Sexu-heziketa: hankartetik harago

  • Muturreko eskuinak zalantzan jarri berri du sexualitateari buruzko tailerrak ikastetxetan eskaintzea, baina “fake news” zaparradan, zer da egia, zer asmakizuna eta zein eskualdeko adituen iritziak? Sexua hain presente dagoen gizarte honetan ez litzateke sexu heziketa gehiago landu behar, mugatu ordez?

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2020ko otsailaren 10an - 09:30
Izatez, sexu hezkuntza ez da hautazko gaia, curriculumaren barruan dagoena baizik. / Aiaraldea.eus.

Bizitza publikoa baldintzatzeko eskuin muturraren azken ahalegina izan da "Guraso PIN" deituriko polemika. Baina zer da zehazki oztopatu nahi dutena? Izatez, sexu hezkuntza ez da hautazko gaia, curriculumaren barruan dagoena baizik. Hala ere, egun sexualitatea ez da, berez, ikasgaia, "zenbait ikasgaietan lantzen den zeharkako materia baizik", Aitor Fernandez de Pinedo Laudio Ikastolako irakasleak azaltzen duen moduan.

Hutsune hori betetzeko, ikastetxeek ikastaroak antolatzen dituzte jorratzeko ez soilik -ikasgaietan egiten den bezala- ugalketa, baizik eta sexualitateari eragiten dizkioten bestelako esparru garrantzitsuak: sexu eta genero identitateak, aniztasuna, indarkeria, bulying-a, sare sozialak...

Diana Ibargutxi sexologoak zehazten du: "Sexu heziketaren barruan lantzen dugu ezetz esatea, baietz esatea, edertasun ereduak, emozioak, bizikidetza, harremanak, abusuen prebentzioa..."

Hortaz, agerikoa da sexualitatea genitalen funtzionamendura mugatzea errealitatea bera izugarri murriztea dela. Ibargutxik eransten duen moduan: "Sexualitatea jaiotzean hasten da. Ez dago hilerokoari edo ugalketari lotuta bakarrik. Sexualitatea gorputz osoan dago, eta azala da hari lotutako gorputz atalik handiena".

Eskubideak eta iritziak

Julene Onaindia irakasleak sexu heziketan aditua bada ere eta Guraso PINak proposatzen duen eztabaidari errotik heldu dio: "Bakoitzak bere etxekoekin nahi duena egitea ez da onargarria. Argi daukat homofobia, matxismoa, intolerantzia, gorrotoa, erasoak... ez direla errespetatu behar".

Bestalde, muineko beste aldagai bati erreparatzen diote Ibargutxik zein Onaindiak: Norena da umeak hezteko eskumena? Bien ustez, galdera modu maltzurrean eginda dago. "Umeak ez dira objektuak, eskubide guztiak dituzten gizakiak dira" argitzen du Diana Ibargutxik. Zentzu horretan, Onaindiak gehitzen du: "haurrak ez dira gurasoen jabetza. Batzuek ez dute nahi umeak aske izatea eta uste dute haurrei informazioa ukatzea modurik onena dela mundurako eta bizitzarako prestatzeko". Horren aurrean, biek gogoratzen dute nazioarteko legeak eta arauak daudela; Haurren Eskubideen Nazioarteko Aldarrikapena, adibidez. Espainiar Konstituzioak ere aitortzen ditu eskubide horiek 27. artikuluan. Bientzat giza eskubidea da sexu-heziketa, eta hori ezin da urratu.

Argazkia: Aiaraldea.eus

Pornografia erreferente

Zirrara sortzen duen gai bati buruzko informazio eskura ez badago, bestelako bideak hartzen dituzte umeek. Heldu askok badakite zer den seme-alaben galderak erantzuteko Wikipedia webgunera jotzea, baina ez dakitena da haurrek ere Internetera jotzen dutela euren jakin-mina asetzeko arlo askotan. Eta zer gertatzen da sexuari buruz eremu birtuala arakatzen dutenean? Pornografian bukatzen dutela.

Ziortza Karranza sexologoak argi dauka: "Umeek pornografia kontsumitzen dute eta berdin zaie gurasoek jartzen dituzten oztopoak. Hacker hutsak dira".

Karranzak berak bere terapietan ezagutu du fenomeno horren eragina: "Neska batek kontatu zidan mutiko batek lepotik heldu ziola topaketa erotiko batean eta galdetu zionean zergatik egiten zuen, harrituta geratu zen, uste baitzuen emakumezkoek gogoko zutela".

