Esako urtegiaren handitzea ez da guztiz segurua
Geoconsult enpresak egin du aurreko Nafarroako Gobernuak agindutako txostena eta bertan ateratzen den ondorioetako bat da, Esako urtegiko eskuin mazelak baduela hainbat egoera zalantzagarri eta, beraz, ez dela guztiz segurua.
Ikerketa 2018an abiatu zen eta bere helburua zen mazelaren egonkortasuna aztertzea eta honen segurtasunari buruzko txostena egitea. Iragan urrian entregatu zion enpresak txostena foru gobernuari eta honek orain aurkeztu die Esa inguruko udalerrietako agintariei eta legebiltzarreko talde parlamentarioei.
900 orrialdeko txostena oso konplexua dela ondorioztatu dute berau aztertu duten guztiek eta ondorioak ere oso desberdinak dira balorazioa egiten duenaren arabera. Nafarroako Gobernuak astelehen honetan azkar esan zuen mazela orekan dagoela eta inguruan izan diren mugimendu sismikoek ez dutela eragiten urtegiaren bideragarritasunean.
Diario de Noticias-ek astearte honetan argitaratzen duen albistean, aldiz, segurtasuna zalantzan jartzen da, besteak beste mazelak mugitzen jarraitzen duelako. Izan ere, txostenak dio gaur egun urtegia “oreka egonkorrean” dagoela, baina argi zehazten du mazelak jarraitzen duela mugitzen, oraingo garaian hileko 2 milimetro eta oso noizbehinka 4 milimetro ere bai. Horri deitzen dio “oreka egonkorra”. Hau gai garrantzitsua da, 2013an adibidez, eurite handi baten ondoren mazela 100 milimetro mugitu zelako hil bakarrean.
Desjabetzeak segurtasunagatik
Azterketa egin duen enpresak argi dio ez dela ondo ezagutzen mazela osatzen duten materialek zein erantzun izan dezaketen hainbat egoeraren aurrean eta horregatik azterketa zehatzagoak egin beharko liratekeela.
Edozein kasutan, segurtasuna beti izan da kezkarako arrazoi 2001ean Esako Urtegia handitzeko proiektua abian jarri zenetik. Horren erakusgarri da 2013an 100 familiari euren urbanizazioetako –Lasaitasuna eta Esako Miradorea– lur eta etxeak desjabetu zitzaizkiela mazelak erakusten zituen mugimenduengatik. Desjabetze hauetan, bestelako segurtasun obretan eta azterketa lanetan dagoeneko 55 milioi euro gastatu dira.
113 milioitik 500era
Urtegia handitzeko obrak 2003an hasi ziren eta 2021erako bukatzea aurreikusten da. Proiektuaren hasierako kostua 113 milioi eurokoa zen eta obra honekin Pirinioetako urtegi handiena egin nahi da. Gaur egun, proiektuaren aurrekontua laukoiztu egin da eta 500 milioi eurotik gertu dago. Urtegiko paretak 76 metroko garaiera zuen eta obra honekin beste 22 metrotan handitu da.
"Segurtasun faltagatik" geldirik daude Esa urtegia handitzeko lanak Rio Aragon Elkartearen esanetan. Lan horien kontratua eteteko eta proiektua berrikusteko eskatu du talde horrek. "Bideragarritasun eza" onartzeko eskatu diote Ebroko Ur Konfederazioari.
Lanak duela 22 urte hasi ziren, baina urtegiaren eraikuntzak hamaika arazo izan ditu, eta oraindik lanek atzera-aurrera jarraitzen dute. Rio Aragón elkartearen eskaerari erantzunez, lanak 2027an bukatzea aurreikusten duela erantzun du CHE Ebroko Konfederazio... [+]
Ikerketa geologikoek behin baino gehiagotan ohartarazi dute, eta, orain, satelite bidezko zaintzatik heldu da abisua: Esako urtegia ez da egonkorra. Copernicusek, Lurra behatzeko Europako Batasunak abian jarritako programak, "mugimendua" antzeman du urtegiaren... [+]
Euskal Herria zeharkatzen dutenen artean ibairik handiena da Ebro. Haren ertzean mintzatu gara, Ollero bizi den Zaragozako sarreran, lertxunaren ibili geldoa, txorien kanta zoroa eta ibaiaren emari barea lagun, udaberria 33 gradura lehertu den arratsaldean, zorionez arbolen... [+]
Urtegiaren eskuin hegalak desegonkor jarraitzen duela eta, beraz, arrisku maila bat dagoela ondorioztatzen du. Txostena Ingeotyc enpresako Valentin Ibarra eta Tomas Morales geologoek egin dute Zangozako Udalaren enkarguz.
Nafarroako Gobernuko lehendakariorde Javier Remirezek azalpenak eman zituen Nafarroako Legebiltzarrean, duela hamabost hilabete amaitu baina orain arte plazaratu gabe egon den presaren segurtasunaren inguruko ikerketa baten harira. Ikerketa Espainiako Gobernuaren enkarguz egin... [+]
Azkenean agertu da “galduta” ibili den Esako urtegiko segurtasunari buruzko Espainiako Gobernuaren txostena eta urtegiko lanekin aurrera jarraitzea ahalbidetzen du
Espainiako Bide Ubide eta Kaietako ingeniarien Kolegioari egin zion enkargua Espainiako Gobernuko Trantsizio Ministerioak, ikusteko urtegiaren bideragarritasunaz erakundeak zer zioen.
Nafarroako Pirinioetako Aizpurgi herrian presa bat eraiki eta lur azpiko kanal baten bidez ura Esa urtegira eramateko proiektua kendu egin du Ebroko Konfederazio Hidrografikoak bere plan hidrologikotik.
Euskal Herriko hainbat tokitan izan dugun uda idorra ari da nabaritzen jadanik. Ebroko Konfederazio Hidrografikoak (CHE) jasotako datuen arabera, Nafarroan biltegiratutako ura azken hamarkadako batez bestekoaren oso azpitik dago, eta Esako urtegiaren kasuan gehienezko mailaren... [+]
Espainiako Gobernuak onartu duen Muga proiektuak 1.700 hektareako meatzea aurreikusten du Nafarroako Xabier eta Zaragozako Undués de Lerda udalerrien artean, Esako urtegitik oso gertu. Adituen ustez, besteak beste, inguruko erreka eta akuiferoak kutsatuko lituzke, lurra... [+]
Esako urtegiaren inguruan eta azken asteetan Nafarroan izaten ari diren mugimendu sismikoez erakutsitako jarrera dela eta, Sustrai Erakuntzak gogor kritikatu du Javier Remirez Nafarroako Gobernuko presidenteordea eta Babes Zibileko arduraduna. Ondorengo lerroetan irakur daiteke... [+]
Azken bi egunetan nahasmen handia egon da Esako urtegia handitzeko lanen inguruan. Asteartean Teresa Ribera Espainiako Gobernuko Trantsizio Ekologikorako ministroak esan zuen ez zela urrats bat gehiago aurrera egingo segurtasuna erabat ziurtatu arte. Aturando Esa (Esa Gelditzen)... [+]
Uraren Kultura Berria Fundazioak (FNCA gaztelaniazko sigletan) Esako urtegiari buruzko azken txosten ofizialak aztertu ditu eta ondorioztatu du urtegiaren eskuineko hegalak "ezegonkorra" izaten jarraitzen duela eta, beraz, "segurtasuna ez dagoela bermatuta".