak berdintzea, baizik eta merkataritza-printzipioetan oinarritutako hezkuntza-sistema bat sortzea, eskola publikoetan enpresa-funtzionamendua ezarriko duena. Hezkuntza sailburuak adierazi berri duenez, Hezkuntza Saila lanean ari da "Ikastetxeen Autonomia Dekretua" ezartzeko, zuzendaritzek beren proiektu pedagogikoaren arabera behar duten profesionalaren profila proposatu eta erabaki ahal izan dezaten. Bestela esanda, euskal eskola publikoa eredu demokratiko eta kolaboratiboa izatetik eredu gerentzial eta meritokratikoa izatera pasako da.
Euskal hezkuntza-sistemak aukera-berdintasuna eta gure ikasleen euskalduntzea eta inklusioa bermatzeko behar dituen formulak ez datoz bat planteatzen zaizkigunekin. Sailburu berriak euskal eskola publikoarentzako plan estrategiko bat laster abiaraziko dela aipatu zuen orain egun batzuk. Hori al da aipatu zuen plana? Gure ustez, plana aspalditik dago martxan, eta helburuak ez daude esaten dutenera bideratuta, oso bestelako zerbaitera baizik.
Eufemismorik gabe, Euskal Eskola Publikoari lehentasuna ematea, ikastetxeen elkarlaneko funtzionamendu demokratikoa bermatzea eta langileen baliabideak eta lan-baldintzak nabarmen hobetzea dira Hezkuntza Saila alde batera uzten ari den eta berriz aztertu beharko lituzkeen zutabe ukaezinak.
Yolanda Porres, Haizea Arbide eta Javi Kerexazu, Steilas sindikatua.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Hizkuntzakeriatik edo glotofobiatik eta, zer esanik ez, euskararen aurkako gorrototik, askotan ikusi izan dugu gure euskara makila guztien zahagi bihurturik. Azkena, Anton Arriola Kutxabankeko presidentea ibili zaigu makilakari lanetan gure hizkuntzari astindu eta makilakada... [+]
Ez dezazuela lotura hau Ezkiotik bilatu, ez eta Altsasutik ere, are gutxiago Ebro ibaia Castejonetik zeharkatuz. Euskal Yaren eta Nafarroako AHTaren arteko lotura, edo hobeto esanda, loturak, dagoeneko errealitate bat dira. Pluralean dauden lotura horiexek dira kezkatu beharko... [+]
Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]
Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]
Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]
Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.
Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]
Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]
Horra Libération egunkariak berriki argitaratu duen idazkia:
“Bayonne” bukatu da, Libérationek “Baiona” idatziko du
Hiri baten izenaren erabilpena ohiturazkoa delarik, egunkari batean izen horren erabilpena aldatzea zaila da. Alta, irakurleen... [+]
Eusko Jaurlaritzak eta Arabako Foru Aldundiak Datu Zentroen instalazioei ateak irekitzen dizkiete horiek arautzeko legedia sortu aurretik. Bilbao-Arasur Dantu Zentroarekin, bere lehen fasea gauzatuta, eta instalatzea amesten duen Solariaren Datu Zentroarekin, 110.000 m2... [+]