Diana Ibargutxik arazo bera sumatzen du sexu heziketa ez bada lantzen: "Hutsunea sortzen bada, gazteek ahal duten moduan betetzen dute, eta pornografia hor dago. Nik ez daukat ezer pornografiaren aurka, baina egia da industria mainstream-ak topikoak eta estereotipoak sortzen dituela eta desmuntatu beharra dagoela. Zentzu horretan, superheroien pelikulak ikusten ditugunean,inori ez zaio bururatzen pantailan ikusitakoa egitea. Pornografiarekin gauza bera azaldu behar da. La que se avecina telebista saioarekin antzekoa gertatzen zaigu. Gazteentzaterreferentea da eta horretara jo behar duzu. Hortik tiraka eurekin komunikatzeko eta aurreiritziak indargabetzeko aukera daukazu".

Sufrimendua ekiditea

Muturreko eskuinak hainbat delirio baliatu ditu sexu heziketako ikastaroen aurka –adibidez, leporatzea homosexualitatea eta masturbazioa sustatzen dutela–, baina zein da, aipatutako helburuez gain, saio horien xedea?

Diana Ibargutxiren iritziz, helburu nagusia da sufrimendua ekiditea: "Norberak bere burua eta besteena onartzea, den moduan". Horregatik azpimarratzen du trebakuntza hori ezin dela izan hautazkoa: "Zure seme-alabak ez badituzu errespetuan hezitzen, jarrera homofoboak edo bortitzak izan ditzakete besteen seme-alabekin".

Gainera, Julene Onaindiak uste du hori ez dela bakarrik hezkuntza sistemaren ardura: "Ez dago izateko, maitatzeko, jolasteko, gozatzeko... modu bakarra, hori da nire seme-alabari erakutsi nahi dioadana".

Hezkuntza eta klasismoa

Guraso PIN deituriko polemikaren atzean bi motibazio sumatzen dituzte adituek. Alde batetik, Julene Onaindiak iritzi du: "Genero ideologiaren inposaketa ekiditeko baliabide gisa defendatzen dutenek ez diote erreparatu orain arte jaso dugun hezkuntzak badaukala ideologia: matxismoa".

Horrekin ados egonda ere, Diana Ibargutxiren susmoa da matxismoa ez ezik, klasismoa ere badagoela Guraso PINaren atzean: "Hori babesten dutenek euren seme-alabak ikastetxe pribatuetara eramaten dituzte, han eurek nahi duten hezkuntza jasoko baitute eta burbuila batean egongo baitira. Hala ere, ezin dute jasan sistema publikoan bestelako errealitatea irakastea. Muturreko eskuinak ezin du barneratu irakasle izatea ez dela jadanik soilik bere eskumena. Horregatik, nire aburuz, hau bada modu bat sistema publikoa suntsitzeko. Ez zaie balio bakarrik hezkuntza sistema publikoa bitarteko urriko herritarrekin lotzea, euren familia eredu bakarra sustatu nahi dute".

Erronka zaharrak eta berriak

Eraso eta bazterketa homofoboak zein transfoboak presente daude ikastetxeetan. Zama zahar horri gehitu behar zaizkio egungo errealitate berriak: sexu harremanak, jazarpena sare sozialen bidez edota teknologia berrien presentzia edonon. Fenomeno horiek guztiak, oro har, berriak eta ezezagunak dira helduentzat, baina ezin zaie bizkarra eman.

Ondorioz, Guraso PINa ordez, benetako ardura izan beharko litzateke etengabe berritzen eta eguneratzen den sexu-heziketa eskaintzea hezkuntza sistema osoan. Ez soilik zentzuzkoa delako, baita eskuin muturrak inposatutako agendatik ihes egiteko ere.

 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Hezkuntza
2024-07-24 | Tere Maldonado
Hezkuntza sailburuari gutun irekia I

Pedrosa andere agurgarria:

Zorionak, Hezkuntza sailburu izendatu zaituztelako. Ez da ardura berria zure gainean izango duzuna aurrerantzean. Ederto ezagutu behar duzu Hezkuntza Saila, lau urte sailburuorde eman ostean. Ikasturtea bukatuta, kontu batzuk gogoratu nahi nizkizuke... [+]


Emakume katedradunen kopurua nabarmen handitzea izango da EHUren helburua datozen lau urteetan

Lan kategoria altuenetan %22 dira emakume katedradunak gaur egun, eta soldata arrakala %7koa da. Berdintasunerako IV. Plana aurkeztu dute, eta Eva Ferreiro errektoreak adierazi du EHU “erreferentea” dela genero politiketan.


