ERTE eta COVID-19: galdera-erantzunak
Koronabirusa dela eta etorri den ERTE uholdearen aurrean jaso ditugun galdera ohikoenak beren erantzunekin, ELA sindikatuaren eskutik.
Zer da ERTE bat eta zer suposatzen du?
ERTE deritzogu “Expediente de Regulación Temporal de Empleo” delakoari. ERTEan dauden pertsonek kontratua etenda dute, eta langabeziagatiko prestazioa asotzen dute epe horretan zehar. ERTEa eragin duen egitatea amaitzean, lan kontratua bere horretara bueltatuko da, ERTEaren aurretik bezala.
Zein da egoera orain, Koronabirusaren krisiarekin?
Bizi dugun egoeran, ERTE gehienak “Ezinbesteko kausengatiko” ERTEak dira. Honek esan nahi du Lan Agintaritzak ia berehala emango dituela ontzat eta ez dagoela ordezkari sindikalekin negoziatzeko legezko betebeharrik. ERTEan sartuko diren pertsonek, beraz, langabeziagatiko prestazioa jasoko dute.
Nola tramitatzen da ERTE bat?
Enpresak aurkeztu behar du eskaria Lan Agintaritzan. Azken honek ebazpena egingo du ERTEa ir oniritzia ematen badio haiek kudeatuko dituzte langabeziagatiko prestazioak. SEPE-k komunikazio telematikoak aktibatu ditu etxetik mugitu behar ez zaitezen eta gainera ez da iraungitze-eperik aplikatuko eskaera egiteko.
Nire enpresak etxera bidali gaitu baina ez digu esan zer gertatuko den gurekin. Zer egin dezaket?
Jarri zaitez ELArekin kontaktuan telefono bidez ala Web orriko “Kontsultak” atalaren bidez.
Zein iraupen izan dezake ERTE batek?
Ez dago legezko epemugarik. Hori dela eta, oso garrantzitsua da ziurtatzea enpresak ERTEa epe mugatu baterako eskatzen duela (adib. Hilabete 1) eta soilik, noski, osasun-alarma egoera honek irauten duen denbora-tarterako, hortik gain ez baita beharrezkoa ERTE mota hau.
Zenbat kobratuko dut ERTEak dirauen bitartean?
Zure kotizazio oinarriaren %70 lehen 6 hilabeteetan, eta %50 zazpigarren hilabetetik aurrera. ERTE egoerak dirauen bitartean ez da oporeskubiderik sortzen.
Eta adingabeko edo menpelko baten zaintzagatik lanaldi murriztua badut?
Langabeziagatiko prestazioa zure lanaldia %100ean egikaritzen arituko bazina bezala kobratuko duzu.
Zer gertatzen da amatasun, aitatasun edo aldi baterako ezintasun egoerran banago?
ERTEa tramitatzeko unean ezintasun, amatasun edo aitatasun egoeran bazaude, ERTEan sartuko zaituzte, baina Gizarte Segurantzatik kobratzen jarraituko duzu alta jaso arte. Alta jasotzean langabeziagatiko prestazioa kobratzen hasiko zara. ERTEa hasi eta gero gertatzen bada ezintasuna, gizarte segurantzak ordainduko dizu, baina langabeziagatik kobratzen zenuen kantitate berdina jasoko duzu. ERTEa hasi eta gero gertatzen bada amatasuna/aitatasuna, langabeziagatiko prestazioa eteten da eta Gizarte Segurantzatik kobratuko duzu.
Aparteko egoera honetan paroa kontsumitzen dut?
Koronabirusak eragindako aparteko egoera delaeta, bi neurri legal sartu dira indarrean: lehenik, langabeziagatiko prestazioa jasotzen duzun denbora ez dela kontuan izango etorkizunean, eta beraz ez duzu kontsumituko. Bigarrena, ez dizutela exigituko ohiko betekizunak betetzea prestaziorako eskubidea izateko (hau da, ez da beharrezkoa izango 360 egun kotizatuak izatea, pertsona orok izango du eskubidea prestaziorako).
Behartu nazakete oporrak hartzera? Eta behartzen banaute?
Ez, oporrak aldebikotasunez adostu behar dura. Behartu egiten bazaituzte, enpresaren agindua bete beharko duzu momentuz, eta egoera normalizatzen denean 20 egun izango dituzu demandatzeko. Oso garrantzitsua da agindua idatziz jasotzea. Oporretan bazeunden ERTEa hasteko unean, gainontzeko langileen egoera berean zaude, langabezia egoerara pasako zara.
