Erle Beltzaren Eguna igandean Bidarrain, hitzaldi eta erakusketaz hornitua
Igandean, urriak 7, Erle Beltzaren Egunaren laugarren edizioa ospatuko dute Bidarrain. Hainbat erlezainen erakusketa eta salmenta lekuez gain, aurtengoan hitzaldia ematera gonbidatu dute apiterapian ezaguna den Ballot-Flurin etxeko arduraduna.
Euskal Erle Beltza elkarteak Bidarraiko feriarekin lortu nahi du "erlezaintza ezagutaraztea, erlauntzako mozkinak dastaraztea, erlezainen bizia erakustea eta erle beltzaren babeste lanaren erakustea". Hegoaldeko erlezainek zekarten bideari jarraituz, Iparraldean ere duela urte batzuk hasiak dira bertako erle arraza berreskuratu eta zabaltzeko ahaleginean, atzerritik inportatutako erle berezituen (italiarra, Buckfast...) ordez milaka urteko eboluzioan gure inguruan egokitutakoa lehenetsita.
Antolatzaileek diotenez, "bada mendeak eta mendeak lekuko arraza hori bizi eta jarria dela gure eskualdean hemengo loreei eta aroari. Orain gizakiaren lan moldeek lanjerrean jartzen dute hemengo erle beltza, lehenik kanpotik ekarritako erle arrazekin nahasten hasia baita eta erabiliak diren pozoiekin intsektu guztiak desagertzeko irriskuan baitira. Gure elikaduraren geroa lanjerrean da".
Bidarrain igandean, inguruko erlezainen ekoizpenak ezagutu eta dastatzeko aukeraz gain, argazki erakusteketa bat egongo da ikusgai eta Afrikako Benin herrialdeko erlezaintza aurkezten duen film bat ere eskainiko da. Urtero antolatzen diren hitzaldietan, aurtengoan alde batetik gonbidatu dute Alain Canet Frantziako agroforesterian erreferente bat den Arbre et Paysage 32 elkartekoa, zeinak aurkeztuko baitu "Zein ingurumen natural erleentzat". Bestetik, Frantziako Apiterapia elkarteko kidea den Catherine Ballot-Flurin gonbidatu dute, Pirinioetako Cauterets herrian egoitza duen Ballot-Flurin erlezain familiako arduraduna.
Erleek jaiotzetik hil arte duten joera bat da garbitzeko gaitasuna. Jaio bezain laster hasten da bera jaio den abaraska garbitzen, puskatu dituen argizari zatiak erlauntzatik kaleratzen.
Maiatzak 4 zituen, larunbatarekin. Ez zen giro bereziki beroa, baina bai, hotzik ez behintzat. Halako batean burrunda, burrunda galanta, aspaldi entzun gabekoa. Hor azaltzen da etxeko atarian erle pila, milaka erle hegan, hegada sinkronizatu dotorean, dunbots batean. Erlesemea.
Erlauntza batean erregina bakarra dagoenez eta denen ama denez, bera dela agintari esaten da, baina ez da erabat zuzena. Erregina oso garrantzitsua da, baina erabaki garrantzitsuenak erle langileek hartzen dituzte.
Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]
Azkainen izan da Mattin Jauregi Egonarria saioko aurkezlea eta erlezaina, mundu horretan erreferentea den Mikaela Untsainen etxean. Erleak iraun dezan gaur egun erlezainen beharra dagoela azaldu dio, erlezainik gabe galdu egingo dela. Zein oinarriren gainean lan egiten duen... [+]
Neguko inausketa sasoia gainean dugu, hemen dator epaitzeko, epaiak egiteko garaia: epaila. Aspaldi dugu epaila martxotua eta inausketa lanak noiznahi eta nolanahi egiten dira, tartean krimen izugarriak.
Erlauntzaren jaiotza erregina estali baten errutearekin hasten da. Hemen ere betikoa, arrautza ala erregina ote zen lehena…
Lehen sektorean arazoak gorantz doazela nabari da: klima krisia, kutsadura, lehengaien prezio altuak edo lursailak eskuratzeko zailtasunak…
Bertatik bizi nahi dugunok badakigu zer dagoen, badakigu zailtzen doala sektorea, baina jarraitu edo hasi nahi duen jendea ere bada... [+]
Fenomeno berezia da erlakumeena, erleen biziraupena bermatzen duen prozesu naturala. Eguraldi epelak loraldi oparoak dakarzki eta loraldien oparotasunak erleen “emantzipazioa”.
Erlezaintza dastatzeko hona errezeta: propoliz ondutako izokina pipermin eztiaz eta limoi erre kremaz.
Langileek aukeratuko duten arrautza batetik jaioko da belaunaldi berrien erregina. Erregina-jelez beterik izango du abaraska, goserik pasa ez dezan 15 egunez eta ederra eta galanta egin dadin.
Ardiak dituen edonor ahal da artzain? Edo ardiak gustuko dituen afizionatu bat besterik ez? Ez dakit non kokatu neure burua, erlezain izan nahi dut eta agian batzuentzat banaiz, baina noiz da bat erlezain?
Erleak, polinizazioa… Behin eta berriz zein garrantzitsua den erlearen lana, landareen ernalketa. Lan horretan eragozten diona gizakia da, gizakiak jartzen dizkio zailtasunak eta gizakiak akabatzen du erlea: erlearen lana zuzenki ikusten ez dugun bezala egiten ditugu... [+]