Eroskiri Caparrosoko makrobehitegiko esnea ez dezala saldu eskatu diote Iruñean
Nafarroako Elikagaien Soberaniaren aldeko Mugimenduak deituta, joan den larunbatean 300 bat lagun bildu dira Iruñeko Felix Huarte plazan, Iturrama auzoan. Makroetxaldeen aurkako aldarria egin dute eta Eroskiri eskatu diote ez dezala saldu Valle de Odietako makrobehitegiaren esnea jasangarria zigilupean, eta "animalien ongizatea" zigilua erabiliz.
Azken hamarkadatan, Nafarroako nekazaritza politikek eredua aldatu eta abeltzaintza industriala ekarri dutela salatu dute: “Abeltzaintza produktibista, ukuiluratua, lurrarekiko loturarik gabea, ustiategi bakoitzeko mugarik gabeko animalia kopuruekin”. Horren ondorioz, makroetxaldeak asko ugaritu direla diote, “asko, azkar eta merke ekoizteko, kontuan hartu gabe zer ondorio duten ingurumenean, gizartean, ekonomian eta osasunean”.
Azken asteetan bolo-bolo dabil Caparrosoko behitegi erraldoia, besteak beste Nafarroako Gobernuak baimendu diolako 3.450 behitik 7.200era bikoiztea. Elikadura burujabetzaren aldeko mugimenduak azaldu duenez, makroetxalde hauek ondorio larriak eragiten dituzte ikuspegi askotatik. Honako hauek azpimarratu ditu:
Bat, energia kopuru handiak kontsumitzen dituzte, eta hondakin kopuru handiak ere bai, biodibertsitateari kalte handia eraginez; bi, ekoizle handiek bakarrik egin ditzaketen inbertsio handiak behar dituzte, “baina guztion artean ordaintzen ditugu, asko laguntzen baitira diru publikoarekin”; hiru, oso automatizatuta daude, eta oso enplegu gutxi eta prekarioa sortzen dute, ekoiztetxe txikiak desagerraraziz eta herriak hustuz; lau, lurrak berenganatzen dituzte, monolaborantza zabaldu –batez ere soja transgenikoak– eta ukuiluko animaliak baldintza tamalgarritan elikatzeko.
Osasunean eragindakoak ere aipatu ditu mugimenduak: “Osasun publikorako arrisku larriak sortzen dituzte, esaterako gaixotasunak eta pandemiak areagotzea; batik bat animaliak pilatzearen ondorioz, bai eta medikamentuak eta antibiotikoak gehiegi erabiltzearen ondorioz ere”.
Deia gobernuari, kontsumitzaileei eta gizarteari
Horregatik guztiagatik, Nafarroako Gobernuari eskatu diote trantsizio agroekologikoa susta dezala, eta exijitzen diote “Nafarroako Gobernuari nekazaritza eta abeltzaintza industriala laguntzeari utz diezaiola, eta makrogranja berriak geldiaraz ditzala”.
Kontsumitzaileei eskatzen diete egiazko kontsumo arduratsua eta bidezkoa egin dezatela, horretarako auzoko dendetan, ekoizleen merkatuetan edota kontsumo-elkarteetan erosiz hurbileko elikagaiak, elikagai agroekologikoak eta ekoizle txikienak. Eta gizarteari ere mobilizatzeko eskatu diote, “nekazaritzako elikagaien sistema globalizatu eta kapitalista hori geldiarazteko, izan ere, aurrekaririk gabeko krisi planetario eta humanoa eragiten ari baita; deia egiten dugu elikadura subiranotasunaren alde lan egiteko, bizitza erdigunean jarriko duen etorkizuna ziurtatuko badugu”.
Ahotsa.info-ren bideo honetan dira mobiliazioaren irudiak eta Gotzone Sestorainek emandako azalpenak:
Nekazariarentzat baratzea eragozpena besterik ez da. Egungo makina bat nekazari “aurreratuk” horrela pentsatzen du. Bere lanean ez dute baratzerik behar, ezta oilategirik, ezta sagarrondorik, ezta erlauntzarik ere.