Guardia Zibilaren esanetan, Victor de Aldama enpresariak ordaindutako diru kopurua litzateke hamar milioi euroko hori, eta Espainiako Garraio Ministerioak pandemia garaian egindako salerosketei lotuta legoke. Ostegun honetan utzi dute aske García, epailearen aurrean... [+]
"Pandemiaren ondoren, jakinarazi ziguten eskolatik kanpoko jarduerak askoz gehiago sustatuko zirela, eskura dauden ingurunean eta baliabideak erabiliz, baina gure seme-alaben hezkuntzan hain garrantzitsua den konpromiso hori ez da betetzen ari". Guraso batek... [+]
Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratzen den egunean amaituko da musukoaren beharra, eta COVID-19 pandemiak eragindako murrizketak amaituko dira. Hainbat salbuespen izango ditu: zainketa intentsiboetako unitateetan, onkologikoen eremuetan, ebakuntza geletan edo larrialdietan,... [+]
Enpresek diru publikoa jaso zuten ikerketarako, eta iparraldeko herrialdeek aldez aurretik erosi zizkieten txertoak. Bitartean, txertoen prezioak igo egin zituzten multinazionalek. Gaur egun, herrialde txiroenetan, %23k baino ez du dosi osoa, SOMOren ikerketaren arabera.
Espainiako Ministroen Kontseiluak onartu du maskara hautazkoa izatea garraio publikoan. Baina gomendagarria da gaixotasunen sintomak dituztenentzat eta pertsona zaurgarrientzat. Derrigorrezkoa izaten jarraituko du osasun zentroetan.
Bilboko Lan Arloko Epaitegiak arrazoia eman dio ELA sindikatuari eta ezintasun iraunkor absolutua onartu dio COVID19 iraunkorra duen osasun zentro bateko zeladore bati.
Espainiako Gobernuko Osasun ministro Carolina Dariasek jakinarazi duenez, Ministroen Kontseiluak otsailaren 7an sinatuko du garraio publikoan musukoa derrigorrezkoa ez izatearen dekretua.
Txinan derrigorrezko isolamendu neurriak kendu dituzte nazioarteko bidaiarientzat, eta eguneroko kutsatzeen datuak emateari utzi. Politika aldaketa baten ondorioz dira neurriok, baina egoeraren kontrolik ezak nazioartean izan dezakeen eraginaz ohartarazi dute zenbait adituk.
Iraungi diren gehienak Pfizer markakoak dira, Europar Batasuneko hornitzailerik handiena.
Milaka herritar kalera atera dira hiriburu nagusietan, Txinako Gobernuaren zero COVID estrategiak eragiten dituen kalte ekonomikoak eta psikologikoak salatzera. Aspaldi ikusi gabeko mobilizazioetan orri zuria erakusten dute manifestariek, zentsura irudikatzeko. Pandemia hasi... [+]
Sumindura pikor batekin hartu dute batzuek zero-covid estrategiaren inguruan Renmin Ribao egunkari txit ofizialak aste honetan bertan argitaratu duen artikulu-segida. Ondorioztatu baitute –zuzen, behingoz– Beijingeko agintariek, Partiduaren XX. Kongresua amaitu... [+]
Heriotza, drama, lana, luizia, mina, angustia. Mugak, neurriak, grinak, maitasuna eta sendia. Inauteria. Zaldibar eta pandemia; bizitza zabortegian. Estreinatzear da Axut eta Artedrama antzerki konpainiek elkarlanean sortu duten azken lana: Hondamendia. Urriaren 14an egingo dute... [+]
"Azken txanpan" sarturik, arrisku taldeak txertatu, aldagai berriak kontrolatu eta osasun sistemak hobetu behar direla dio MOE erakundeak.
Irailaren 1ean ekin diote 2022-2023 ikasturteari Zuberoan, Nafarroa Beherean eta Lapurdin, COVID-19aren aurkako neurririk gabe. Berrikuntza gehiago ere izan dituzte: Seaskako ikastola eta kolegioetan ehun ikasle gehiago dituzte, eta Irisarrin, Larrainen eta Barkoxen murgiltze... [+]
Ikerketan ia 40.000 hilekodun pertsonek parte hartu dute eta haietatik ziklo erregularra dutenen %42k txertoaren ondoren odoluste handiagoa izan dutela ondorioztatu dute ikerketan.