2024-07-10 | Bea Salaberri
Zer egin nahi duzu geroan?

Badirudi hamasei urteko semea buruhauste handirik gabe ari zaigula batxilergoaren ondotik jarraituko duen bideari buruzko gogoetak egiten. Batean, batxilergoko gai berezien hautaketari buruz hitz egiten digu, bestean, egin beharko dituen pausu administratiboei buruz, galderarik... [+]


Ikasmateriala erosteko familientzako laguntzak DBHko bigarren ziklora zabaldu ditu Jaurlaritzak

DBH 3 eta 4. mailako ikasleek datorren ikasturtean beharko dituzten ikasmaterialak diruz lagunduko ditu Eusko Jaurlaritzak lehenengo aldiz, EHIGE Euskal Herriko Ikasleen Guraso Elkartearen aldarrikapen historikoari erantzunez. Seme-alabak maila horietan dituzten familiek, beraz,... [+]


Hamar urtetan EAEko ikastetxeen %20 ixteko arriskua dagoela ohartarazi dute

EAEko ikasleen erdiak baino gehiagok eskola partikularrak jasotzen dituela eta jatorri migratzaileko ikasleak gehien segregatzen dituen Espainiako Estatuko bigarren erkidegoa EAE dela ere adierazi du Esade EcPol erakundeko Lucas Gortazarrek, EHUren udako ikastaroetan.


Gazteak teknologiaren ikuspuntu kritiko eta arduratsuan hezteko proiektuaren alde bozkatzeko azken eguna

Gazteen artean teknologia libreen ezagutza zabaltzeko “Digitalizazio arduratsua” proiektua prestatzen ari dira Baionako Etxepare Lizeoa eta Iametza. Gipuzkoako Foru Aldundiaren “Ideiak2024” aurrekontu parte-hartzaileetara aurkeztu dute egitasmoa. Gaur da [+]


2024-07-09 | UEU
Katixa Dolhare Zaldunbide
“Literatura hezkuntzaren zimendua da”

Euskara eta euskal literatura, programaketatik ikasgelara jardunaldia antolatu dute elkarlanean Seaskak eta UEUk Baionan, Udako Ikastaroen barruan, eta bertan parte hartuko du Katixa Dolhare Zaldunbidek. Ezpeletan sortu zen 1982an, Lapurdin, eta familiarekin Nafarroa Beherean... [+]


Barañaingo Alaitz BHIk Batxilergoko D ereduko bigarren lerroa izanen du datorren ikasturtean

Hezkuntzak aurreikuspena zuzendu eta onartu du institutuak Zientzia, Humanitate eta Gizarte Zientzien Batxilergoko lehen mailan bi talde izaten jarraitzea.


Hezkuntza Sailean, euskara eskubide?

Ekain amaieran, Hezkuntza Sailak ehunka irakasle funtzionario izendatu ditu: praktikaldia egitea falta dute, bai eta, irailetik aurrera, mediku-azterketa ere.

Azkeneko deialdian, mediku-azterketa azpikontratatu egin zuen Hezkuntza Sailak. Azpikontratatu zuenean,... [+]


“Haurren parte-hartzeak ezin du izan eserita eta hitzaren bidez bakarrik”

Zein egitura behar ditugu herrian, haurrek herriko erabakietan parte har dezaten edota beharren bat badute bideratzen jakin dezaten? Galderari tiraka esperientzia pilotua egin dute lau herritan eta emaitza ezberdina izan da lauretan. Prozesua gidatu duen Oinherri Herri... [+]


Lan kontuekiko (des)konexio digitala nola kudeatu irakasleek?

Irakaslea zara eta lanordutan nahiz lanorduz kanpo, berehala erantzun beharreko mezuz josten zaituzte ikasleek, haien gurasoek, ikastetxeko zuzendaritzak, lankideek? Deskonexio digitalaren beharraz gogoetatu dugu, Aitor Idigoras irakaslearekin: "Ateak ixten eta mugak... [+]


Eguneraketa berriak daude