Emakume alkateentzako jantzi erronkariarra diseinatu dute, Hiru Behien Zergan parte hartzeko
Larunbatean egingo dute San Martin Harriaren inguruan 600 urte baino gehiago dituen ohitura eta aurten emakume alkateentzako jantzi erronkariarrak prestatu dituzte, orain arte gizonezkoentzako baino ez baitzeuden.
Seguruenik Europan mantentzen den hitzarmen zaharrenetakoa da Biarnoko Barestos ibarreko biztanleen eta Erronkariko ibarrekoen artean egiten den Hiru Behien Zerga deiturikoa. Urtero, uztailaren 13an, biarnotarrek hiru behi ematen dizkiete erronkariarrei San Martin Harriaren inguruan, bi bailaren arteko mugan, lehenengoen aziendek Nafarroako lur komunaletan bazkatzeko eskubidea izan dezaten.
Ohitura horren jatorria ez dago oso garbi, baina gutxienez 1375etik egiten dela badakigu, urte hartan sinatu baitzuten Hiru Behien akordioa. Geroztik ia etenik gabe berritu da hitzarmen hori eta gaur egun festa handia izan ohi da Erronkari, Zuberoa eta Biarnoko herritarrentzat.
Festa horretan ibarreko alkateek parte hartu izan dute beti, herritarren ordezkari gisara, eta horretarako jantzi tradizionalak eraman izan dituzte. Erronkariko jantziak kultur ondare garrantzitsua eta ibarreko nortasun ikurretako bat dira. XX. mendera arte jantzi izan dituzte erronkariarrek, emaztekiek etxeetan eskuz eginak, eta mende askotan araututako neurri eta baldintzak zituzten. Gaur egun festa berezietan erakutsi ohi dira.
Hiru Behien Zergarako, baina, alkateen gizonezkoentzako jantziak baino ez zeuden, emakumeek instituzioetan jasan izan duten bazterkeria historikoaren ondorioz. Orain, Errronkaribarreko Batzorde Nagusiak erabaki du emakume alkateentzako jantziak ere egitea, ibarreko hainbat elkarteren ekimenez. Aurten Uztarrozeko alkate Jone Alastueyk eta Gardeko alkate Erika Erguetak eramango dituzte soniean.
Higo erraldoiak, emakumeen erresistentziaren ikur
Jantziak pasa den ekainaren 20an aurkeztu zituzten publikoki eta ibarreko molde tradizionala jarraitzen dute, hainbat aldaerarekin. Besteak beste, buruko mantelinari bi higo handi erantsi dizkiete zintzilik eramateko.
Higo horiek "mendeetan zehar Erronkariko emakumeek izandako erresistentzia sinbolizatzen" dute, Mendixut Nafar Pirinioetako aldizkarian azaldu dutenez. Izan ere, historikoki babeserako kuttun bezala erabili izan dira uztai moduko horiek: "Kultur esangura sakona eta erresilientzia gehituko diote jantziari", diote.
Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]
Judea, K.o II. mendea. Erromatar probintziako giro nahasi betean, Gadalias eta Saulosen kontrako epaiketa egin zuten, iruzurra eta zerga-saihestea leporatuta. Epaiketaren berri grekeraz idatzitako 133 lerroko papiro batean jaso zuten (argazkian). Dokumentu nabateoa zela... [+]
Poloniar ikerlari talde batek Sevillako Italica aztarnategiko Txorien Etxea aztertu du, eta eraikinaren zoruko mosaikoak erromatar garaiko hegazti-bilduma xeheena dela ondorioztatu du.
Txorien etxean 33 hegazti daude mosaikoetan xehetasun handiz irudikatuta. Beste... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Lazkaon 1960-70ko hamarkadan galdu ziren inauteriak berreskuratzeko asmotan dabiltzala irakurri dugu azken asteetan. Festa haietatik abiatuta herriko hainbat talde elkartu eta otsailaren 28an plazaratuko dira inauteriak ospatzera. Xehetasun gehiago jakin nahian Oin Arin dantza... [+]
Gurera ekarri dugu Achille Mbenbe politologo kamerundarraren "nekropolitika" terminoa. Heriotzaren prismatik begiratzen die herritartasunari eta botereari, eta argi uzten digu pertsona multzo batzuen biziak gutxietsiak, balio gabekoak eta beraz, lasai asko desagertu... [+]
Danimarkako Vasagård aztarnategian 600dik gora harri grabatu aurkitu dituzte arkeologoek. Datazioen emaitzen arabera, duela 4.900 urtekoak dira, eta garai hartan Alaskan sumendi baten erupzio bortitza gertatu zela ere jakina da. Erupzio horren ondorioek Europa iparraldeko... [+]
Vietnam, 1965eko otsailaren 7a. AEBetako aire-armadak lehenengoz napalma erabili zuen biztanleria zibilaren kontra. Ez zen gasolina gelatinatsua erabiltzen zen lehen aldia. Bigarren Mundu Gerran hasi ziren bonbekin batera jaurtitzen eta, Vietnamen bertan, Indotxinako... [+]
Plataformak ostegunerako Iruñeko udaletxe plazan elkarretaratzea deitu du 18:30erako, hiru alderdiek eraikinarekin izandako jarrera salatu eta eraistearen aldeko hautuan berresteko.
Beste detektibe triste baten telesail bat ikusi berri dut. Eskoziako irla urrun batean gertatzen dira trama guztiak. Badakizue nola funtzionatzen duten fikzio horiek: hildako asko, jende arrunta baina ez hainbeste, eta paisaia berde iluna. Oraingo honetan duela urte pila bat... [+]
Japonia, VIII. mendea. Nara Aro betean furoshiki terminoa erabiltzen hasi ziren, baina Edo Arora arte (XVII-XIX. mendeak) ez zen hedatu. Furoshiki objektuak ohialetan biltzeko artea da, baina bere etimologiak garbi uzten du bere jatorria: furo hitzak bainua esan nahi du eta... [+]