Bizkaigane elkarteak elikadura burujabetzan oinarritutako proiektua du Errigoitin (Bizkaia), 1983tik. Instalazioak dauden lur eremutik aterarazi nahi du lur jabeak elkartea. EHNE Bizkaia sindikatuak adierazi duenez, instalazioek lege eta administrazio eskakizun guztiak betetzen... [+]
Martxoaren 10etik 26ra izango da udaberriko kanpaina. 'Beste modura, denona de onura' lelopean arituko dira gertuko ekoizpena, banaketa eta kontsumoa babestu eta sustatzeko, ager zonaldean euskara hauspotzen duten bitartean. Apirila amaieratik aurrera jasoko dira... [+]
Euskal Herriko bi muturretatik datoz Itziar (Bilbo, 1982) eta Ekaitz (Erriberri, 2002), sortzen ari den Burujabetzaren Aldeko Mugimenduaren berri ematera. Euskal Herrian diren burujabetza prozesu ugariak arloz arlo bultzatu eta indartu nahi ditu BAMek. Lan horretan hasteko,... [+]
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Mauleko Euskalduna ostatuak urteak daramatza Zuberoako etxe ekoizle txikien produktuekin lanean, eta hiriburuko ostatu parean eraikin bat erosi zutenean proposamena egin zien laborari horiei berei: zergatik ez ireki hurbileko ekoizleen saltokia bertan? “Motibatuta zegoen... [+]
Pandemiaren ondorengo testuinguruan, elikadura –ustez oinarrizko eskubide den hori– lantzeko mugitzen hasi zen talde bat Gasteizen. “Militantzia esparruan beste gaiak jorratzen ari ziren ordurako, etxebizitzarena kasu, baina elikadura ardatz hartuta ez zegoen... [+]
Errezilera bizitzera joan eta sagarrondoak landatu zituen Satxa Zeberiok, Bio-K proiektuaren bultzatzaileak, duela zenbait urte. “Iritsi zen sagarrekin zerbait egiteko momentua, eta sagar zukua eta sagardoa ekoizteari ekin genion orduan”, azaldu du. 2015ean sortu... [+]
Gaur egun, Gazan su-etena dago, eta ez dakigu noiz arte iraungo duen; bitartean, sarraskiak, anexioek, kolonizazioak eta era guztietako giza eskubideen urraketek bere horretan diraute gainerako lurralde okupatuetan. Jarraian irakurriko dituzunak ez dira kasu isolatuak,... [+]
Oporlekuekin soilik lotuko dituzte askok Balear Uharteak, baina agroekologiaren eta kontsumoaren bueltan mugimendu bizia dute Mallorca irlan: Associació de Varietats Locals de Mallorca (tokiko hazi barietateen elkartea) da horren adibide. Abenduaren hasieran, elkarte... [+]
Kolore morez margotu dut urteko lehen hilabetea, sormena, irudimena, jakintza eta espiritualitatearen kolorez.
Via Campesinako ordezkaritza bat Palestinan izan da abenduaren 8tik 18ra, bere kide den Palestinako Lan Komiteen Batasuna-k (UAWC) gonbidatuta. Bidaia horrekin herri palestinarrari elkartasuna adierazi nahi izan diote, "Gazan egiten ari diren genozidioaren erdian eta... [+]
Palestinarren genozidiorako Israelek erabiltzen duen arma nagusietako bat gosea da. Alde batetik, Gazara elikagaiak sartzeko debekuarekin, eta, bestetik, Palestinako elikadura-burujabetza ezabatuta.
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Arrasateko Beroña auzoan dago kokatuta Xabi Abasolo Etxabek eta Naiara Uriarte Remediosek bultzatutako Errastiko Ogia proiektua. Bakoitza bere bidetik iritsi ziren okintzaren mundura, baina eredu ekologikoan eta ama orearekin ekoizteko oso ongi uztartu dituzte bi gazteen... [+]