Erretiro adina atzeratzeak ez du konpentsatzen: lehenago hilko gara eta estatuak dirua galduko du gainera
Espainiako Estatuan egindako ikerketa baten arabera, erretiro-adina atzeratzeak ondorio kaltegarriak dakartza, ez bakarrik lehenago hiltzeko arriskua duen langilearentzat berarentzat, baita diru-kutxa publikoarentzat ere: 8.564 eurotan baloraturiko galera soziala izango luke. "Ez du konpentsatzen", ondorioztatu du ikerketa argitaratu duen Fedea fundazioak.
Erretiro-adina atzeratzeko diskurtsoak eta erreformak etengabeak izan dira azken hamarkadotan. Populazioaren zahartzea eta pentsio sistemaren ustezko kiebra izan dira horren akuilu nagusienak, nahiz eta eragile askok azaldu duten pentsioen etorkizunak ez lukeela horrek baldintzatuta egon behar. Orain, jubilatzeko ordua atzeratzeak dakartzan beste ondorio kaltegarri batzuen inguruko ikerketa publikatu du Fedeak, Ekonomia Aplikatuko Ikerketen Fundazioak.
Espainiako Estatuan 1967an egindako lan-erreforma batetik ateratako datuak erabili dituzte ikertzaileek ondorio batera iristeko: erretiro-adina atzeratzeak lehenago hiltzeko arriskua areagotzen du, eta horrek ekonomikoki ez du konpentsatzen.
1935 eta 1955 urteen artean jaiotakoen Gizarte Segurantzako artxibo zabal batera sarbidea izan dute ikerketa egiteko, eta 1967ko erreformaren hilkortasuna aztertu dute. Hala, "lan merkatutik irteteko adina urtebete atzeratzeak nabarmen handitzen du hiltzeko arriskua 60 eta 69 urtekoen artean", diote. Gainera, arrisku hori handiagoa da, "lan fisiko, emozional eta mental estuagoetara" loturiko langileen artean.
Kalkulatu dute 0,46 urte lehenago hilez gero 8.564 euroko galera soziala ekarriko lukeela, aldiz, irabazi fiskalak 5.213 eurokoak lirateke, beraz, eragina negatiboa da
Horrek ekonomikoki zer ondorio dakartzan ere aztertu dute ikerketan: "Bizi-itxaropenarengan duen eragin kaltegarria etekin fiskalak baino handiagoa da". Zehazki, "kalitatezko" bizi-urte batek duen balio monetarioa aintzat hartuta, kalkulatu dute 0,46 urte lehenago hilez gero 8.564 euroko galera soziala ekarriko lukeela, aldiz, irabazi fiskalak 5.213 eurokoak lirateke, beraz, eragina negatiboa da.
"Azken batean, erretiroa atzeratzeak eta pentsioen ordainketen iraupena murrizteak eragindako aurrezki-fiskalek ez dute konpentsatzen bizi-itxaropenaren murrizketarekin lotutako galera soziala, eta horrek iradokitzen du erreforma ez dela ekonomikoki onuragarria gizarte-ongizatearen testuinguru zabalenean", diote Fedearen ikerketan egileek.
Horregatik, fundazioaren ustez "tentuz" diseinatu beharko lirateke jubilazioarekin zerikusia duten politikak, batez ere lan-baldintza estuagoak dituzten sektore eta lanbideen artean –fisikoak ez ezik, emozional eta mentalak ere bai–. Era berean, jubilazioa aurreratu edo jubilazio partzialak hartzeko mekanismo "malguagoak" ezarri beharko liratekeela uste dute.
Scientia funts pribatuak Bilboko San Pedro Apostol eskola erosi, eta langileen eskubideak eta hezkuntzaren kalitatea hondatu dituela salatu dute. Bederatzi hilabete daramate langile batzuk soldatarik gabe, eta Eusko Jaurlaritzaren esku-hartze eza kritikatu dute.
