Eskola-jangeletako elikaduraren kalitatea kritikatu dute guraso elkarteek
Eskola jantokietan haur eta gazteei eskaintzen zaien janariaren inguruan “ezin konta ahala dei, kontsulta eta kexa” jaso ostean, inkesta egin du Bizkaiko Ikasleen Guraso Elkarteak. 96 ikastetxetako guraso elkarteek erantzun dute eta jakien kalitate, kopuru eta barietate eskasa nabarmendu dute. Catering enpresek aurrekonturik eza argudiatu dute, eta guraso elkarteen apustua da ikastetxe bakoitzak bere sukaldea izatea.
Inkestan parte hartu duten 96 ikastetxeetatik gehienak Haur eta Lehen Hezkuntzako zentroak dira (75) eta gehienek catering enpresen bidez funtzionatzen dute (63). Ikastetxeen %86ak aitortu du jantokiko zerbitzuarekin gorabeherak eta kexak izan dituztela, janariari lotuta. Kritika nagusiak honakoak dira: janariaren kalitate txarra (“fruta egoera txarrean iristen da; batzuetan, arrainaren zati bat alferrik galdu behar da egosteko moduagatik, itsatsi eta hondatu egiten da”), kopurua eskasa dela, haragi eta arrain gutxi eskaintzen dela, eta fruta gutxi ematen dutela eta barietate urrikoa (“gehienetan sagar eta mandarinak baino ez dira banatzen, ez da sasoiko beste frutarik eskaintzen eta esneki azukredunak barne hartzen dira”).
Inkestako ondorioen arabera, “haurrentzat eta, bereziki 5 urtetik beherakoentzat, osasungarriak eta egokiak ez diren elikagaiak sartzen dira (saltxitxak, ketchupak…)”. Menuetan aurrez abisatu gabeko eta justifikaziorik gabeko etengabeko aldaketak daudela ere salatu dute gurasoek.
Guraso elkarte baten ondorengo iritziak kritika orokortua islatzen duela dio txostenak: “Jantokiko zerbitzuaren barietate eta kalitate eskasak azken denboraldi honetan okerrera egin duela aipatu nahi dugu; kalitate eskaseko elikagaiak, arrain izoztuak, menu aldaketak (beti ere kostuak merkatzeko), fruta ez oso askotarikoak, kantitate urriak, eta abar”.
Hezkuntza Sailetik jasotako erantzuna “Horrekin gaude” izan da kasu guztietan; enpresen aldetik berriz, “aurrekonturik eza eta prezioen igoera” argudiatu diete
Zer diote Hezkuntza Sailak eta catering enpresek?
Inkestan parte hartu duten guraso elkarteen erdiak, 42 elkartek, dituzten kexen berri eman diete Eusko Jaurlaritzari edota catering enpresei. 42 horietatik 26k baino ez dute erantzunik jaso: Hezkuntza Sailetik jasotako erantzuna “Horrekin gaude” izan da kasu guztietan; enpresen aldetik berriz, “aurrekonturik eza eta prezioen igoera” argudiatu diete. Egoeraren berri izan arren, neurririk ez dela hartu salatu du Bizkaiko Ikasleen Guraso Elkarteak, nahiz eta araudiak dioen catering enpresek hartzen dituzten konpromisoen artean dagoela jakinarazten zaizkion gorabeherak ahalik eta lasterren konpontzea.
Ikastetxeak sukaldea izateak kalitatezko jakiak prestatzea errazten du, ez baita gauza bera ehunka edo milaka menu sukalde industrial batean prestatu eta garraiatzea, edo eskolan bertan mahaikideei egokitutako menua prestatzea
“Ikastetxerik ez, sukalderik gabe”
Bestalde, Euskal Herriko Ikasleen Guraso Elkarteak kanpaina du martxan, “gure eskola eta institutuetan in situ sukaldeak eskatzeko”. Eskolako Organo Gorenaren bidez ikastetxeko zuzendaritzari lehenik, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailari ondoren eskaera egitera animatzen ditu guraso elkarteak. Horretarako argudioak ere ematen ditu kanpainan: elikagaien xahuketa nabarmen murrizten du (menuak egunean bertan birkalkulatu daitezkeelako, eskolara joan diren ikasleen arabera); menuak zerbitzatu baino denbora gutxi lehenago egiten dira; elikagai fresko, sasoiko, lokal, jasangarri eta kalitatezkoekin egitea errazten du (ez baita gauza bera ehunka edo milaka menu sukalde industrial batean prestatu eta garraiatzea, edo eskolan bertan mahaikideei egokitutako menua prestatzea); sukaldaritza tresna pedagogikoa izan daiteke ikasleekin lantzeko; eta sukaldea duten ikastetxeetako familiek hobeto baloratzen dute menuen kalitatea.
