Erretiro beltza
Aiton-amonak gazte zirenean, erretiroa bizitza disfrutatzeko momentu bezala irudikatzen zen. Urteotan lan egindakoaren fruituak jasotzeko sasoia. A zer nolako satisfakzioa! Pena bat da gaur egungo gazteok horrelakorik inoiz sentitzeko gai ez izatea. Pesimista hutsa naizela pentsa daiteke, baina errealitatea guztiz kontrakoa da.
Lehen, gazteak goiz hasten ziren lan egiten, eta lanean bertan lortzen zuten esperientziari esker, enpresan gora egiteko aukera izaten zuten, zegozkien soldataren igoera barne. Horregatik, lanak iraunkorrak ziren eta kotizazioak nahikoak, jubilatzean pentsio duin bat jasotzeko modukoak.
Orain, ordea, gazteoi izugarri kostatzen zaigu lana aurkitzea, eta topatzen dugunean, lan-baldintzak eta soldatak ez dira egokiak. Askotan, legearen kontrakoak izaten dira. Gainera, urteak eta urteak ematen ditugu ikasten, beraz, lana aurkitzen dugunerako, 25-30 urte inguru ditugu. Halaber, egungo lanak ez dira batere iraunkorrak eta soldatak, maiz, barregarriak izaten dira.
Hori guztia lege berria aintzat hartu barik. Erreforma honekin, erretiroaren adin ofiziala progresiboki atzeratuko da, 2027. urtean 67 urte izan arte. Kotizatu beharreko urte kopuruan ere aldaketak ezarri dituzte erreforma berriarekin. Izan ere, 2027. urtean 38 urte eta erdi kotizatu behar izango ditugu.
Lan egindako azken 30 urteak hartuko dira kontuan pentsioen kalkulurako. Gainera, mesedea egingo digute eta gutxi kotizatutako 24 hilabete txarrenak kendu ahal izango ditugu kalkulutik. Ez dago kezkatzerik!
Erreforma honekin bakarrik lortuko dute pentsioak murriztea, eta lanera makuluarekin joatea, noski! Nor izango da gai urte horiek guztiak lan egiteko? Nork izango du lan iraunkor bat, soldata on batekin, modu egokian kotizatu ahal izateko? Nork egingo du lan etorkizunean gure pentsioak ordaintzeko?
Tamalez, galdera ororen erantzuna “inor ez” da. Kalera atera beharko ginateke eskatzeko nagusien eskubideak eta lan-baldintza duinak bermatzeko. Zahartzaro lasaia bizitzeko aukera izan behar dugu-eta.
Argi dago sistema, dagoen eta egongo den bezala, ez dela nahikoa. Ez du funtzionatzen. Europatik dagoeneko abisatu digute pentsioak planteatuta dauden modu hori jasangaitza dela epe luze batean.
Sistema denon artean berreraiki behar dugu, zahartzaroan bizi-kalitate duin eta jasangarriak izango diren politikak sustatuz. Izan ere, erretiro lasaia bizitzeko eskubidea daukagu. Egunen batean lortuko dugulakoan nago, itxaropena daukat!
Joana García, euskaltegiko ikaslea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Martxoaren 8a hurbiltzen ari zaigu, eta urtero bezala, instituzioek haien diskurtsoak berdintasun politika eta feminismoz josten dituzte, eta enpresek borroka egun hau “emazteen egunera” murrizten dute, emakumeei bideratutako merkatu estereotipatu oso bati bidea... [+]
Sare Herritarrak antolatuta, pasa den urtarrilaren 11n Bilboko kaleak bete zituen manifestazio jendetsuaren ondoren, berriz sortu da eztabaida, euskal presoei salbuespen legeriarik aplikatzen ote zaion. Gure iritzia azaltzen saiatuko gara.
Espetxe politikan aldaketa nabarmena... [+]
Duela gutxi think tank izateko jaioa omen den Zedarriak bere 6. txostena aurkeztu zuen. Beren web orrialdean azaltzen dutenaren arabera, zedarriak ebidentea ez den bidea topatzeko erreferentziak dira. Hots, hiru probintzietako jendarteari bidea markatzeko ekimena. Agerraldi... [+]
Heldu zaigu EAEn 2025-26 ikasturterako ikastetxeetan matrikula egiteko garaia, eta etxe askotan etxeko txikienak urrats berria emango du hemendik gutxira, irailean, eskolaratzea, alegia. Euskal Eskola Publikoaz Harro Topaguneko kideok apustu sendoa egiten dugu eskola publikoaren... [+]
Araba, Bizkai eta Gipuzkoarako Hezkuntza Lege berria onartu zenetik, aurrerantzean hezkuntza doakoa izango dela behin eta berriro entzuten/irakurtzen ari gara. Eragile desberdinei entzun diegu, baita Hezkuntza Sailari ere, eta hedabideei eskaintzen dizkiegun elkarrizketatan... [+]
Hilabetearen hasieran egin zuen EH Bilduk III. Kongresua, Iruñean. “Ez ohiko ondorioak” ateratzeko balio duen “ohiko kongresua” omen da, edo horrela jaso dute behintzat Zutunik ponentzian, zuzendaritzak proposatu eta militantziak aho batez onartu... [+]
Otsailaren 3an hasi da gure umeak eta gaztetxoak eskoletan aurre-matrikulatzeko garaia, eta urtero bezala gogoratu nahi genizueke zergatik ez zaigun ideia ona iruditzen erlijioan matrikulatzea. Iaz artikula bukatzen genuen esanez “askori idazki hau ezaguna egingo zaizue,... [+]
Tranbia txiki Arratia Institutuko Guraso Elkartetik pantailen erabileraren inguruko hausnarketa bultzatu nahi dugu ikas komunitatean.
Azkenaldian kezka handia dago ume eta nerabeengan pantailek duten eragina dela eta. Ardura hori etxeko erabileratik eskola eta institutuetako... [+]
2021ean hasi ginen Guggenheim Urdaibai proiektuaren inguruko lehen oihartzunak entzuten…Bai ala bai egingo zela esan zigun orduko Unai Rementeria ahaldun nagusiak. Bere esanak indartzeko, 40 milioi euro utzi zituen “blindatuta” museoak eraikitzen zirenerako... [+]
"(Oiongo osoko bilkuraren) helburua argia da, legez legitimatzea tramitazioan irregulartasun nabarmenak dituzten megaproiektu energetikoak"
Joan den asteazkenean egun gogorra eta desatsegina bizi izan genuen, ez bakarrik Labrazarentzat, baita zentral eoliko,... [+]
Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]
Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]
Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak, polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]
Idatzi honen bidez, EITBko Euskara Batzordeak eta azpian sinatzen duten EITBko organoek euren kezka eta gaitzespena agertu nahi dituzte azken hilabeteetan EITBko zuzendaritza-postuetarako abian ipini diren hautatze-prozesuak direla eta, gutxietsi egin baita euskararen... [+]
Ni ez dut nahi nire alaba ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Nik ez dut nahi nire alabaren eskolako haur ijitoak ijitoz mozorrotzea kaldereroetan. Ijito izatea ez delako mozorro bat. Ijito izatea ez delako urtean behin egiten den festa bat, arropa exotikoekin eta aurpegia ikatzez... [+]