Ikerketa baten arabera, Frantziako Estatuan 6,3 milioi tona CO² isuriko dituzte herritarrek Gabonetan, eta opariak dira horren erantzule nagusiak: %57. Oparien artean, gehien kutsatzen dutenak aparatu elektronikoak eta bitxiak dira, metal eta mineralen erauzketaren... [+]
Gasteizko Auzitegiko laugarren aretoak ebatzi du Gasteizko isunak bertan behera uztea, eta Bilboko isun batzuk 2.500 eurotik 1.800era murriztea, "gehiegikeria" egon zela argudiatuta. Ernairen arabera, Segurtasun Sailak "arbitrariotasunez" eta... [+]
Garraio publikoaren prezioa handitzea eta deskontuak kentzea “onartezina” dela kritikatu dute dozenaka pertsonak, Jauzi Ekosozialak eta Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak deituta. Langile klasearentzako “zama gehigarri bat” izango litzatekeela eta... [+]
Nazio Batuek abenduaren 10ean Giza Eskubideen Nazioarteko Eguna aldarrikatu zutenetik 51. urteurrena bete da aurten. Data horrek garrantzia hartu du Euskal Herrian eta Euskal Herriko Giza Eskubideen Behatokitik gogoetarako zenbait elementu eskaini nahi ditugu.
Nazioarteko... [+]
Bortxaketen kasuentzako bideratu daitekeen kartzela zigorrik gorena jarri diote senar-ohi Dominique Pelicoti; eta beste 50 bortxatzaileei dagokionez, guztiak dituzte erruduntzat jo, baina fiskalak galdetzen zuena baino apalagoak dira zigorrak. Hiru hilabetez iraun du Mazango... [+]
Sortzen eta Ratioak Jaitsi 0-18 elkarteek Legegintzako Herri Ekimen bitartez egin dute eskakizuna eta alderdi guztiek agerraldia onartu dute. Europar Batasunak Foru Gobernuari ratioak murrizteko egindako gomendioan du oinarria nafar gurasoen aldarrikapenak.
Israel entitate sionista Palestinan egiten ari den "genozidio eta sarraski terrorista" salatzeko Lekeitioko hainbat eragilek txandakako hamar orduko elkarretaratzea egingo dute abenduaren 28an.
Isunak baliogabetzeko helegitea jarri zuten Ernaiko gazteek eta arrazoi eman die epaileak. Naiz-ek eman du epaiaren berri eta ostegun honetan 10:30ean eginen du prentsaurrekoa Ernaik, zehaztapen guztiak plazaratzeko.
"Pictura est laicorum literatura", utzi zuen Umberto Ecok idatzita, Il nome della rosa eleberrian. Irudien bidez mintzatzen da herria, hitzez baino maizago. Artearen funtzio narratiboa nabarmena da Erdi Aroko irudietan, egungo begiekin zail gerta daitekeen arren haiek... [+]
Berriki Pierre Carles dokumental egile engaiatuaren azken lana ikusteko aukera izan dut. Guérilla des FARC, l'avenir a une histoire (FARC gerrilla, etorkizunak historia du) du izena eta Kolonbian mende erdi baino gehiago iraun duen gatazka armatuaren kontakizun... [+]
Hiru hilabetez iraun du Mazango auziak, Gisèle Pelicotek irekitakoa, zeineten ikertu duten urte luzez senarrak somniferoz drogatu eta berak zein beste dozenaka gizonek 200 bat aldiz bortxatu izana. 51 gizon epaitu dituzte, eta senar ohi Dominique Pelicotentzat 20 urteko... [+]
Aiaraldea Komunikabidea sortu zuten lehen, eta Faktoria gero. Laudion dute egoitza, eta bertan ari da lanean
Izar Mendiguren. Kazetari, bertsolari, musikari, militante... Ipurdi batez eserleku bi ezin estali litezkeela dio esaerak, baina hori baino handiagoa da Mendigurenen... [+]
Valentziako tanta hotzaren kudeaketa txarrak aldaketa ekarri du muturreko eguraldiagatik izan daitezkeen alerten inguruan, “neguko” lehenengo denboraldian agerian geratu den bezala. Hego Euskal Herrian ibaiek gainezka egingo zutelako mehatxuaren aurrean, hainbat... [+]
Loti ederra eta errauskinaren irudia izan du hizpide aurtengo Feministaldian Irene Coulon-en hitzaldiak. Loaren ideia kulturalak zartatu ditu, loaldia ere maskulinizatua dugula argituta. Loaren irakaspen (kultural) asko barneratuak ditugu, eta gorputz feminizatuan edertasunaren... [+]