Hain justu, eskolan sukaldea jartzeko eskaera egin eta berriki lortu duen Beasaingo Murumendi eskola elkarrizketatu du Gure platera, gure aukera plataformak: elikadura osasungarria helburu, sukaldea lortzea lehen pausoa izan dela azaldu dute, eta bertako ekoizleekin harremana mantentzea eta kalitatea hobetzea dela egin duten apustua.
Bi ordu edo bi ordu eta erdiz haur eta gazte andana hartzen ditu jantokiaren tarteak eskoletan. Jateko, jolasteko eta elkarbizitzeko espazio horretan jantokiko arduradunak esku hartzeko dituen mugez, jarraitzen diren irizpideez, begiraleen rolaz eta duten formazioaz arituko... [+]
Catering-enpresarik gabe jardun nahi duten eskolentzat bestelako eredu bat arautzea adostu zuen Eusko Legebiltzarrak 2019an. Horren ordez, catering-enpresen bidezko zerbitzua ematera derrigortzen ditu ikastetxeak Eusko Jaurlaritzak berriki argitaratu duen aginduak. Bitartean,... [+]
Nekazariak protestan ari dira, baina eredu agroindustrialak hartu du lidergoa. "Itun Berdea" ere, Europar Batasunaren hurrengo hamarkadako estrategia nagusia zena, pikutara bota dezakete, begirik kliskatu gabe. Bitartean, euskal eskoletan zorriak eta harrak... [+]
Ikasturtean zehar enpresaren jantoki-zerbitzuak hainbat ikastetxeetan sortutako “arazoengatik” eten dute kontratua.
Herriko ikastetxe eta ikasle guztientzako bestelako jantoki eredu bat bideragarria ote litzatekeen aztertzea izango du helburu lanketak. Hernaniko ikastetxe bakoitzeko gurasoen ordezkariarekin elkarlanean egingo dute.
Arantzabela, Errekabarri eta Salburua ikastetxeek sukalde propioa nahi dute, auzoko eskoletako jangelak hornitzeko, baina hilabeteak joan hilabeteak etorri, administrazioaren erantzunik gabe jarraitzen dutela salatu dute: "Arduragabekeria eta utzikeria zantzuak sumatzen... [+]
Hernaniko ikastetxe guztietako Haur Hezkuntza zikloan eta ikastetxe bateko Lehen Hezkuntza zikloan jangelan oihalezko ahozapiak erabiltzen hasi dira, paperezkoen ordez. Udalak izan du ekimena eta berak erosi ditu 213 ikaslerentzako kotoizko zapiak herriko oihal denda batean... [+]
Aurretik beste eskola batzuetan gertatu bezala Serunion enpresa da zerbitzuaren arduraduna. Murgiako Bigarren Hezkuntzako Institutuak ohartarazi du asteartean lehen platera zerbitzatzeari utzi diotela jantokian, eta “aurrekoetan bezala” Hezkuntza Ordezkaritzari... [+]
Hernaniko Langile Ikastolako gurasoek jakinarazi dute iragan ostiralean haurretako batek har bat aurkitu duela zerbitzatutako janarian; eta Duranako Ikasbidea Ikastola zentro publikoan ere joan den asteazkenean bigarren platera erretiratu behar izan dute, ohi baino garratzagoa... [+]
Eskola-jangeletako elikaduraren kalitatea kritikatu du guraso elkarte ugarik, eta gaiaz galdetu dio EH Bilduk Jokin Bildarratz Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuari. Catering enpresen inguruko intzidentziak helarazi zaizkienean, auditoretza-kontrolak egin dituztela erantzun... [+]
Eskolako jangelan menu osasungarriak, kalitatezkoak eta jasangarriak eskaintzeko lehen urrats gisa, menu horiek ikastetxean bertan prestatu ahal izateko eskolan sukaldea eraikitzea eskatu diote EAEko hamazazpi eskola eta institutu publikok Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailari.
Nafarroa hegoaldean nekazaritza-ekoizpena eta euskara sustatzeko xedea duen Errigora ekimenean parte hartzen duten ekoizleen produktuak hamar jantoki kolektibotan baliatu dituzte ikasturte honetan. Hurrengo urteetan ere ildo horretan sakontzeko asmoa dute.
Euskal Herriko Ikasleen Gurasoen Elkarteak (EHIGE) artikulu honetan jakitera eman duenez, Eusko Jaurlaritzak EAEko ikastetxeetako jantokietarako argitaratu dituzten pleguak "caterin-enpresa handientzat pentsatutakoak dira". Alderdi pedagogikoan "ez dagoela... [+]